Thời gian qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ngành chức năng, huyện Giao Thủy đã tích cực chỉ đạo các xã, thị trấn tập trung tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân thực hiện các biện pháp phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (khai thác IUU) nhằm phối hợp thực hiện mục tiêu gỡ bỏ những biện pháp xử lý (thẻ vàng) của Ủy ban châu Âu (EC) đối với hải sản của Việt Nam, tạo động lực cho ngành thủy sản của địa phương phát triển ổn định, bền vững.
 |
| Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Ba Lạt tuần tra, phát hiện, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU trên địa bàn. |
Huyện Giao Thủy có 892 tàu cá, trong đó tàu cá dài dưới 6m là 106 chiếc, tàu dài từ 6m đến dưới 12m là 373 chiếc, tàu từ 12m đến dưới 15m là 248 chiếc, tàu dài trên 15m là 165 chiếc (bao gồm 7 chiếc tàu có chiều dài trên 24m và 4 tàu đang làm thủ tục giải bản). Để nâng cao nhận thức của ngư dân về công tác phòng, chống khai thác IUU, UBND huyện đã chỉ đạo các ngành chức năng, các xã, thị trấn phối hợp với Chi cục Thủy sản (Sở NN và PTNT), các Đồn Biên phòng Ba Lạt, Quất Lâm, Ban quản lý cảng cá Nam Định tổ chức tuyên truyền, phổ biến cho ngư dân các quy định của pháp luật liên quan đến khai thác IUU thông qua hội nghị tập huấn, in và phát tờ rơi, bản đồ ranh giới các vùng biển Việt Nam; thông báo Kết luận số 198/TB-VPCP ngày 21-7-2021 của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp lần thứ 5 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU; vận động các chủ tàu, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm ranh giới các vùng biển nước ngoài khi khai thác thủy hải sản. Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao huyện tăng thời lượng tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản của Trung ương, của tỉnh, huyện về việc tăng cường công tác chống khai thác IUU... Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về triển khai các biện pháp cấp bách phòng, chống khai thác IUU, UBND huyện đã quyết định thành lập tổ công tác giúp việc cho Chủ tịch UBND huyện về chống khai thác IUU trên địa bàn; tham mưu giúp UBND huyện chỉ đạo chống khai thác IUU, trong đó chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra, xác minh xử lý hành vi vi phạm khai thác IUU. Đồng thời yêu cầu UBND các xã, thị trấn tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp nhằm tháo gỡ “thẻ vàng” theo chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia, UBND tỉnh về chống khai thác IUU; thực hiện nghiêm các khuyến nghị của EC và phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh, huyện nếu để xảy ra vi phạm về công tác phòng, chống khai thác IUU tại địa phương. Bên cạnh đó, huyện tích cực vận động chủ tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) theo quy định nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động khai thác hải sản trên biển. Do tình hình dịch bệnh COVID-19 và thực hiện Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống dịch bệnh COVID-19, UBND huyện ban hành Công văn số 200/UBND-NN&PTNT về việc triển khai lắp đặt và vận hành VMS trên tàu cá, yêu cầu chủ tịch, phó chủ tịch UBND các xã, thị trấn nghiên cứu kỹ báo cáo kết quả triển khai chống khai thác IUU và triển khai các nhiệm vụ trong giai đoạn tiếp theo, đồng thời giao các đồng chí trưởng, phó Phòng NN và PTNT huyện trực tiếp xuống các xã, thị trấn làm việc, đôn đốc, nhắc nhở