Cán bộ tổ thu nợ (BHXH tỉnh) thường xuyên rà soát các đơn vị nợ đọng để đôn đốc việc thực hiện đúng quy định của pháp luật về BHXH, BHYT. |
Năm 2011, BHXH tỉnh tiếp tục đối mặt với những khó khăn do tình trạng nợ đọng, chậm nộp BHXH phổ biến ở khối doanh nghiệp. Theo thống kê, đến hết tháng 11-2011, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh còn nợ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp với tổng số tiền 144 tỷ đồng (chiếm gần 15% tổng số thu BHXH được giao). Trong số các doanh nghiệp nợ đọng, có 66 doanh nghiệp nợ đọng từ 3 tháng trở lên với tổng số tiền 25,7 tỷ đồng. Trong số đó, Cty CP Xây lắp Toàn Thắng nợ 55 triệu đồng với thời gian nợ 24 tháng; 12 doanh nghiệp nợ 23 tháng, như: Cty CP Xây dựng Thủy lợi Sông Hồng nợ trên 1 tỷ đồng, Cty CP Coma 19 nợ 884 triệu đồng, Cty CP Xây lắp I Nam Định nợ trên 1,6 tỷ đồng, Cty TNHH Trường Xuân nợ 511 triệu đồng… Nguyên nhân do hầu hết các doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vận tải, đóng tàu… gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, nhiều đơn vị hoạt động cầm chừng, thậm chí không hoạt động. Nhiều doanh nghiệp ngoài quốc doanh tìm cách chiếm dụng hoặc trốn tránh việc tham gia BHXH cho người lao động. Ở lĩnh vực bảo hiểm thất nghiệp, các đơn vị sử dụng lao động, chủ yếu là các đơn vị thuộc ngành Y tế và Giáo dục cũng nợ rất lớn. Nguyên nhân của tình trạng này là do trong thời gian mới thực hiện thu bảo hiểm thất nghiệp, việc xác định đối tượng đóng, nhất là đối tượng công chức - viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập chưa được hướng dẫn cụ thể. Khi có hướng dẫn, cơ quan BHXH yêu cầu truy thu thì các đơn vị đều lấy lý do đã quá năm tài chính, không bố trí được ngân sách để đóng hoặc người lao động đã nghỉ chế độ… Để giải quyết tình trạng này, BHXH tỉnh tăng cường tuyên truyền, vận động, phổ biến về các chế độ, chính sách, pháp luật, hướng dẫn thủ tục thực hiện BHXH không chỉ đối với người lao động, chủ sử dụng lao động mà còn đối với người dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng của tỉnh, áp phích, băng rôn, phát tờ rơi. Bên cạnh đó, thủ tục, giấy tờ liên quan đến việc tham gia và hưởng chế độ từng bước được đơn giản hóa. Các quy trình, quy định nghiệp vụ ngày càng phù hợp với thực tiễn, dễ hiểu, dễ thực hiện. Thời gian giải quyết chế độ chính sách được rút ngắn. Cơ quan BHXH cũng thường xuyên bám sát đơn vị sử dụng lao động, đôn đốc, vận động, giải thích để các đơn vị thực hiện tốt công tác nộp BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp; rà soát, phân loại các đơn vị nợ đọng để có kế hoạch xử lý cụ thể với từng đơn vị; thông báo bằng văn bản tới các cơ quan có thẩm quyền về tình hình nợ đọng BHXH của các đơn vị và danh sách các đơn vị nợ BHXH; hướng dẫn BHXH các huyện, thành phố khảo sát, nắm tình hình người lao động, quỹ tiền lương của các đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc theo Luật BHXH. Ngoài ra, cơ quan BHXH còn gắn việc trích nộp BHXH với việc giải quyết các chế độ chính sách, thực hiện nghiêm túc nguyên tắc “có đóng có hưởng”, đóng đến đâu xác nhận và giải quyết chế độ đến đó. Ngoài ra, BHXH tỉnh tiếp tục duy trì và phát huy vai trò, hiệu quả hoạt động của tổ thu nợ. Từ đầu năm đến nay, cùng với BHXH các huyện, thành phố, tổ thu nợ của BHXH tỉnh liên tục đôn đốc các doanh nghiệp nợ đọng, nhất là một số doanh nghiệp thường xuyên nợ đọng. Đặc biệt, từ cuối tháng 11, tổ thu nợ cùng với phòng kiểm tra lên danh sách 12 đơn vị cố tình chây ỳ hoặc có số nợ từ 6 tháng trở lên, thông báo hạn nộp BHXH. Với những đơn vị không thực hiện đúng yêu cầu, BHXH tỉnh sẽ hoàn thiện thủ tục, hồ sơ để khởi kiện ra tòa…
Tuy nhiên, để giải quyết triệt để tình trạng nợ đọng, bên cạnh những biện pháp và nỗ lực của cơ quan BHXH, cần có sự phối hợp chặt chẽ của các ngành liên quan để có số liệu chính xác về các đơn vị sử dụng lao động, nhất là các doanh nghiệp ngoài quốc doanh đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, làm cơ sở để cơ quan BHXH triển khai thu BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp theo luật định. Trên cơ sở Nghị định 86/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định về mức xử phạt vi phạm Luật BHXH, BHYT, thời gian tới, các cơ quan liên quan cũng cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH để việc xử phạt các đơn vị nợ đọng đạt hiệu quả hơn./.
Bài và ảnh: Lam Hồng