Hiện nay, các trường TCCN thực hiện xét tuyển thông qua học bạ, thời gian tuyển sinh diễn ra cả năm. Tuy nhiên, nhiều năm qua công tác tuyển sinh của các trường vẫn gặp nhiều khó khăn. Năm 2011, Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật nông nghiệp Nam Định được giao chỉ tiêu tuyển 300 học sinh, nhưng chỉ tuyển được 248 học sinh. Đồng chí Phạm Văn Viện, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Hằng năm, nhà trường đều liên hệ với các trường THPT và THCS để phối hợp tư vấn học nghề, giới thiệu về công tác tuyển sinh đào tạo của trường và khả năng có việc làm sau khi tốt nghiệp nhằm thu hút học sinh nhưng công tác tuyển sinh vẫn không đạt chỉ tiêu. Hiện tại, với 6 ngành nghề đào tạo là: kế toán, kinh tế nông nghiệp, chăn nuôi thú y, trồng trọt và bảo vệ thực vật, quản lý đất đai và nuôi trồng thủy sản; mặc dù đội ngũ giáo viên nhà trường có 80% trình độ thạc sỹ, nhưng năm học này trường cũng chỉ thu hút được 60 học sinh tốt nghiệp THCS và vài học sinh tốt nghiệp THPT vào học. Số học viên còn lại chủ yếu là cán bộ cấp xã, phường (Ban nông nghiệp, Hội Nông dân…) đăng ký theo học ở các ngành nghề. Với kinh phí hỗ trợ hạn chế của Nhà nước, hằng năm Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật nông nghiệp Nam Định phải tiết kiệm từ kinh phí đào tạo để đầu tư cho các phòng thí nghiệm, thực hành, các mô hình sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Trước số lượng học viên đăng ký học mỗi năm một ít, nhà trường đã cử cán bộ, giáo viên đến các trường THCS, THPT trong tỉnh để tuyên truyền, định hướng nghề nghiệp cho học sinh; đến các xã, phường, thị trấn phối hợp điều tra nhu cầu đào tạo nghề của đội ngũ cán bộ công chức cấp xã. Năm 2011, đã có 850 cán bộ công chức cấp xã tham gia các lớp bồi dưỡng về chuyên môn và 445 lao động nông thôn học nghề. Tuy nhiên, trong xu thế chung hiện nay, không chỉ riêng đối với nhà trường, đối tượng đăng ký vào học các trường TCCN cũng ngày càng ít.
 |
| Học sinh Trường Trung cấp Cơ điện trong giờ thực hành. |
Năm 2011, 7 trường TCCN trên địa bàn tỉnh có tổng số 3.075 chỉ tiêu, nhưng cũng chỉ tuyển được 1.694 chỉ tiêu. Trong đó, Trường Trung cấp Y tế được giao 1.000 chỉ tiêu, tuyển được 849 chỉ tiêu; Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật nông nghiệp Nam Định tuyển được 196/700 chỉ tiêu; Trường Trung cấp Cơ điện tuyển được 193/300 chỉ tiêu; Trường Trung cấp Phát thanh - Truyền hình tuyển 162/300 chỉ tiêu; Trường Trung cấp Văn hóa nghệ thuật tuyển 46/325 chỉ tiêu và Trường Trung cấp Công đoàn không tuyển được học viên. Thực tế cho thấy, nhu cầu lao động có tay nghề ở các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất hiện nay là rất lớn, vì thế cơ hội việc làm cho học sinh học TCCN là khá cao. Một số nghề luôn “khát” lao động có tay nghề như: xây dựng, hàn, điện cơ, cơ khí, điện tử công nghiệp, điện lạnh, chăn nuôi thú y… nhưng vẫn thiếu “nguồn” tuyển. Theo thống kê của Bộ LĐ-TB và XH, tỷ lệ học sinh học nghề tìm được việc làm chiếm trên 70%, một số trường TCCN, dạy nghề đạt tới 95%. Cả nước hiện đang thiếu 1,4-1,7 triệu lao động đã qua đào tạo nghề. Trong khi đó, một số trường TCCN của tỉnh đã có nhiều cố gắng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và tỷ lệ học sinh ra trường có việc làm khá cao nhưng vẫn không thu hút được người học. Trường Trung cấp Cơ điện là một trong những địa chỉ học nghề tin cậy, với nguồn lao động qua đào tạo được các đơn vị, doanh nghiệp đánh giá cao. Nhà trường hiện có hơn 10 ngành nghề đào tạo, trong đó có 2 ngành đào tạo mới gồm quản trị mạng và kỹ thuật sửa chữa, lắp ráp máy tính. Với 28 phòng thực hành được trang bị nhiều thiết bị, máy móc phù hợp theo từng ngành học như máy hàn một chiều, máy hàn xoay chiều, máy chiếu, máy thùa khuy takinh…, tạo điều kiện cho học sinh học lý thuyết gắn với thực hành. Để học sinh của trường có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp, nhà trường đã chủ động liên kết với hơn 50 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực cơ khí, điện tử, dệt may của tỉnh và một số tỉnh trong khu vực để giới thiệu việc làm cho học sinh khi ra trường. Vì vậy, tỷ lệ học sinh của trường sau khi tốt nghiệp có việc làm ngay và thu nhập ổn định hằng năm đạt trên 90%. Tuy nhiên, trong năm 2011, bằng nhiều biện pháp tuyển sinh nhưng nhà trường cũng chỉ tuyển được gần 200 học viên. Nguyên nhân dẫn đến những khó khăn về công tác tuyển sinh ở các trường TCCN là do sự thiếu hụt thông tin dự báo về nhu cầu phục vụ phát triển đào tạo nhân lực, về thị trường lao động. Nội dung đào tạo trong nhà trường và nhu cầu thực tiễn công việc còn có khoảng cách khá xa. Bên cạnh đó, nhận thức của người dân, nhà trường, xã hội đối với giáo dục nghề nghiệp chưa đúng. Thêm vào đó là sự yếu kém của công tác hướng nghiệp trong các trường phổ thông do nhiều trường chưa quan tâm đến chất lượng công tác này, thiếu đội ngũ cán bộ, giáo viên am hiểu tâm lý học nghề nghiệp đã gây trở ngại không ít đến việc quyết định lựa chọn học nghề của học sinh. Trong khi đó tâm lý phụ huynh và nhất là các em học sinh thường mong muốn được học tại các trường đại học, cao đẳng. Thực tế đó đã khiến nhiều trường TCCN không tuyển đủ chỉ tiêu.
Theo dự báo mùa tuyển sinh năm nay của các trường TCCN sẽ tiếp tục khó khăn do chỉ tiêu tuyển sinh đại học, cao đẳng tăng; mặt khác mức độ cạnh tranh về ngành học ngày càng khắc nghiệt. Để thu hút học sinh vào trường TCCN, các trường cần tăng cường công tác tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho học sinh, phụ huynh có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về học nghề. Bên cạnh đó, các trường TCCN cũng cần đầu tư trang thiết bị dạy nghề, đào tạo theo nhu cầu thị trường lao động, đào tạo có địa chỉ, tập trung nâng cao tay nghề, trình độ giáo viên… nhằm thu hút ngày càng đông học sinh vào học./.
Bài và ảnh: Hồng Minh
