Theo dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng, thuỷ văn Trung ương, vụ xuân năm 2011 sẽ hạn nặng hơn các năm trước. Để chủ động đối phó với hạn hán, huyện Nghĩa Hưng đã đề ra nhiều giải pháp chống hạn để bảo đảm sản xuất vụ xuân năm 2011 giành thắng lợi. Trao đổi với chúng tôi về sản xuất vụ xuân năm 2011, đồng chí Trần Đức Vượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Hưng cho biết: “Để đối phó với hạn hán và mặn bốc lên, huyện uỷ, UBND huyện đã chủ trương chuyển một phần diện tích ở vùng hạn nặng sang trồng cây màu vụ xuân, nuôi trồng thuỷ sản..., đồng thời chỉ đạo quyết liệt công tác làm thuỷ lợi nội đồng, nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy... quyết tâm không để đất trống, diện tích đã trồng cây rau màu, cây lúa thiếu nước ngọt...
Ngay trong tổ chức sản xuất vụ mùa 2010, các đồng chí lãnh đạo huyện đã trực tiếp xuống các địa phương, bàn với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thực hiện chủ trương chuyển đổi để ứng phó với hạn hán, đồng thời nghe kế hoạch và những đề xuất trong việc làm thuỷ lợi nội đồng, khơi thông dòng chảy bảo đảm nước cho sản xuất nông nghiệp. Trên 100ha vùng bãi bồi ven sông Đáy của các xã Nghĩa Phú, Nam Điền và nông trường Rạng Đông... các hộ nông dân đã đồng thuận đào ao, lập vườn để dưới thả cá, trên trồng rau màu. Cây cà chua được trồng nhiều nhất ở vùng này vì hiệu quả kinh tế cao và đây là cây trồng truyền thống nhiều năm, người nông dân có kinh nghiệm sản xuất. Theo đồng chí Nguyễn Xuân Toán, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng Ban nông nghiệp xã Nghĩa Phú thì: “Đào rãnh lập vườn xen cài để trên trồng cà chua, dưới thả cá... được các hộ nông dân đã làm ở trong vườn, vùng chuyển đổi, bây giờ nhân ra vùng bãi là rất thuận...”. Ngoài hơn 100ha bãi bồi ven sông Đáy các xã ven biển như Nam Điền, Nghĩa Thắng, nông trường Rạng Đông, Nghĩa Lợi... vùng cao hạn ở các địa phương này cũng chuyển đổi một phần vừa nuôi thuỷ sản vừa trồng cà chua, trồng rau màu. Đây là hướng đi không những cho vụ xuân năm nay mà là hướng sản xuất bền vững trong những năm tới để tiết kiệm nước, khắc phục hạn hán nhưng vẫn cho hiệu quả kinh tế cao. Với vùng có cốt đất thấp của các xã ven biển, huyện chỉ đạo các xã: tổ chức làm dầm để cấy lúa. Phương thức làm dầm sẽ tiết kiệm được một lượng nước ngọt khá lớn, đồng thời mặn trong lòng đất không bốc lên bảo đảm an toàn cho cây lúa sinh trưởng và phát triển.
Để chủ động chống hạn, huyện Nghĩa Hưng xác định việc làm thuỷ lợi nội đồng, khơi thông dòng chảy là biện pháp số một trong giải pháp bảo đảm đủ nước ngọt cho tất cả các cây trồng nhất là diện tích cấy lúa. Nghĩa Hưng là 1 trong 2 huyện phát động và tổ chức chiến dịch làm thuỷ lợi nội đồng vụ đông xuân 2010-2011 sớm nhất tỉnh. Ngay sau khi có quyết định giao chỉ tiêu cụ thể cho các địa phương, ngày 10-11-2010, huyện đã phát động chiến dịch làm thuỷ lợi nội đồng. Trong chiến dịch làm thuỷ lợi nội đồng, huyện phấn đấu thực hiện đào đắp trên 550 nghìn m3 đất; nạo vét 14 cửa cống lớn, 3 kênh cấp I, 34 kênh cấp II, 2.131 kênh cấp III, đắp 688 bờ vùng; sửa chữa 2 cống dưới đê, 4 cống đập cấp II, 341 cống cấp III; xây mới 5 cống cấp II, 175 cống cấp III, lắp 1.541 cống bi cấp III... Chỉ riêng khối lượng nạo vét kênh mương đã gấp rưỡi khối lượng thuỷ lợi nội đồng so với vụ xuân 2009-2010. Huyện yêu cầu các địa phương và Cty TNHH một thành viên KTCTTL Nghĩa Hưng phải hoàn thành kế hoạch làm thuỷ lợi nội đồng trước 15-1-2011, riêng phần ngầm phải xong trước 31-12-2010.
Những ngày này trên đồng đất Nghĩa Hưng, đến đâu cũng là công trường làm thuỷ lợi nội đồng. Dọc các kênh cấp I, cấp II và cả một số kênh cấp III, gần 100 máy đào đắp làm việc không quản ngày đêm. Đến ngày 3-12-2010, toàn huyện đã đào đắp, nạo vét được 274.400m3 đất thủy lợi nội đồng, đạt trên 50% kế hoạch. Trong đó khối lượng của Cty TNHH một thành viên KTCTTL Nghĩa Hưng là 165.700m3, bằng 53% kế hoạch; các xã, thị trấn đã làm 109.700m3, đạt 47% kế hoạch. Theo đồng chí Nguyễn Văn Túc, phó giám đốc Cty TNHH một thành viên KTCTTL Nghĩa Hưng thì Cty sẽ tập trung nạo vét đủ độ sâu, độ rộng và độ dốc, phấn đấu đến ngày 10-1-2011 cơ bản hoàn thành việc nạo vét. Những kênh làm xong sẽ tranh thủ lấy nước vào dự trữ ngay để tạo nguồn bơm tát. Tranh thủ con nước đợt Tết Nguyên đán và đợt xả nước đầu tiên của các hồ thuỷ điện sẽ lấy đủ nước ngả ải, tận dụng cao nhất nhập nước nếu có thể để thau chua, rửa mặn.
Tuy chưa đến vụ nhưng các thủ cống dưới đê vẫn túc trực cả ngày và đêm để kiểm tra độ mặn trước cống và độ chênh giữa mực nước ngoài sông với trong kênh, nếu có thời cơ là nhập nước ngay vào các hệ thống kênh mương; 38 trạm bơm đã được tu bổ sửa chữa chuẩn bị sẵn sàng “vào cuộc”. 20 máy bơm dầu Cty đã mua về và chuẩn bị trang bị thêm 20 chiếc để hỗ trợ cho các địa phương, các vùng khi hạn hán xảy ra. Nhiều hộ xã viên cũng chuẩn bị thêm máy bơm dầu nhỏ, sửa lại gàu, guồng để sẵn sàng bơm tát... Huyện Nghĩa Hưng đang triển khai đồng bộ các biện pháp chống hạn quyết liệt vì một vụ xuân năm 2011 thắng lợi./.
Tất Thắc