Khai thác thủy, hải sản được xác định là một trong những thế mạnh về phát triển kinh tế của tỉnh. Tuy nhiên, việc khai thác thủy sản hiện nay vẫn còn một số hạn chế tồn tại: ý thức của ngư dân về bảo vệ nguồn lợi thủy sản chưa cao, tình trạng vi phạm các quy định trong khai thác còn gia tăng dưới nhiều hình thức, làm suy giảm nguồn lợi và phá hủy môi trường sống của các loài thủy sản. Việc bảo quản các sản phẩm trên tàu cá chưa đáp ứng được yêu cầu về đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm, tổn thất sau thu hoạch còn lớn, làm giảm hiệu quả kinh tế… Công tác quản lý và bảo vệ nguồn lợi thủy sản còn gặp nhiều khó khăn do lực lượng kiểm tra, giám sát chưa được tăng cường.
Ngư dân vận chuyển thủy sản tại cảng cá Ninh Cơ, thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu). |
Để nâng cao hiệu quả trong khai thác hải sản, Sở NN và PTNT đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản tăng cường phối hợp với chính quyền các địa phương và các đồn, trạm biên phòng tích cực bám sát địa bàn, tiến hành rà soát, thống kê phân loại tàu cá và hướng dẫn, tạo điều kiện cho ngư dân làm thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp đổi và gia hạn giấy phép khai thác thủy sản. Ngoài ra, Chi cục Thủy sản cũng phối hợp với các ngành chức năng tổ chức các lớp tập huấn phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến khai thác thủy sản, hướng dẫn ghi sổ nhật ký khai thác và báo cáo khai thác cho ngư dân. Trong năm 2021, Sở NN và PTNT đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho 464 tàu, thuyền; đăng ký, đăng kiểm cho 462 tàu cá, trong đó số tàu cá của huyện Giao Thủy 241 tàu, huyện Hải Hậu 95 tàu, huyện Nghĩa Hưng 120 tàu, huyện Trực Ninh 6 tàu. Ngoài ra, Chi cục Thủy sản cũng tham mưu cho Sở NN và PTNT cấp 18 văn bản chấp thuận đóng mới, mua tàu cá và cấp lại Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP cho 76 tàu cá. Xác định việc thành lập các tổ hợp tác khai thác thủy, hải sản cũng là một trong những giải pháp giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, Sở NN và PTNT đã tập trung tuyên truyền, vận động, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các tổ, đội khai thác, hội nghề nghiệp trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi của ngư dân. Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ NN và PTNT, UBND tỉnh, Sở NN và PTNT đã phối hợp với UBND các huyện ven biển tổ chức hướng dẫn ngư dân thành lập các tổ hợp tác khai thác thủy sản. Đến giữa tháng 6 năm 2021, toàn tỉnh có 25 tổ hợp tác khai thác thủy sản với 364 tàu và khoảng 1.500 lao động, trong đó có 17 tổ đội nghề lưới kéo, 7 tổ đội nghề lưới rê và 1 tổ đội nghề chụp mực. Trên tinh thần tự nguyện, các tổ hợp tác khai thác thủy sản liên kết với nhau theo quy tắc: cùng nghề, cùng ngư trường và cùng địa bàn cư trú, cùng thống nhất hợp tác với mục tiêu hiệu quả. Khi tham gia sản xuất trên biển các tàu thường xuyên thông tin cho nhau về ngư trường giúp tiết kiệm được chi phí nhiên liệu trong các chuyến đi biển; giúp đỡ, hỗ trợ nhau khi tàu, tổ khai thác bạn gặp tai nạn, rủi ro góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên biển. Một số đơn vị sản xuất đạt hiệu quả khá, điển hình là tổ hợp tác nghề lưới rê kết hợp chụp mực của các xã Hải Lý, Hải Chính, Hải Xuân (Hải Hậu). Từ khi tham gia khai thác theo tổ hợp tác, mỗi chuyến biển các tàu có lãi từ 30-50 triệu đồng, có tàu thu lãi từ 150-200 triệu đồng, gấp nhiều lần so với trước kia. Từ đó ngư dân càng có ý thức hơn trong việc thực hiện nghiêm quy định, quy ước của tổ đội; góp phần đưa sản lượng khai thác không ngừng tăng lên. Từ hoạt động của tổ, đội làm đầu mối, các cơ quan, lực lượng chức năng đã kịp thời tuyên truyền đến ngư dân các vấn đề về an ninh, chủ quyền biên giới quốc gia, công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác trên biển, qua đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm bảo vệ vùng biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc cho ngư dân.
Thời gian tới, Sở NN và PTNT tiếp tục chỉ đạo Chi cục Thủy sản tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các quy định về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản; kiểm soát số lượng tàu cá; đẩy mạnh công tác cấp mới, cấp đổi, gia hạn giấy phép khai thác thủy sản; hướng dẫn các thủ tục hành chính về giấy phép khai thác cho ngư dân và rà soát tàu cá hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác thủy sản, gửi thông báo hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác thủy sản tới chủ các phương tiện. Ngoài ra, Chi cục cũng phối hợp với các đồn, trạm biên phòng kiểm tra an toàn kỹ thuật đối với các phương tiện khai thác thủy sản đến hạn đăng kiểm, đảm bảo các phương tiện phải được cấp giấy phép khai thác thủy sản trước khi ra biển. Tiếp tục tuyên truyền Luật Thủy sản 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành cho người dân hoạt động trong lĩnh vực thủy sản./.
Bài và ảnh: Thanh Hoa