Trong những năm qua, công tác Đội và phong trào thiếu nhi đã góp phần giáo dục ý thức đạo đức, bổ trợ kiến thức xã hội, tạo điều kiện cho thiếu nhi phát triển toàn diện. Phong trào xây dựng "Trường học thân thiện, học sinh tích cực” và phong trào “Học tốt, yêu khoa học” của các cấp Đội đã bổ trợ kiến thức văn hóa và trang bị những kỹ năng sống cho thiếu nhi. Các phong trào thi đua: “Mỗi điểm 10 là một chiến công”, “Hoa thơm dâng Bác”, “Sao chăm học”, “Hoa trạng nguyên”… đã động viên các em phấn đấu đạt kết quả cao trong học tập, đồng thời giúp các em xây dựng và hình thành thói quen sắp xếp thời gian biểu hợp lý. Trong cuộc vận động “Giúp bạn đến trường”, các cấp Đội đã triển khai các phong trào “Tấm áo tặng bạn - ủng hộ đồng bào bị lũ lụt” và “Vòng tay bè bạn”, “Giúp bạn đến trường - cùng hướng tới tương lai” tới từng đội viên, nhi đồng. Hiện toàn tỉnh có 1.416 CLB học tập và 11.674 đôi bạn cùng tiến, trên 4.000 tuần học hay và 50 nghìn ngày học tốt. Đến nay, 100% các Liên Đội trong tỉnh đã có Quỹ “Vì bạn nghèo” với tổng số tiền 400 triệu đồng; đã giúp đỡ 18 nghìn lượt bạn khuyết tật, bạn có hoàn cảnh gia đình khó khăn...
 |
| Hoạt động ngoại khóa ở Liên đội Trường Tiểu học Nam Mỹ (Nam Trực). |
Tuy nhiên, thực tiễn công tác Đội và phong trào thiếu nhi hiện nay vẫn còn hạn chế. Nhiều chỉ tiêu được ghi trong kế hoạch công tác của các Liên Đội như: 100% nhi đồng được tập hợp sinh hoạt Sao; 100% thiếu nhi được kết nạp Đội; 90% Liên Đội có góc truyền thống; 90% đội viên được công nhận là cháu ngoan Bác Hồ; 85% học sinh đến tuổi được kết nạp Đoàn… nhưng kết quả thực tế đạt thấp hoặc chỉ mang tính hình thức. Chẳng hạn, 80-90% đội viên được công nhận cháu ngoan Bác Hồ sẽ không đảm bảo chất lượng theo tiêu chí của Hội đồng Đội Trung ương, vì được công nhận là cháu ngoan Bác Hồ phải có học lực từ khá trở lên trong khi hiện nay có nơi tỷ lệ học sinh khá, giỏi trong một lớp chỉ đạt khoảng 60%. Nhiều phong trào, hoạt động Đội còn mang tính hình thức, chưa gắn liền với đội viên. Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực” tại các Liên Đội thời gian qua đã đạt được một số kết quả tốt, trong đó phải kể đến sự thay đổi trong tư duy từ giáo viên đến học sinh nhưng tại nhiều Liên Đội, các nội dung của phong trào vẫn còn chung chung, gặp khó khăn về cơ sở vật chất, chưa bố trí hợp lý thời gian hoạt động. Bên cạnh đó, công tác Đội trong nhà trường hiện nay được giao cho Tổng phụ trách (TPT) Đội mà không có sự tham gia của giáo viên chủ nhiệm. TPT Đội phụ trách trung bình hơn hai chục chi Đội nên hoạt động Đội khó đạt kết quả cao. Ngoài ra, chất lượng đội ngũ cán bộ Đội tại các trường, các huyện, thành Đoàn còn hạn chế...
Để công tác Đội và phong trào thiếu nhi được triển khai hiệu quả, góp phần tích cực rèn luyện nhân cách và đạo đức cho học sinh, cần có sự đổi mới về tư duy, kỹ năng, phương pháp hoạt động. Cán bộ Đoàn, Đội, TPT cần hiểu rõ đối tượng, tâm sinh lý lứa tuổi để tổ chức phong trào phù hợp, không nên đánh đồng tâm lý lứa tuổi cấp 1 như cấp 2 và từng khối. Phong trào thiếu nhi cần có cách làm mới, thiết thực hơn. Tại lớp tập huấn cán bộ Đội được Tỉnh Đoàn tổ chức vào tháng 8 vừa qua, có nhiều ý kiến cho rằng, muốn công tác Đội mạnh lên, phong trào thiếu nhi có hiệu quả thiết thực, phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi, phải đổi mới từ chính người làm công tác thiếu nhi. Song song với việc thay đổi hình thức sinh hoạt Đội thì mấu chốt của công tác Đội chính là việc đầu tư cho lực lượng TPT, làm tốt công tác xây dựng đội ngũ cán bộ Đội cơ sở, đào tạo, bồi dưỡng trình độ kỹ năng tổ chức các phong trào thiếu nhi cho đội ngũ TPT.
Công tác Đoàn- Đội trong trường học đóng vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục toàn diện cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở. Vì vậy, nâng cao chất lượng công tác Đội là một trong những nội dung nâng cao chất lượng giáo dục ở các trường phổ thông./.
Bài và ảnh: Thúy Ngần
