Thời gian qua tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp, chú trọng nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các địa phương, đơn vị. Tuy nhiên, trên thực tế, còn không ít người đứng đầu địa phương, nhất là cấp xã, chưa thực hiện hết trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai.
 |
| Cán bộ xã Giao Yến (Giao Thủy) bàn bạc phương án nâng cao hiệu quả sử dụng đất. |
Theo đồng chí Phan Văn Phong, Phó Giám đốc Sở TN và MT: “Công tác phối hợp quản lý đất đai của Sở TN và MT với các sở, ngành rất tích cực, nhưng đối với cấp huyện còn có những bất cập. Hầu hết cấp huyện đã quan tâm và thực hiện hiệu quả công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giải phóng mặt bằng, giao đất, còn các nhiệm vụ khác hiệu quả chưa cao”. Theo báo cáo của Sở TN và MT: Năm 2020 bên cạnh những nguyên nhân khách quan, còn có nguyên nhân cán bộ cấp huyện, cấp xã chưa phát huy cao độ trách nhiệm dẫn đến tiến độ xử lý một số nhiệm vụ quản lý đất đai trọng tâm còn chậm. Một số xã chưa nghiêm túc thực hiện quy định dành 10% kinh phí trích từ nguồn thu tiền sử dụng đất để phục vụ cho công tác lập hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau dồn điền đổi thửa. Đó chính là một trong những nguyên nhân của tình trạng 53/68 xã chậm triển khai việc đo đạc, lập bản đồ do vẫn đang sử dụng bản đồ, hồ sơ địa chính bằng phương pháp thủ công từ năm 1980; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau dồn điền đổi thửa chưa đạt chỉ tiêu, tiến độ đề ra. Công tác xử lý tồn tại vi phạm đất đai còn chậm ở các nhiệm vụ: xử lý các hộ sử dụng đất không hợp pháp theo Hướng dẫn số 1456/STNMT-Ttra của Sở TN và MT; xử lý 43 dự án chậm tiến độ đầu tư, chậm đưa vào sử dụng; 30 dự án thuê đất nhưng không triển khai thực hiện, dự án ngừng hoạt động, còn nợ tiền thuê đất. Một trong số các nguyên nhân của tình trạng chậm xử lý vi phạm là do cấp huyện chưa chỉ đạo quyết liệt, cấp xã còn tư tưởng né tránh, chậm triển khai. Ngoài ra, còn một số nhiệm vụ trong công tác quản lý đất đai đạt kết quả chưa cao: Tỷ lệ thực hiện kế hoạch sử dụng đất đạt thấp; việc chủ động trong bố trí quỹ đất sạch để thu hút đầu tư, giải quyết nhanh thủ tục hành chính cho các nhà đầu tư còn hạn chế. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ liên quan đến công tác quản lý đất đai trong quý I-2021, Sở TN và MT cho biết: Theo tinh thần chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở đã đẩy mạnh việc hướng dẫn, đôn đốc các địa phương nhưng tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn rất chậm; cả 3 tháng đầu năm tất cả các huyện chưa phê duyệt được hồ sơ cấp đổi nào. Theo kế hoạch UBND tỉnh giao thì các huyện, thành phố phải hoàn thành, trình UBND tỉnh phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện nhưng sang đến tháng 4-2021 mới có hai huyện Mỹ Lộc, Nghĩa Hưng đã hoàn thành việc lấy ý kiến nhân dân, đang hoàn thiện trình hồ sơ thẩm định; các địa phương khác tiến độ thực hiện nhiệm vụ còn chậm hơn. Các huyện cũng có đánh giá việc thực hiện trách nhiệm quản lý đất đai của cấp xã còn hạn chế. Cụ thể như huyện Vụ Bản xác định việc người đứng đầu cấp xã của một số địa phương (Tân Thành, Trung Thành, Liên Minh) còn thiếu kiên quyết dẫn đến tình trạng vẫn xảy ra vi phạm mới liên quan đến đất đai, việc xử lý vi phạm chậm, chưa đạt yêu cầu dù UBND huyện đã nhắc nhở nhiều lần.
