Mặc dù khó khăn về thị trường tiêu thụ nhưng thời gian qua phong trào sinh vật cảnh (SVC) ở xã Hải Tây (Hải Hậu) vẫn phát triển đều. Bằng việc đầu tư đổi mới đa dạng sản phẩm các loại cây thế, cây cảnh mi ni, đáp ứng thị hiếu thị trường, kinh tế SVC ở Hải Tây đã tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhiều lao động, góp phần bảo vệ cảnh quan môi trường, xây dựng NTM.
Nghệ nhân SVC Phạm Xuân Luật, xóm 11, xã Hải Tây chăm sóc vườn cây cảnh. |
Hội SVC xã Hải Tây hiện có 124 hội viên, sinh hoạt ở 16 chi hội; trong đó có 1 nghệ nhân cấp quốc gia, 3 nghệ nhân cấp tỉnh. Để phát triển phong trào, Hội SVC xã thường xuyên tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, của tỉnh về phát triển nghề SVC trở thành ngành kinh tế, động viên hội viên và nhân dân tích cực xây dựng ý tưởng tạo hình cây cảnh theo lối tư duy sáng tạo, điều chỉnh về kích thước, mở rộng sang trồng hoa, cây cảnh bonsai phù hợp với nhu cầu của thị trường. Đặc biệt trong giai đoạn thị trường SVC khó khăn như hiện nay, để tìm hướng đi lên, phong trào SVC xã tập trung phát triển theo các hướng: trồng hoa và cây cảnh nghệ thuật, trọng tâm là chuyển đổi từ trồng và bán cây phôi sang làm cây hoàn thiện để bán. Hiện tại, tổng diện tích trồng hoa cây cảnh của xã phát triển trên 50ha, trong đó ngoài diện tích chủ yếu là trồng sanh, toàn xã có gần 30 gia đình trồng địa lan, phong lan, mỗi vườn từ 50-60 chậu; gần chục hộ trồng các loại hoa ngắn ngày… Xã quy hoạch được vùng trồng cây cảnh tập trung gồm các xóm 9, 10, 11 được UBND huyện công nhận làng nghề hoa, cây cảnh Hưng Đạo từ năm 2012. Từ đó, phong trào sinh vật cảnh ở xã Hải Tây ngày càng phát triển, nằm trong tốp đầu huyện cả về số lượng và chất lượng cây cảnh. Cùng với việc mở rộng diện tích cây cảnh, Hội SVC xã đẩy mạnh công tác đào tạo, truyền nghề cho hội viên. Dưới sự hướng dẫn của nghệ nhân SVC quốc gia Phạm Văn Giang, các buổi hội thảo thu hút rất đông hội viên tham dự, hội viên được nâng cao tay nghề trong việc chăm sóc, cắt tỉa cây cảnh, cây thế, sáng tạo nhiều kiểu dáng cây cảnh đẹp, độc đáo, phù hợp với nhu cầu thị trường. Hội SVC xã thường xuyên phối hợp với Trung tâm dạy nghề huyện mở lớp dạy nghề chăm sóc, cắt, uốn hoa, cây cảnh cho người dân, giúp họ nâng cao tay nghề, cập nhật tiến bộ khoa học kỹ thuật, thay đổi nếp nghĩ, tìm cách làm mới phù hợp nhu cầu thị trường. Hội SVC xã vận động hội viên trồng 550 cây xanh trong khuôn viên các nhà trường, công sở, nhà văn hoá. Đến nay, trên các tuyến đường trục xã, trong khuôn viên các nhà văn hoá xóm, các hộ gia đình, các công sở, nơi thờ tự đều có cây xanh, cây cảnh đẹp có giá trị kinh tế cao. Bên cạnh đó, Hội SVC xã tích cực tổ chức cho hội viên đi tham quan giao lưu tại các địa phương có phong trào SVC phát triển mạnh ở các tỉnh: Thanh Hoá, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hải Dương… Hội SVC xã cũng khuyến khích hội viên đưa cây cảnh đi tham dự các cuộc trưng bày, triển lãm sinh vật cảnh để học hỏi kinh nghiệm và tìm đầu ra cho cây cảnh. 3 năm qua, Hội SVC xã đã giành 25 giải Vàng, 15 giải Bạc, 10 giải Đồng ở triển lãm các địa phương.
