Là huyện ven biển nên hàng năm, huyện Hải Hậu chịu ảnh hưởng trực tiếp của nhiều cơn bão, áp thấp nhiệt đới và tác động tiêu cực của các đợt triều cường nên thiệt hại do thiên tai gây ra khá nặng nề, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và đời sống nhân dân địa phương. Vì vậy công tác phòng, chống thiên tai (PCTT) luôn được cấp ủy Đảng, chính quyền huyện, các xã, thị trấn hết sức quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai, trong đó chú trọng đến công tác xây dựng và củng cố lực lượng xung kích PCTT cấp xã.
 |
| Lực lượng xung kích xã Hải Minh diễn tập xử lý tình huống di dân ứng phó siêu bão. |
Trước đây, để bảo đảm lực lượng PCTT khi có yêu cầu, UBND huyện Hải Hậu thường bố trí mỗi xã, thị trấn từ 50-60 người thuộc lực lượng thường trực PCTT. Lực lượng này đóng vai trò nòng cốt “lực lượng tại chỗ” để thực hiện công tác PCTT theo phương châm “4 tại chỗ” với các nhiệm vụ: tập huấn, phổ biến, hướng dẫn cho nhân dân PCTT, ứng phó với các hiện tượng thời tiết cực đoan; tuần tra bảo vệ đê, kè và xử lý các tình huống sự cố kịp thời trước, trong và sau bão, lũ... Điển hình như năm 2017, để xử lý, khắc phục hậu quả giờ đầu các cơn bão số 10, số 11, Ban chỉ huy PCTT và TKCN huyện đã chỉ đạo thị trấn Thịnh Long huy động 1.130 người, xã Hải Hòa huy động 320 người, xã Hải Minh huy động 420 người để ứng phó. Trước bão số 4 năm 2019, ngày 31-8-2019, lực lượng xung kích xã Hải Hòa đã được Ban Chỉ đạo PCTT và TKCN Trung ương chọn làm điểm diễn tập xử lý cấp bách sự cố sạt lở đê, kè Cồn Tròn. Nhờ đó, khi có bão xảy ra, ảnh hưởng trực tiếp đến địa bàn, các lực lượng PCTT của huyện đã ứng phó một cách chủ động, hiệu quả, góp phần giảm thiểu thiệt hại cho người dân. Thực hiện Quyết định số 08/KH-TWPCTT ngày 27-3-2020 của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT ban hành hướng dẫn xây dựng và củng cố đội xung kích PCTT cấp xã; Quyết định số 2347/QĐ-UBND ngày 22-9-2020 của UBND tỉnh về việc phê duyệt kế hoạch xây dựng lực lượng xung kích PCTT cấp xã trên địa bàn tỉnh Nam Định, UBND huyện Hải Hậu đã lựa chọn các xã ven biển gồm: Hải Đông, Hải Lý, Hải Chính, Hải Triều, Hải Hòa và thị trấn Thịnh Long xây dựng điểm đội xung kích PCTT cấp xã năm 2020, các xã còn lại hoàn thành trong năm 2021. Nhờ đó đến nay, huyện Hải Hậu đã thành lập 34 đội xung kích PCTT ở 34 xã, thị trấn với tổng số 2.820 người tham gia. Các xã có đê biển xây dựng lực lượng xung kích là 110 người, xã có đê sông 90 người và xã nội đồng 70 người, với nòng cốt là lực lượng dân quân tự vệ và sự tham gia của các thành viên từ các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội như: Công an, Hội Chữ thập đỏ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân và một số công chức chuyên môn ở xã như: Cán bộ địa chính, văn phòng, văn hóa, y tế, trưởng các xóm, tổ dân phố. Để bảo đảm lực lượng xung kích PCTT hoạt động hiệu quả, UBND huyện yêu cầu các xã, thị trấn rà soát, tuyển chọn kỹ lưỡng, lực lượng tham gia là những người khỏe mạnh và thường xuyên có mặt tại địa phương. Theo Ban chỉ huy PCTT và TKCN huyện, lực lượng xung kích cấp xã đã tham mưu xây dựng và triển khai kịp thời các phương án, kế hoạch PCTT; hướng dẫn người dân chuẩn bị tốt các điều kiện đảm bảo an toàn khi thiên tai xảy ra; kiểm tra, kịp thời phát hiện và báo cáo các sự cố về đê điều tại các trọng điểm PCTT của huyện như: Kè Hải Thịnh 3, kè mỏ Hải Thịnh 2, kè du lịch Thịnh Long; tham gia diễn tập và thực hiện tốt các phương án PCTT tại xã Hải Hòa... Đặc biệt, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, năm 2020 huyện Hải Hậu đã chọn Đội xung kích PCTT xã Hải Chính đại diện cho tỉnh tham dự cuộc thi “Lực lượng xung kích PCTT” toàn quốc tại thành phố Đà Nẵng và đã xuất sắc giành giải Ba. Năm 2021, huyện Hải Hậu tiếp tục được UBND tỉnh lựa chọn Đội xung kích PCTT cấp xã tham dự cuộc thi “Xung kích PCTT năm thứ 2”. Thực tế cho thấy, để lực lượng xung kích PCTT hoạt động hiệu quả cần có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp; lực lượng này cần được trang bị cơ bản các dụng cụ bảo hộ, thiết bị PCTT và TKCN; được động viên kịp thời, thường xuyên. Nguồn của lực lượng xung kích PCTT cần lựa chọn những người trong lực lượng dân quân tự vệ và những thanh niên thường xuyên có mặt trên địa bàn để đảm bảo các yêu cầu khi cần huy động, tính nền nếp, kỷ luật… Tuy nhiên, hiện nay lực lượng xung kích PCTT tại các xã, thị trấn hầu hết chưa được đào tạo, huấn luyện bài bản về kỹ năng ứng phó với từng tình huống thiên tai cụ thể nên trong quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn. Ở một số xã, thị trấn nhân lực để xây dựng lực lượng xung kích có khó khăn, nhiều trường hợp đã được lập danh sách để tham gia công tác PCTT tại địa phương nhưng khi cần huy động thì lại không có mặt tại địa phương do đi làm ăn xa. Bên cạnh đó, kinh phí để các địa phương thực hiện chế độ, chính sách, mua sắm thiết bị PCTT cứu hộ, cứu nạn và dụng cụ bảo hộ cho lực lượng xung kích PCTT còn nhiều khó khăn.
Thời gian tới, huyện Hải Hậu sẽ tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn tập trung khắc phục khó khăn, xây dựng lực lượng xung kích PCTT theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu quả; đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng và những người tham gia lực lượng xung kích về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của lực lượng xung kích trong việc phòng, chống, ứng phó và giảm thiểu thiệt hại do thiên tai. Tập trung đào tạo, bổ sung kiến thức, kỹ năng ứng phó với những diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai cho lực lượng xung kích PCTT của các địa phương./.
Bài và ảnh: Văn Đại
