Hằng năm, các trường phổ thông đều tổ chức từ 2 đến 3 buổi họp phụ huynh để trao đổi, thảo luận giữa giáo viên chủ nhiệm lớp và phụ huynh, từ đó tìm ra các giải pháp phối hợp, nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện đối với học sinh. Tuy nhiên, các buổi họp phụ huynh hiện nay vẫn chưa đem lại những hiệu quả thiết thực.
Thông thường, những buổi họp phụ huynh được tổ chức vào đầu năm học mới, cuối học kỳ I và cuối năm học. Trọng tâm của các buổi họp là giáo viên chủ nhiệm thông báo tình hình, nề nếp học tập dạy và học của trường, lớp trong thời gian qua, phương hướng, kế hoạch, chỉ tiêu trong thời gian tới. Phần được các phụ huynh lắng nghe nhất là việc công bố những khoản thu theo quy định chung của nhà trường cùng những khoản nộp xã hội hoá khác. Cuối mỗi buổi họp, giáo viên chủ nhiệm sẽ phải dành ra một khoảng thời gian để trực tiếp thu các khoản tiền hoặc một phụ huynh đại diện đứng lên thu. Chị Nguyễn Thị Vân, có con đang học lớp 4 trường tiểu học T cho biết: Tại các cuộc họp phụ huynh, nhất là đầu năm học, ngoài những khoản đóng góp theo quy định, nhà trường còn có nhiều khoản thu khác. Dưới hình thức “tự nguyện” hay “thỏa thuận’’, các khoản thu đã được liệt kê chi tiết, rõ ràng, bao gồm tiền quỹ lớp để lo lễ tết cho các thầy cô, tiền mua tặng phẩm tặng nhà trường nhân dịp năm học mới, tiền mua ti vi mới cho học sinh, tiền chăn màn, tiền lắp điều hòa… với tổng số tiền thu không nhỏ. Nhiều phụ huynh cho biết, ở các buổi họp, khoảng thời gian giáo viên chủ nhiệm trao đổi về tình hình học tập, rèn luyện, tu dưỡng của mỗi học sinh nhằm phối hợp với gia đình có biện pháp giáo dục thích hợp là rất hạn chế. Bởi, thời gian cho mỗi buổi họp chỉ từ 90-120 phút, mặt khác, kết quả học tập của học sinh đã được gia đình cập nhật qua bảng điểm và sổ liên lạc rồi; vả lại việc nhận xét của giáo viên chủ nhiệm đối với từng học sinh cũng chỉ mang tính khái quát, chung chung, chỉ xoáy vào số ít học sinh cá biệt. Các bậc phụ huynh cũng không có đủ thời gian để có thể trình bày được những ý kiến, đề xuất nhằm phối hợp, nâng cao chất lượng học tập, rèn luyện của con em mình. Tình trạng cuộc họp chỉ diễn ra một chiều, tức là chỉ có giáo viên truyền đạt, còn phụ huynh chỉ biết ngồi nghe là khá phổ biến. Các bậc phụ huynh nói chuyện, làm việc riêng, đi họp không đúng giờ cũng thường xuyên diễn ra ở các buổi họp. Bên cạnh đó, lớp học nào cũng có chi hội phụ huynh học sinh nhưng hầu như vai trò của tổ chức này trong các cuộc họp phụ huynh còn khá mờ nhạt. Bởi, tuy được chỉ định làm người đại diện cho tâm tư, nguyện vọng của các phụ huynh trong lớp, nhưng ở trước mỗi cuộc họp, đại diện hội phụ huynh đã được nhà trường mời họp trước để “quán triệt” việc thực hiện các khoản tiền theo quy định nói chung, các khoản “tự nguyện” nói riêng. Các chi hội trưởng sẽ vận động phụ huynh thực hiện theo những nội dung đã thống nhất trong cuộc họp trước đó. Và dĩ nhiên, không ai muốn giáo viên “để ý” đến con em mình, vì lý do cha mẹ có ý kiến phản đối về một số khoản thu chi của nhà trường và hội phụ huynh. Trong khi đó, nhiều khoản lạm thu chắc chắn không phải chỉ do các bậc phụ huynh nghĩ ra mà trước khi quyết định “tự nguyện’’ đóng góp phải thông qua sự đồng thuận của nhà trường. Nhiều trường còn bao biện và lạm dụng việc Nhà nước khuyến khích công tác xã hội hóa giáo dục để “gắn mác” cho các khoản thu ngoài quy định. Tất cả các khoản thu được lý giải đều do ban đại diện cha mẹ học sinh đồng ý trên tinh thần tự nguyện, dân chủ… và đều đem lại lợi ích cho chính con em họ (!?) Vì vậy, nhiều phụ huynh đi dự họp với tư tưởng chỉ để nghe phổ biến các khoản tiền nộp, thời gian nộp, mong cho cuộc họp mau chóng kết thúc để nộp tiền rồi… ra về.
Để phát huy hiệu quả phối hợp giáo dục học sinh qua những buổi họp phụ huynh, các nhà trường cần cải tiến hình thức và phương pháp các cuộc họp theo hướng tập trung vào việc thảo luận, bàn bạc các giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh. Các nội dung khác cần báo cáo nhanh gọn, tránh làm mất thời gian, để sau khi kết thúc mỗi cuộc họp, phụ huynh phải nắm được đầy đủ những ưu điểm, nhược điểm trong học tập, rèn luyện, tu dưỡng của con em mình. Bên cạnh đó, vai trò của chi hội trưởng hội phụ huynh cũng cần được thể hiện rõ nét và thiết thực hơn trong các cuộc họp, nhất là khi đưa ra bàn bạc, thống nhất các khoản đóng góp tự nguyện. Những vấn đề như: đạo đức học sinh, phương pháp học tập tại nhà, ý thức học tập trên lớp, nhất là vấn đề trang bị kỹ năng sống cho học sinh cần được đưa ra trao đổi nhiều hơn trong mỗi cuộc họp để có sự phối hợp, thống nhất phương pháp giữa gia đình và nhà trường, giúp các em không chỉ có kết quả học tập tốt mà còn sớm hoàn thiện nhân cách, kỹ năng sống để trở thành những con người có ích cho gia đình và xã hội./.
Thảo Linh