Ông Phạm Xuân Luật, Chủ tịch Hội SVC xã Hải Tây cho biết: Nhờ sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện của Đảng ủy, UBND xã và sự hưởng ứng của nhân dân, hiện nay phong trào SVC xã tiếp tục được duy trì phát triển. Năm 2019, tổng thu nhập từ mua bán SVC của xã đạt trên 15 tỷ đồng; trong đó, làng nghề Hưng Đạo có mức thu nhập bình quân đạt 350 triệu đồng/ha. Nhiều gia đình hội viên đã đầu tư hàng trăm triệu đồng để phát triển kinh tế từ mô hình kinh tế nhà vườn, sản xuất kinh doanh SVC theo hướng kỹ thuật cao. Ông Hoàng Quốc Tiệm, ở xóm 11 hiện phát triển mô hình nhà vườn cây cảnh. Trên tổng diện tích gần 4.000m2, ngoài phần đất thổ cư và ao thả cá, toàn bộ diện tích còn lại ông trồng cây cảnh với trên 200 cây tùng La hán, hàng trăm cây sanh Nam Điền và cây ăn quả có giá trị kinh tế cao. Hiện nay ông đang đầu tư công sức để chăm sóc, cắt tỉa, hoàn thiện cây cảnh để xuất bán ra thị trường. Nghệ nhân quốc gia Phạm Văn Giang, ở xóm 11 là người có thâm niên trong giới SVC huyện. Gia đình ông sở hữu khu vườn rộng 1.000m2 với tổng số 150 tác phẩm cây cảnh các kích cỡ tiểu, cỡ trung, cỡ đại, trong đó có 35 cây hội tụ đầy đủ tiêu chí “cổ, kỳ, mỹ”. Với đôi bàn tay tài hoa và niềm đam mê, các tác phẩm cây cảnh của ông được khách hàng đánh giá cao và được tuyển chọn tham gia hàng chục cuộc triển lãm SVC trong và ngoài tỉnh. Trong đó, cặp cây sanh Nam Điền dáng “lão mai” và “long thăng” có tuổi đời hàng chục năm được giới cây cảnh định giá tới 500 triệu đồng/cây. Một số hội viên khác trong xã như ông Hoàng Văn Quý, ở xóm 4, ông Trần Văn Tuyên ở xóm 2 hiện mỗi người sở hữu vườn đào, quất cảnh có diện tích gần 2.000m2 cho thu nhập từ 100 đến 300 triệu đồng mỗi năm. Đáng chú ý là trong phát triển kinh tế SVC của xã hiện có nhiều thanh niên, lứa nghệ nhân trẻ kế cận “dám nghĩ, dám làm”, mạnh dạn chuyển đổi sang trồng các loại hoa, cây cảnh bonsai phù hợp với nhu cầu thị trường. Năm 2017, CLB bonsai xã Hải Tây được thành lập, thu hút hơn 20 hội viên tham gia. Anh Nguyễn Văn Lý, chủ nhiệm CLB cho biết: Thời gian đầu còn nhiều khó khăn về kinh nghiệm, kiến thức, kinh tế, anh em trong CLB phải vừa làm, vừa học kinh nghiệm từ những người đi trước để nâng cao trình độ, nhận thức thẩm mỹ. Bằng sự khéo léo cùng sức sáng tạo sau nhiều năm thành lập, CLB đã tìm được chỗ đứng bằng nhiều tác phẩm đẹp, có giá trị, thể hiện một lối tư duy “trẻ” và độc đáo. Các hội viên trong CLB hiện có hàng trăm tác phẩm cây cảnh bonsai, cây thế nghệ thuật đa dạng về chủng loại, có giá trị kinh tế cao như: tùng, thông nhựa, sanh./.
Bài và ảnh: Hoàng Anh