Những năm qua, các cấp chính quyền, ngành chức năng của huyện Trực Ninh luôn nỗ lực thực hiện đồng bộ các biện pháp thiết thực nhằm hoàn thành đúng, đủ theo quy định pháp luật nhiệm vụ thu hồi đất, giải phóng mặt bằng (GPMB) các công trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân; nhất là các dự án trọng điểm để cải thiện môi trường, nâng cao sức cạnh tranh thu hút đầu tư của tỉnh, của huyện.
 |
| Huyện Trực Ninh chủ động kiểm soát, quản lý quỹ đất tại xã Trực Nội, góp phần thuận lợi khi thực hiện giải phóng mặt bằng phục vụ đầu tư các dự án phát triển kinh tế - xã hội. |
Giai đoạn 2019-2021, trên địa bàn huyện đã triển khai GPMB 23 dự án tại 19 xã, thị trấn. Trong đó có 7 dự án thu hồi đất có đền bù, hỗ trợ GPMB; 6 dự án thực hiện vận động GPMB theo cơ chế xây dựng nông thôn mới; 10 dự án do các doanh nghiệp thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Công tác GPMB tại hầu hết các dự án đều nhận được sự đồng thuận của nhân dân, nhất là các công trình, dự án thực hiện công tác GPMB theo cơ chế xây dựng nông thôn mới như: Dự án cải tạo, nâng cấp đường Khang - Thuận; dự án cải tạo nâng cấp một số đoạn đê xung yếu; dự án cải tạo nâng cấp đường Trực Đại - Trực Thái; dự án cải tạo, nâng cấp tỉnh lộ 488B… Điều ghi nhận ở công tác GPMB của huyện là chưa để xảy ra tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp, gây mất an ninh trật tự; cơ bản thực hiện hiệu quả, kịp thời, tạo thuận lợi bàn giao mặt bằng đúng thời hạn, đáp ứng tiến độ kế hoạch thực hiện của phần lớn các dự án.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện công tác GPMB của huyện Trực Ninh cũng gặp không ít khó khăn, vướng mắc do thời gian qua, trên địa bàn huyện đồng thời thực hiện nhiều hình thức GPMB: có dự án thực hiện bồi thường, hỗ trợ; có dự án vận động theo cơ chế nông thôn mới; có dự án thỏa thuận nhận chuyển nhượng dẫn đến có sự khác biệt về lợi ích đối với người dân ở các địa bàn có dự án khác nhau; vì vậy công tác GPMB vốn đã khó khăn lại càng thêm khó hơn. Hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến công tác GPMB chưa đồng bộ; đơn giá bồi thường, hỗ trợ còn chậm điều chỉnh, chưa phù hợp với tình hình thực tế, nhất là giá đất nông nghiệp và đơn giá bồi thường hỗ trợ về cây trồng, vật nuôi. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền ở nhiều thôn, xóm, tổ dân phố chưa thực sự quyết liệt, công tác tuyên truyền, vận động nhân dân ngay từ cấp cơ sở đạt hiệu quả chưa cao. Hồ sơ đất đai lưu trữ không đầy đủ, việc cập nhật, chỉnh lý biến động đất đai chưa được kịp thời. Một số trường hợp đất do người dân lấn chiếm, tự ý chuyển mục đích, chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái phép mà chưa được phát hiện, xử lý dứt điểm, dẫn đến việc thống kê, phân loại nguồn gốc sử dụng đất, xác định đối tượng, diện tích, loại đất để lập phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB gặp rất nhiều khó khăn. Một số hộ gia đình có đất phải thu hồi nhưng đang đi làm ăn xa, không có mặt tại địa phương để tiến hành các thủ tục, gây khó khăn cho công tác GPMB, nhất là đối với các trường hợp thuộc diện vận động GPMB. Nhận thức của một bộ phận nhân dân còn hạn chế; nhiều trường hợp không chấp hành các quy định của Nhà nước về bồi thường, GPMB; cá biệt có những trường hợp cố tình cản trở quá trình thu hồi đất, không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, thậm chí nhận tiền bồi thường nhưng không bàn giao mặt bằng. Từ đó dẫn đến tiến độ GPMB một số dự án chậm, có dự án không triển khai được làm ảnh hưởng đến mục tiêu đầu tư, kế hoạch sản xuất, kinh doanh của nhà đầu tư, tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư trên địa bàn cũng như các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong đó, một số dự án có chủ trương đầu tư nhưng chưa giải phóng được mặt bằng, gồm: Cửa hàng xăng dầu Trực Thắng của Công ty Xăng dầu Hà Nam Ninh; Cửa hàng kinh doanh thương mại của Công ty Cổ phần Thương mại Trực Ninh tại xã Trung Đông; Trung tâm thương mại Lan Chi tại thị trấn Cổ Lễ. Tiến độ GPMB một số dự án chậm, gồm: Khu dân cư tập trung xã Trực Đại; tuyến cũ tỉnh lộ 488B; dự án Trường Mầm non thị trấn Cổ Lễ. Một số dự án không đạt yêu cầu về GPMB gồm: Dự án cải tạo, nâng cấp đường Cổ Lễ - Trung Đông; trình tự thủ tục thực hiện công tác GPMB đối với các dự án điện chậm. Công tác thu hồi đất, chỉnh lý hồ sơ địa chính chưa kịp thời, nhất là đối với các dự án thực hiện công tác GPMB theo cơ chế xây dựng nông thôn mới; vẫn có một số trường hợp phải thực hiện cưỡng chế thu hồi đất thuộc dự án Khu dân cư tập trung xã Trực Đại; dự án Khu đô thị thị trấn Cổ Lễ.
