Tốt nghiệp Đại học Kiến trúc Hà Nội và đã từng công tác tại nhiều công ty xây dựng lớn nhưng Vũ Minh Ngọc (SN 1991) lại chọn con đường về quê lập nghiệp từ nghề truyền thống của gia đình tại làng Bách Cốc, xã Thành Lợi (Vụ Bản). Sau hơn một năm cần mẫn nghiên cứu phát triển sản phẩm, tìm kiếm thị trường và xây dựng nhãn hiệu sản phẩm, chàng trai trẻ đã viết nên câu chuyện về lên men giấm - gia vị truyền thống theo một phong cách khác, hiện đại và quy mô hơn.
 |
| Anh Vũ Minh Ngọc, Giám đốc Công ty TNHH BOVIFOOD kiểm tra sản phẩm trước khi đưa ra thị trường. |
Trăn trở với sản phẩm gia truyền
Sinh ra trong một gia đình có nghề làm giấm truyền thống do ông ngoại (cụ Nguyễn Thanh Mai, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Nam Hà) nghiên cứu nên anh sớm tham gia vào các quy trình sản xuất và “thuộc bài” đến mức chỉ nhìn màu sắc, ngửi mùi là biết sản phẩm đã đạt chuẩn hay chưa. Điểm khác biệt của giấm mơ trà xanh truyền thống của gia đình so với sản phẩm cùng loại trên thị trường là sử dụng công nghệ ngâm ủ chiết dịch hoa quả trước khi lên men, không sử dụng hoa quả tươi. Theo đó, sản phẩm giấm mơ trà xanh được chế tạo từ hai thành phần chính là nước mơ ngâm đường, mật mía lâu năm kết hợp cùng nước trà xanh theo tỷ lệ nhất định ủ trong vòng 3 đến 4 tháng để lên men hoàn toàn tự nhiên. Với cách làm này đã làm nên sản phẩm thơm ngon độc đáo, có mùi thơm đặc trưng, chua nhẹ, vị dịu ngọt và thanh, tốt cho sức khỏe. Quy trình ngâm ủ và kết hợp giữa quả mơ và trà xanh khi lên men đã sản xuất là axít axetic hỗ trợ những chất trong trà xanh (polyphenol) hay nước cốt mơ (axitcitric) phát huy tác dụng hơn nữa, đặc biệt tốt cho cơ thể trong việc điều chỉnh lại chức năng tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân, điều chỉnh lượng đường trong máu, hạn chế được các bệnh tiểu đường, ung thư… Từ hàng chục năm trước, người dân làng Bách Cốc đã sử dụng sản phẩm này thay cho giấm hóa học và các loại giấm hoa quả lên men sống khác, giấm mơ trà xanh còn là món quà biếu tặng được ưa chuộng. Đời cha truyền, đời con nối, đến những năm 2000, sản phẩm giấm mơ trà xanh của gia đình anh đã phát triển ổn định ở thị trường quanh vùng... Suốt thời gian làm việc cho các tập đoàn xây dựng lớn trải dọc khắp mọi miền đất nước đã cho anh nhiều kinh nghiệm thị trường và khát vọng phải xây dựng sản phẩm cho riêng mình. Cùng thời điểm đó trên thị trường xuất hiện hai xu hướng tiêu dùng sản phẩm giấm, giấm hóa học với giá rẻ nhưng không đủ chất dinh dưỡng, độ axit cao, chưa kể nhiều sản phẩm trôi nổi pha chế thêm phụ gia có hại cho sức khỏe; sản phẩm giấm hữu cơ lên men tự nhiên chất lượng tốt song giá thành khá đắt. Trong khi đó, chất lượng và quy trình sản xuất giấm mơ trà xanh của gia đình anh không khác gì sản phẩm hữu cơ nhập ngoại từ Nhật Bản, Hàn Quốc. Vậy là suy nghĩ nâng tầm sản phẩm truyền thống, đưa giấm mơ trà xanh vào mỗi bếp ăn của người Việt với giá hợp lý nhất đã thôi thúc anh trở về với nghề lên men giấm của gia đình.