triển khai lắp đặt, vận hành VMS. Nhờ đó đến nay, toàn huyện có 154/161 tàu đã lắp đặt VMS, đạt tỷ lệ 95,65%. Theo kế hoạch trong tháng 9-2021, UBND huyện sẽ tiến hành rà soát các tàu cá chưa lắp đặt VMS để yêu cầu hoàn tất; hướng dẫn thủ tục giải bản tàu bị hỏng nằm bờ để nâng cao tỷ lệ lắp đặt VMS của huyện. Tích cực thực hiện Quy chế số 1601/QCPH-SNN-STTTT-BCHBĐBP-UBND ngày 24-6-2021 giữa liên ngành Sở NN và PTNT, Sở Thông tin và Truyền thông, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh, UBND các huyện Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng, Trực Ninh về việc phối hợp quản lý, khai thác, sử dụng dữ liệu hệ thống giám sát tàu cá. Theo đó, UBND huyện thường xuyên phối hợp với các ngành, đơn vị chức năng tổ chức thường trực hệ thống giám sát tàu cá, thông báo cho chủ tàu và yêu cầu thuyền trưởng bật tín hiệu hệ thống VMS trở lại đối với tàu cá mất tín hiệu, yêu cầu thuyền trưởng các tàu vi phạm vùng biển nước ngoài đưa tàu quay trở lại vùng biển được phép khai thác. Cụ thể, từ đầu năm đến ngày 18-8-2021 huyện có 124 lượt tàu cá mất tín hiệu, đã rà soát, xác minh được 116/124 lượt chủ tàu, có biên bản xác minh; có 113 tàu cá mất tín hiệu VMS trên 10 ngày, Phòng NN và PTNT đang tiến hành tham mưu UBND huyện tiếp tục chỉ đạo rà soát, xác minh và xử lý hành chính các chủ tàu cố tình vi phạm lần 2.
Tuy nhiên theo đánh giá của Phòng NN và PTNT huyện, hiện vẫn còn nhiều ngư dân chưa chấp hành đầy đủ các quy định của pháp luật trong việc chống khai thác IUU như: vận hành VMS chưa đúng quy định; khai thác không đúng ngư trường; chưa kiểm tra, xác minh được tất cả số tàu cá vi phạm vận hành VMS; việc xử phạt tàu cá vi phạm gặp nhiều khó khăn; chưa rà soát lại được số tàu chưa lắp VMS... Nguyên nhân là do tàu cá của ngư dân đi khai thác ở các vùng biển khác và không neo đậu tại địa phương nên việc tuyên truyền phổ biến quy định, kế hoạch của Nhà nước gặp nhiều khó khăn. Cán bộ phụ trách thủy sản của huyện, xã còn kiêm nhiệm nhiều việc, trong điều kiện tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp nên việc tổ chức xác minh tàu chưa lắp đặt VMS chưa được thực hiện triệt để. Nhiều trường hợp chủ tàu không hợp tác trong quá trình kiểm tra xác minh vi phạm về việc không vận hành VMS theo quy định.
Thời gian tới, huyện Giao Thủy tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản của Trung ương, của tỉnh đến các chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân biết để chủ động nâng cao ý thức chấp hành khi tham gia, khai thác thủy hải sản, không vi phạm khai thác IUU; thực hiện nghiêm túc Quy chế số 1601/QCPH. Phối hợp với các cơ quan chuyên môn của tỉnh, Ban quản lý Cảng cá Nam Định, các đồn biên phòng thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời, có hiệu quả tàu cá vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm khai thác IUU. Chỉ đạo UBND xã, thị trấn tiếp tục thành lập đoàn kiểm tra, xác minh những tàu cá vi phạm trong hoạt động khai thác thủy sản theo thông báo của Chi cục Thủy sản và những tàu cá chưa tiến hành xác minh được. Tổ chức rà soát, xác minh tàu cá chưa lắp đặt VMS; đối với tàu không còn khả năng hoạt động thì hướng dẫn ngư dân làm thủ tục giải bản và không đưa vào danh sách thống kê để tăng tỷ lệ phương tiện có lắp đặt VMS. Rà soát, hướng dẫn các chủ tàu đã lắp thiết bị VMS và lập hồ sơ trình Sở NN và PTNT hỗ trợ kinh phí lắp đặt VMS theo quy định./.
Bài và ảnh: Văn Đại
