Theo lộ trình chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip được quy định tại Thông tư 41/2018/TT-NHNN ngày 28-12-2018 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam, đến thời hạn ngày 31-12-2021, 100% thiết bị chấp nhận thẻ (ATM/POS) đang hoạt động tại Việt Nam và 100% thẻ thanh toán đang lưu hành phải tuân thủ Bộ tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa do NHNN ban hành. Tuy nhiên, đến nay, với số lượng thẻ chip đã chuyển đổi cho thấy chưa đạt được tiến độ đã đề ra.
 |
| Hướng dẫn khách hàng đăng ký thủ tục chuyển đổi sang thẻ chip tại Agribank Chi nhánh huyện Xuân Trường. |
Theo quy định của NHNN, thẻ chip có 2 loại, thẻ có tiếp xúc (thẻ chip contact) và thẻ không tiếp xúc (thẻ chip contactless). Với thẻ chip có tiếp xúc, khách hàng phải đưa thẻ vào thiết bị POS để thao tác thanh toán; còn với thẻ chip không tiếp xúc, khách hàng chỉ cần đưa thẻ gần hoặc chạm nhẹ thẻ trên POS để hoàn tất giao dịch thanh toán mà không phải nhập mã PIN, lấy hóa đơn và ký. Thẻ được ứng dụng công nghệ chip hiện đại, có gắn một vi mạch trên bề mặt. Thông tin thẻ sẽ được lưu cố định tại chip và mật mã thay đổi theo mỗi giao dịch nên khả năng lưu trữ thông tin và bảo mật cao hơn, giúp phòng chống gian lận giao dịch. Theo các chuyên gia ngân hàng, việc chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip đem đến “lợi đơn, lợi kép” cho cả phía cơ quan quản lý là NHNN, các ngân hàng thương mại và chính khách hàng. Thẻ từ ẩn chứa nhiều rủi ro dễ làm giả, dễ bị đánh cắp. Trong khi sử dụng thẻ chip công nghệ hiện đại đảm bảo bảo mật, an toàn tài khoản và thông tin tài khoản cho khách hàng. Việc bảo vệ được an toàn của dữ liệu cá nhân chủ thẻ sẽ tạo ra uy tín cho ngân hàng. Bên cạnh đó, thẻ chip còn cho phép tích hợp nhiều dịch vụ như thanh toán không chạm, hoàn tiền, tích luỹ điểm… tạo nên khác biệt so với thẻ từ vì khả năng lưu trữ của thẻ từ rất ít. Qua đó, đa dạng các dịch vụ, đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Hơn hết, chuyển đổi thẻ chip là nền tảng phát triển các sản phẩm thanh toán mang tính đổi mới, sáng tạo, tích hợp ứng dụng thanh toán của thẻ chip với nhiều ứng dụng khác trong các lĩnh vực của nền kinh tế như giao thông, bảo hiểm, y tế…, gia tăng trải nghiệm của người dùng và phát triển nền kinh tế số.
Thời gian qua, các ngân hàng đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp để thực hiện mục tiêu chuyển đổi này, như: chủ động đầu tư các nguồn lực hạ tầng và công nghệ; miễn phí chuyển đổi thẻ chip nội địa; khuyến mại, tặng quà; kết nối với các doanh nghiệp để hỗ trợ đổi thẻ chip đồng loạt cho người lao động trong các doanh nghiệp; truyền thông, quảng bá dưới nhiều hình thức như nhắc khách hàng đổi thẻ từ sang thẻ chip qua cài đặt lời nhắc trên hệ thống máy ATM, gửi tin nhắn SMS… Ngoài ra, nhiều ngân hàng còn cho phép khách hàng sử dụng điện thoại thông minh, khai báo thông tin trên ứng dụng ngân hàng điện tử để đổi thẻ, nhân viên ngân hàng đến tận nhà giao thẻ chip, thu hồi thẻ từ miễn phí. Qua thống kê sơ bộ, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Chi nhánh Thành Nam đã chuyển đổi và phát hành được hơn 30.155 thẻ. Agribank Chi nhánh Bắc Nam Định đã chuyển đổi được 52.578 thẻ từ sang thẻ chip và phát hành được trên 69.187 thẻ chip. Vietcombank Chi nhánh Nam Định đã phát hành được trên 115.784 thẻ. Vietinbank Chi nhánh Bắc Nam Định đã chuyển đổi được trên 54.690 thẻ và phát hành mới được trên 227 nghìn thẻ chip. Để khuyến khích khách hàng mở mới/chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip, hệ thống Agribank trên địa bàn tỉnh đã thực hiện miễn phí chuyển đổi thẻ, giảm 10% (tối đa 100 nghìn đồng) khi nạp tiền vào tài khoản làn thu phí không dừng (VETC) bằng thẻ Chip nội địa Agribank qua cổng thanh toán VNPT EPAY. Đặc biệt, từ nay đến hết ngày 15-11-2022, khách hàng sử dụng thẻ Lộc Việt Agribank để thực hiện các giao dịch thanh toán hàng hóa, dịch vụ với giá trị giao dịch tối thiểu từ 500 nghìn đồng trở lên sẽ nhận mã số dự thưởng tham gia chương trình quay số và có cơ hội trúng hàng trăm quà tặng có giá trị với tổng giải thưởng lên tới gần 3 tỷ đồng. Ngoài ra, từ ngày 1-9-2022 đến hết 28-2-2023, khách hàng được hoàn tiền lên tới 3 triệu đồng/tháng khi thanh toán hàng hóa, dịch vụ bằng thẻ tín dụng Lộc Việt Agribank thông qua tích lũy tiền thưởng với tỷ lệ lên tới 10% trên từng giao dịch. Từ nay đến hết ngày 31-12-2022, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) Chi nhánh Nam Định miễn phí chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip cho tất cả khách hàng, đồng thời dành nhiều ưu đãi hấp dẫn lên tới 5 triệu đồng với chương trình ưu đãi “Sống thời 4.0 - Lên đời thẻ chuẩn chip”. Theo đó, khách hàng chuyển đổi/phát hành mới thẻ ghi nợ nội địa chuẩn chip được miễn các loại phí gồm: phí đóng thẻ ghi nợ nội địa từ, phí phát hành thẻ ghi nợ nội địa chuẩn chip và phí thường niên năm thứ nhất. Các ngân hàng khác như Vietinbank, Vietcombank, BIDV đều tích cực triển khai miễn phí chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip. Ngoài ra, các ngân hàng cũng kiến nghị, đề xuất NHNN Việt Nam gia hạn thời hạn thực hiện theo Thông tư 41/2018/TT-NHNN để đảm bảo lộ trình phù hợp với thực tế hiện nay.
Mặc dù có nhiều biện pháp ưu đãi, vạn động khách hàng song số lượng thẻ chip nội địa vẫn chưa được chuyển đổi nhiều so với kỳ vọng. Theo các ngân hàng, do dịch COVID-19 diễn biến phức tạp trong suốt hơn 2 năm qua khiến cho việc kết nối của ngân hàng với khách hàng rất hạn chế. Bên cạnh đó, trở ngại quan trọng nhất là tâm lý khách hàng, do chưa nhận biết rõ những tiện ích tích cực thực sự mà thẻ chip mang lại và việc sử dụng thẻ từ vẫn giao dịch bình thường nên chưa thể kích thích người dân chuyển đổi thẻ. Trên thực tế, số lượng thẻ đang lưu hành rất lớn, nhưng số thẻ được sử dụng thường xuyên lại không lớn bởi một khách hàng có thể có nhiều thẻ, trong đó chỉ sử dụng giao dịch bằng một thẻ chính, số thẻ còn lại gần như “thẻ rác”. Đáng chú ý, theo các chuyên gia, hiện khách hàng cũng không mặn mà với thẻ chip bởi lẽ họ đã có nhiều hình thức thanh toán trực tuyến tiện ích khác như Ví điện tử MoMo, thanh toán bằng quét QR Code và các ứng dụng thanh toán điện tử khác… Hơn thế, với việc ra đời của thẻ phi vật lý được tích hợp phát hành trực tuyến ngay trên ứng dụng ngân hàng của điện thoại thông minh dẫn đến số lượng người dân chuyển đổi thẻ chip ngày càng ít hơn.
Thời gian tới, các ngân hàng sẽ tiếp tục áp dụng biện pháp hỗ trợ các khách hàng chuyển đổi thẻ chip thuận tiện, an toàn, miễn phí. Đồng thời, tập trung nâng cấp hạ tầng thanh toán, hệ thống ATM đồng bộ để phục vụ các dòng thẻ chip mới đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân, đảm bảo thông suốt trong giao dịch, từng bước khuyến khích người dân sử dụng các ứng dụng thanh toán điện tử đáp ứng chương trình chuyển đổi số của nền kinh tế./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