Hành trình đưa sản phẩm vươn xa
Bắt tay vào hành động thực tế với bao trở ngại bởi trong tay anh ngoài công thức gia truyền thì không có gì khác, ngoài ra còn rất nhiều ý kiến trái chiều của những người thân trong gia đình. Hơn nữa trong tâm thức người Việt, giấm ăn chỉ được xem là một thứ gia vị thứ yếu trong bữa cơm gia đình; việc sử dụng giấm trái cây như một thức uống giải nhiệt, bảo vệ sức khỏe hay để làm đẹp cho phụ nữ lại chưa thành nếp. Khó khăn là vậy nhưng với tâm huyết với sản phẩm gia truyền, anh Ngọc quyết tâm gây dựng, phát triển thương hiệu cho sản phẩm và thành lập Công ty TNHH Nông sản Cô Tâm với một xưởng sản xuất nhỏ ngay tại gia đình. Để duy trì doanh nghiệp, thời gian đầu, anh vừa sản xuất vừa tự nghiên cứu, học hỏi, tìm đọc tài liệu về quy trình lên men giấm. Đồng thời đem mẫu sản phẩm đi thẩm định, đánh giá chất lượng, xin tư vấn của các chuyên gia tại các viện thực phẩm, các trường đại học, các nhà máy bia… để chuẩn hóa quy trình sản xuất và hoàn thiện nhãn mác “giấm Cô Tâm” cho sản phẩm truyền thống của gia đình. Vừa trực tiếp sản xuất, vừa rong ruổi mang sản phẩm đến các cửa hàng thực phẩm sạch, hoa quả sạch ở hầu khắp các tỉnh, thành phố để chào hàng và học thêm kinh nghiệm bán hàng, xây dựng chuỗi cung ứng cho sản phẩm. Không phụ công người vất vả, đến nay sản phẩm giấm mơ trà xanh đã có mặt tại chuỗi cửa hàng của Hiệp hội nông nghiệp sạch tỉnh, các cửa hàng thực phẩm sạch, các chợ đầu mối, chợ truyền thống, nhà hàng, quán ăn ở nhiều tỉnh, thành trên toàn quốc với sản lượng khoảng 1.000 chai/tháng. Giá bán chỉ 35 nghìn đồng một chai, bằng 1/5 đến 1/7 lần so với giá sản phẩm nhập khẩu cùng loại. Chị Nguyễn Mai Anh, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định cho biết: Gia đình tôi bán đồ ăn sẵn, sử dụng nhiều dấm ăn trong quy trình chế biến… Từ hơn một năm nay tôi lựa chọn giấm Cô Tâm làm gia vị để pha nước chấm, trộn salad, dùng trong các món lẩu, nấu canh chua thay cho cơm mẻ bởi hương vị thanh mát, dịu nhẹ, màu sắc đẹp. Giá bán của loại giấm này chỉ khoảng 30 nghìn đồng/chai (0,5 lít), không quá đắt so với giấm thông thường và rẻ hơn nhiều so với giấm hữu cơ nhập ngoại. Khách hàng ai cũng ấn tượng với món ăn được nêm nếm bằng thương hiệu giấm này. Trên nền sản phẩm giấm mơ trà xanh truyền thống, anh Ngọc tiếp tục nghiên cứu phát triển thêm dòng sản phẩm giấm ngâm tiêu xanh, nước cốt mơ ngâm lâu năm cung ứng ra thị trường. Chưa dừng lại ở đó, từ quả mơ rừng Tây Bắc và công thức ngâm ủ gia truyền, anh Ngọc đang ấp ủ chế tạo ra sản phẩm vang mơ đặc trưng theo cách chiết kết hợp với công thức sản xuất rượu vang nho phương Tây (dòng balsamic của Pháp). Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, hướng người tiêu dùng sử dụng giấm kết hợp với mật ong dưới dạng là đồ uống, thực phẩm làm đẹp giàu probiotic, thanh nhiệt, giải độc, ổn định huyết áp và chăm sóc da, tốt cho sức khỏe.
Khát vọng đưa sản phẩm gia truyền vươn ra khỏi “lũy tre làng” ra thị trường lớn là định hướng khởi nghiệp sáng tạo đầy tiền năng của anh Vũ Minh Ngọc./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
