Trên địa bàn huyện Hải Hậu, các thị trấn Yên Định và Cồn là hai trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của huyện với lịch sử phát triển lâu đời. Tuy nhiên, thời gian qua, cả hai thị trấn gặp khá nhiều rào cản trong tiến trình phát triển, CNH-HĐH do quy hoạch chung xây dựng đã quá cũ nhưng vẫn chưa được rà soát, điều chỉnh theo quy định. Các định hướng về phát triển kinh tế - xã hội, hạ tầng kỹ thuật, quy hoạch sử dụng đất… theo Quy hoạch được phê duyệt từ năm 1986 đến nay đã quá lạc hậu không còn đáp ứng các tiêu chuẩn hiện hành về cấp đô thị; đặc biệt hạn chế việc thu hút đầu tư về địa phương.
Một góc thị trấn Yên Định hôm nay. |
Trước thực trạng đó, thời gian qua, UBND huyện đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng tiến hành rà soát lại các quy hoạch vùng huyện, quy hoạch đô thị, các quy hoạch chuyên ngành; tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan về hạ tầng đô thị thị trấn hiện hành; đồng thời bám sát định hướng về xây dựng đô thị của tỉnh, huyện để xây dựng đồ án quy hoạch chung 2 thị trấn. Theo định hướng phát triển đô thị tại quy hoạch vùng huyện Hải Hậu đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được UBND tỉnh phê duyệt thì cả hai thị trấn Yên Định và Cồn đều giữ nguyên hiện trạng cấp đô thị loại V. Về vai trò của 2 thị trấn đến năm 2030 là các trung tâm dịch vụ hỗ trợ sản xuất gồm hỗ trợ sản xuất công nghiệp, chuyên về thương mại dịch vụ sản xuất nông nghiệp, dịch vụ thị trường và các lĩnh vực thiết yếu cho cuộc sống như giáo dục, y tế, văn hoá, thể thao. Với sự nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng các thị trấn Yên Định, Cồn đến năm 2030 đã hoàn thành và được HĐND huyện ban hành nghị quyết thông qua trong tháng 7-2021. Theo đồ án quy hoạch chung xây dựng đã được phê duyệt, thị trấn Yên Định là thị trấn huyện lỵ, trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của huyện Hải Hậu; là nơi tập trung các cơ quan lãnh đạo của huyện (trụ sở Huyện uỷ, HĐND, UBND huyện, các phòng, ban chuyên môn...). Vì vậy, thị trấn Yên Định luôn được định hướng phát triển đảm bảo tương xứng với vị thế đô thị trung tâm huyện lỵ với tổng diện tích là 177,5ha. Thị trấn Yên Định trong tương lai lấy khu vực trung tâm hiện hữu và khu vực phía đông thị trấn làm không gian phát triển chủ đạo, trên cơ sở khai thác hiệu quả toàn bộ quỹ đất nông nghiệp chưa xây dựng còn lại; chia làm 4 khu vực phát triển, mỗi khu vực có tính chất riêng và được phân cách bởi các trục giao thông chính. Trong đó phía đông bắc trục Quốc lộ 21 (từ cầu Yên Định, phía đông sông Múc đến khu xử lý chất thải rắn) là khu vực phát triển đô thị, dịch vụ thương mại với diện tích khoảng 44,2ha. Là khu vực khai thác lợi thế đường trục trung tâm huyện Hải Hậu (quy hoạch mới) và Quốc lộ 21 để phát triển về đô thị, dịch vụ thương mại, công viên cây xanh. Khu vực phía bắc trục Quốc lộ 37B (từ cầu Yên Định, phía tây sông Múc đến trụ sở Ban Chỉ huy Quân sự huyện) là khu trung tâm đô thị hiện hữu, cũng là trung tâm hành chính, công cộng cấp vùng với diện tích 47,7ha. Khu vực này hình thái đô thị đã ổn định, định hướng chủ yếu thực hiện cải tạo, chỉnh trang đô thị tại khu vực, khai thác quỹ đất xen kẹt cho phát triển đất ở, trường học. Khu vực phía nam trục Quốc lộ 37B (từ Trung tâm văn hóa huyện Hải Hậu đến khu nghĩa trang Đồng Sang Ty) với diện tích 44,5ha là khu trung tâm đô thị hiện hữu; trung tâm hành chính của thị trấn và công cộng cấp vùng. Khu vực này hình thái đô thị đã ổn định, định hướng chủ yếu thực hiện cải tạo, chỉnh trang đô thị tại khu vực, khai thác quỹ đất nông nghiệp hiện có cho phát triển đất ở. Khu vực phía đông nam trục Quốc lộ 21 với diện tích khoảng 41,1ha là khu vực phát triển mạnh về thương mại, dịch vụ dựa trên việc khai thác lợi thế của tuyến Quốc lộ 21, các trục đường quy hoạch mới và quỹ đất nông nghiệp còn lại tại khu vực phía nam thị trấn.
