Trong những năm qua lĩnh vực bưu chính, chuyển phát đã phát triển nhanh chóng cả về doanh thu, số lượng, chất lượng dịch vụ. Nhiều doanh nghiệp đã đầu tư phát triển mạng lưới đồng bộ, rộng khắp, dịch vụ đa dạng đáp ứng tốt nhu cầu thông tin liên lạc của người dân; nhất là thông tin liên lạc phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cấp uỷ, chính quyền, các địa phương, đơn vị trên địa bàn. Tuy nhiên việc bảo đảm an toàn, an ninh trong hoạt động bưu chính gặp nhiều khó khăn, thách thức, phức tạp; đặc biệt là tình trạng nhiều đối tượng lợi dụng các dịch vụ bưu chính vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, gian lận thương mại nhằm chống lại Nhà nước, xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, vi phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục, lợi ích của người dân và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Chính vì vậy, công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực bưu chính, chuyển phát được Sở Thông tin và Truyền thông (TT và TT) tập trung tăng cường nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác, không để các đối tượng xấu lợi dụng mạng bưu chính thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
 |
| Người dân đến làm thủ tục bưu chính chuyển phát tại Bưu điện Trung tâm thành phố Nam Định (Ảnh chụp trước ngày 27-4-2021). |
Trên địa bàn tỉnh ngoài 2 doanh nghiệp chủ đạo là Bưu điện tỉnh Nam Định và chi nhánh Bưu chính Viettel Nam Định còn có hơn 20 chi nhánh, văn phòng đại diện, đại lý của các doanh nghiệp khác cùng cung cấp dịch vụ bưu chính. Để nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong hoạt động cung ứng dịch vụ bưu chính, Sở TT và TT phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bưu chính đến các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ và người dân nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác, không để các đối tượng xấu lợi dụng mạng bưu chính thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Chủ động phối hợp các lực lượng Công an, Quản lý thị trường, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an toàn, an ninh trong hoạt động cung ứng và sử dụng dịch vụ bưu chính; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm quy định về bảo đảm an toàn, an ninh trong hoạt động bưu chính để kịp thời chỉ ra những sai phạm cần khắc phục. Tại cuộc thanh tra tháng 6-2021, Thanh tra Sở TT và TT đã tiến hành ngẫu nhiên tại 12 đơn vị cung ứng dịch vụ bưu chính trên địa bàn. Kết quả cho thấy hầu hết các đơn vị đã chấp hành theo quy định của pháp luật trong hoạt động bưu chính về điều kiện kinh doanh; tuân thủ quy định phục vụ khách hàng như: Niêm yết công khai các thông tin dịch vụ (bảng giá cước; tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ; danh mục hàng hóa, vật phẩm cấm gửi, vận chuyển qua đường bưu chính; quy trình giải quyết khiếu nại của khách hàng...); đảm bảo thời gian toàn trình theo tiêu chuẩn công bố; thực hiện quy định về gói bọc bưu phẩm; đảm bảo an toàn cho người vận chuyển bưu gửi và mạng bưu chính trong quá trình hoạt động. Bưu điện tỉnh Nam Định là đơn vị thực hiện việc chuyển phát dịch vụ thư phục vụ cơ quan Đảng, Nhà nước (dịch vụ bưu chính KT1) trên địa bàn đã đảm bảo thông tin liên lạc phục vụ công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; đảm bảo thông tin liên lạc phục vụ công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn. Trong suốt thời gian dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, các doanh nghiệp bưu chính chuyển phát trên địa bàn đã nghiêm túc chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về phòng, chống dịch bệnh; đảm bảo giá cước vận chuyển và có biện pháp đảm bảo an toàn vận chuyển hàng hóa thành công vào khu vực đang thực hiện cách ly phòng, chống dịch. Đặc biệt không có hiện tượng lợi dụng dịch bệnh cố tình không gửi hàng đến địa chỉ nhận mà “chuyển hoàn” hàng hóa về địa chỉ gửi khiến người gửi thiệt hại vì không chuyển được hàng lại phải chịu thêm một lần cước như đã xuất hiện tại một số tỉnh, thành phố trên toàn quốc.
Bên cạnh những ưu điểm kể trên vẫn còn hiện tượng ý thức chấp hành pháp luật của một số doanh nghiệp chưa nghiêm, chưa chủ động tìm hiểu các quy định của pháp luật trong cung cấp và sử dụng dịch vụ bưu chính; nhân viên giao dịch của các doanh nghiệp chưa nắm vững quy định của pháp luật trong hoạt động bưu chính, chỉ quan tâm đến doanh thu nên dẫn đến vi phạm. Trong đó, chứng từ xác nhận việc chấp nhận bưu gửi chưa ghi đầy đủ nội dung, không sử dụng dấu ngày hoặc sử dụng dấu ngày chưa đúng quy định; không thông báo cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi thay đổi nội dung liên quan đến hồ sơ đề nghị xác nhận thông báo hoạt động bưu chính; việc thực hiện quy định về niêm yết, cung cấp công khai các thông tin dịch vụ bưu chính mang tính hình thức do các bản niêm yết được in trên giấy khổ A4 và đóng thành tập dày, treo trên tường không thuận tiện cho khách hàng theo dõi, tra cứu thông tin. Vẫn còn tồn tại việc nhân viên bưu chính không tiến hành kiểm tra hàng gửi trước khi làm thủ tục nhận chuyển. Cá biệt vẫn còn 1 doanh nghiệp không sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt trong hợp đồng cung ứng sử dụng dịch vụ bưu chính và các chứng từ giao nhận với khách hàng. Những vi phạm này ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, an toàn trong lĩnh vực bưu chính. Lực lượng Thanh tra Sở đã xử phạt vi phạm hành chính các doanh nghiệp bưu chính vi phạm và yêu cầu khắc phục sai phạm.
Với xu thế phát triển thương mại điện tử mạnh mẽ như hiện nay, bên cạnh tiềm năng, nhiều thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp bưu chính chuyển phát để tránh bị lợi dụng là cầu nối trung chuyển hàng hóa, tài liệu vi phạm pháp pháp luật thì việc tuân thủ nghiêm các quy định của Nhà nước trong lĩnh vực bưu chính là điều quan trọng nhất. Đồng thời tập trung đầu tư chuyên sâu công nghệ, kỹ thuật, cơ sở hạ tầng, trang bị đầy đủ kiến thức, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ nhân viên, kiểm soát viên, đặc biệt là nhân viên bưu tá để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Các cơ quan quản lý Nhà nước cần tăng cường quản lý hoạt động bưu chính, chuyển phát đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân tham gia cung ứng, sử dụng dịch vụ bưu chính trên địa bàn tỉnh./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