Trước thực trạng kể trên, các địa phương, Sở TN và MT đã nhận diện các yếu tố liên quan tác động đến việc thực thi trách nhiệm của người đứng đầu các cấp trong quản lý đất đai. Qua đó, xác định ngoài yếu tố chủ quan từ phía cán bộ các cấp, trong thực thi trách nhiệm quản lý đất đai các địa phương gặp nhiều vướng mắc gây chậm tiến độ. Có thể kể đến việc xử lý các hộ sử dụng đất không hợp pháp theo Hướng dẫn số 1456/STNMT-Ttra của Sở TN và MT, trong quá trình thực hiện một số nghị định mới ban hành. Từ đó tiếp tục phát sinh việc xử lý một số trường hợp vi phạm đã tồn tại trên địa bàn tỉnh nếu áp dụng theo Hướng dẫn 1456 lại chưa đảm bảo phù hợp với Luật Đất đai 2013. Cụ thể: Hướng dẫn 1456 tập trung gỡ vướng cho việc xử lý những trường hợp sử dụng đất không hợp pháp trước ngày Nghị quyết số 17-NQ/TU ngày 17-7-2012 của BCH Đảng bộ tỉnh ban hành và trước khi có Luật Đất đai 2013 theo hướng vận dụng các quy định để chuyển đổi mục đích sử dụng và nộp tiền sử dụng đất để cấp giấy chứng nhận. Nhưng người dân tại các địa phương có vi phạm không đồng thuận phương án xử lý do không đảm bảo công bằng giữa các trường hợp vi phạm dẫn đến tắc tiến độ xử lý, cần tiếp tục hướng dẫn thực thi Luật của ngành chức năng và chính quyền cấp trên... Để tiếp tục nâng cao trách nhiệm thực thi công tác quản lý đất đai của người đứng đầu các cấp chính quyền, các đơn vị, về phía các địa phương đã đề xuất Sở TN và MT tăng cường hỗ trợ hướng dẫn quy trình, phương án xử lý, đồng thời quan tâm tham mưu và báo cáo với UBND tỉnh để ban hành hướng dẫn để các địa phương thống nhất điều chỉnh phương án xử lý vi phạm đất đai một cách hợp lý, thống nhất giữa Hướng dẫn 1456 với các văn bản quy phạm pháp luật. Về phía Sở TN và MT đề xuất tỉnh tiếp tục chỉ đạo Huyện ủy, HĐND, UBND các huyện, thành phố hiện nghiêm Chỉ thị số 26/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 9-9-2016 của Chủ tịch UBND tỉnh về tăng cường thực hiện kỷ luật, kỷ cương hành chính, chấn chỉnh lề lối làm việc, nâng cao hơn nữa trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quản lý đất đai, bao gồm: công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; lập, phê duyệt và thực hiện kế hoạch sử dụng đất hàng năm; đo đạc lập bản đồ địa chính, hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu về đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; dồn điền, đổi thửa trong sản xuất nông nghiệp; công tác thanh tra, kiểm tra; công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng; thực hiện cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai; quản lý sử dụng đất công ích của các xã, phường, thị trấn. Đặc biệt, phải nâng cao trách nhiệm trong thực hiện các phần việc: cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau dồn điền, đổi thửa; kiểm tra, xử lý vi phạm đất đai; bố trí kinh phí đo đạc lập bản đồ địa chính đối với các xã sử dụng bản đồ bằng phương pháp đo đạc thủ công. Bên cạnh đó, Sở TN và MT cũng cam kết với các địa phương sẽ tăng cường phối hợp với các ngành liên quan tích cực hướng dẫn, phổ biến kiến thức pháp luật về đất đai, nhất là các quy định, nghị định mới như Nghị định 148/2020/NĐ-CP của Chính phủ; tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của HĐND, UBND tỉnh để tham mưu ban hành và tổ chức thực hiện; chú trọng tham mưu lập và tổ chức thực hiện các danh mục, đề án, nhiệm vụ trọng tâm liên quan đến công tác quản lý đất đai năm 2021 của UBND tỉnh nhằm đảm bảo thực hiện đạt chất lượng, đúng thời gian quy định. Tiếp tục phối hợp với các địa phương đẩy mạnh cải cách hành chính, thực hiện các thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh đảm bảo đúng quy trình, chất lượng, thời gian; tập trung hoàn thành việc xây dựng quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