Là một trong những trung tâm kinh tế - văn hoá - xã hội của huyện Hải Hậu, thị trấn Cồn nằm ở trung tâm huyện, cách thành phố Nam Định khoảng 45km, có các trục giao thông quan trọng như Quốc lộ 21, tỉnh lộ 488C chạy qua địa bàn thị trấn. Thị trấn Cồn có vị trí địa kinh tế, địa chính trị thuận lợi, gần với đô thị Thịnh Long (tương lai sau này là đô thị Thịnh Long - Rạng Đông thuộc Khu kinh tế Ninh Cơ). Đây là điều kiện thuận lợi để thị trấn đẩy mạnh phát triển về dịch vụ thương mại, giao thương với các xã trong huyện và với huyện Nghĩa Hưng. Nghị quyết số 05-NQ/TU ngày 18-6-2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng, phát triển vùng kinh tế ven biển tỉnh Nam Định giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo, có nội dung định hướng đến năm 2030 sẽ hình thành đô thị Cồn - Văn Lý. Vì vậy, ngay trong đồ án Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị trấn Cồn cần xác định phải có những quan điểm, định hướng phát triển đảm bảo kết nối thị trấn Cồn với khu vực xã Hải Lý để hình thành không gian tổng thể phù hợp cho phát triển đô thị Cồn - Văn Lý sau này. Vì thế, phạm vi và ranh giới nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch thị trấn Cồn đến năm 2030 là toàn bộ diện tích tự nhiên của thị trấn là 217,34ha. Định hướng phát triển thị trấn Cồn chia làm 3 khu vực phát triển, mỗi khu vực có một tính chất riêng và được phân cách bởi các trục giao thông chính. Trong đó khu vực phía tây đường Tây Sông Múc và phía bắc sông Cồn Ninh Mỹ với diện tích tự nhiên khoảng 95,6ha là trung tâm hành chính công cộng cấp thị trấn, phát triển đô thị và nông nghiệp. Khu vực phía tây đường Tây Sông Múc và phía nam sông Cồn Ninh Mỹ với diện tích tự nhiên khoảng 82,6ha được định hướng phát triển dựa trên việc khai thác lợi thế trục tỉnh lộ 488C, đường Tây Sông Múc để kết nối, phát triển các khu đô thị, dịch vụ thương mại và khu vực sử dụng hỗn hợp; được đầu tư cải tạo không gian đô thị theo hướng văn minh, hiện đại, đồng bộ về hạ tầng cơ sở, gắn kết hài hòa giữa công trình cũ và các công trình cải tạo, xây mới; quy hoạch xây dựng cầu kết nối với Quốc lộ 21 nhằm khai thác hiệu quả các chức năng tại khu vực. Khu vực phía đông thị trấn có lợi thế có trục Quốc lộ 21 chạy dọc từ bắc xuống nam có diện tích 39,14ha, định hướng phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là hệ thống hạ tầng giao thông mang tính kết nối với khu vực xã Hải Lý để hình thành đô thị Cồn - Văn Lý trong tương lai.
Đồ án quy hoạch chung các thị trấn Yên Định, Cồn được phê duyệt là cơ sở để UBND huyện lập quy hoạch chi tiết các khu vực và lập dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong đô thị, đồng thời đảm bảo thực thi công tác quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng hạ tầng, quản lý kiến trúc, thiết kế đô thị của thị trấn theo chuẩn hạ tầng đô thị trong mục tiêu phát triển chung dài hạn của huyện và tỉnh trong tương lai. Góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020-2025, với mục tiêu đến năm 2025, huyện trở thành huyện nông thôn mới kiểu mẫu “sáng - xanh - sạch - đẹp để phát triển bền vững”./.
Bài và ảnh: Thành Trung