Huyện xác định công tác GPMB là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp. Vì vậy, cần tăng cường vai trò, trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động về chủ trương, chính sách liên quan đến công tác GPMB, đồng thời phải chú trọng tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, lợi ích trước mắt cũng như lâu dài của dự án để nâng cao nhận thức và sự đồng thuận, tự giác chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và quy định của tỉnh về đất đai, chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư từ phía người dân. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong công tác GPMB, trong đó những người được giao thực hiện nhiệm vụ GPMB. Đặc biệt chú trọng triển khai thực hiện tốt các chính sách liên quan đến công tác GPMB, nhất là các phần việc như công khai rộng rãi các quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch chi tiết của dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt, các chính sách liên quan đến đơn giá bồi thường, hỗ trợ để các tầng lớp nhân dân biết, thực hiện và giám sát thực hiện; bố trí đầy đủ và kịp thời kinh phí dành cho GPMB, đảm bảo thời gian chi trả ngay khi có quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB… Tăng cường kiểm tra, giám sát, tiếp nhận, phân loại, xác minh làm rõ và tổ chức đối thoại với nhân dân về những ý kiến liên quan đến công tác GPMB; giải quyết kịp thời, có tình, có lý những kiến nghị của nhân dân, không để dây dưa kéo dài, đồng thời nhanh chóng giải thích, làm rõ những dư luận, thông tin không đúng về dự án và công tác GPMB. Sẵn sàng áp dụng các biện pháp mạnh đối với những trường hợp mà phương án bồi thường, hỗ trợ đã thực hiện đúng, đủ theo quy định của pháp luật và đã được giải thích, vận động, đối thoại công khai nhưng vẫn cố tình không thực hiện.
Bằng các giải pháp nêu trên, huyện Trực Ninh quyết tâm hoàn thành thắng lợi công tác GPMB giai đoạn 2022-2025 với các nhiệm vụ trọng tâm là GPMB các dự án trọng điểm cấp tỉnh, huyện: Dự án xây dựng cầu Ninh Cường vượt sông Ninh Cơ trên Quốc lộ 37B, thuộc địa bàn xã Trực Hùng và thị trấn Ninh Cường; Dự án xây dựng tỉnh lộ 484 (tuyến đường bộ mới Nam Định - Lạc Quần - đường bộ ven biển) với 7,1km qua các xã Trực Tuấn, Liêm Hải, Việt Hùng; dự án xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Ninh Bình - Nam Định - Thái Bình với 15,9km đi qua các xã Trực Thuận, Trực Khang, Trực Mỹ, Trực Nội, Trực Thanh, Trực Đạo, Trực Tuấn, Trung Đông, Liêm Hải, Phương Định; dự án xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp tại xã Trực Đạo, Trực Thanh; các dự án xây dựng khu dân cư, khu đô thị tập trung các xã, thị trấn khởi công mới: Trực Nội, Trực Đạo, Việt Hùng, Trực Cường, Trực Tuấn, Cát Thành, Ninh Cường…; các dự án mở rộng, xây mới trụ sở cơ quan, trường học trên địa bàn các xã, thị trấn và các dự án của các nhà đầu tư./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
