Triển khai thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, Sở NN và PTNT đã tích cực triển khai thực hiện đồng bộ 8 nội dung chủ yếu nhằm từng bước tổ chức lại sản xuất và nâng cao giá trị gia tăng cho các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh.
 |
| Công ty CP Rau quả sạch Ngọc Anh, xã Trực Hùng (Trực Ninh) đầu tư phát triển sản xuất rau theo quy trình VietGAP, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho nông dân. |
Đến nay tỉnh ta đã hình thành các vùng sản xuất nông sản hàng hoá tập trung gắn với bảo quản chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp đa dạng như: Vùng nguyên liệu lạc, khoai tây, rau ở Ý Yên, Vụ Bản, Nam Trực; vùng lúa đặc sản ở Hải Hậu, Nghĩa Hưng; nuôi thủy sản thâm canh tại Giao Thủy, Hải Hậu... Chăn nuôi, nuôi thủy sản phát triển quy mô chăn nuôi trang trại, gia trại tập trung quy mô vừa và nhỏ, bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm. Từ đó đã tạo nguồn nguyên liệu ổn định để thu hút các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, các hiệp hội ngành hàng tham gia phát triển chuỗi liên kết giá trị trong nông nghiệp. Bên cạnh đó, Sở NN và PTNT phối hợp với các cơ quan báo chí truyền thông của tỉnh, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động hộ nông dân, trang trại, hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp liên kết tạo thành các chuỗi cung ứng nông sản, thủy sản an toàn; tổ chức nhiều hội nghị phổ biến và tư vấn cho nông dân, HTX, tổ hợp tác, doanh nghiệp kiến thức về chuỗi liên kết và xây dựng chuỗi liên kết; tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm an toàn vì sức khỏe cộng đồng và tham gia xây dựng các chuỗi liên kết. Để giúp nông dân tổ chức lại sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung bảo đảm chất lượng, an toàn và bền vững, Sở NN và PTNT đã huy động các nguồn kinh phí để hỗ trợ cho các cơ sở sản xuất theo liên kết chuỗi áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP và chương trình quản lý chất lượng sản phẩm tiên tiến HACCP. Trong 5 năm qua đã hỗ trợ 67 cơ sở xây dựng và áp dụng chương trình quản lý chất lượng tiên tiến HACCP, VietGAP, GMP… nâng tổng số cơ sở xây dựng và áp dụng chương trình quản lý chất lượng tiên tiến đến năm 2020 là 81 cơ sở, doanh nghiệp được chứng nhận. Trong đó có 56 mô hình trang trại áp dụng quy phạm VietGAP, tỷ lệ giá trị sản phẩm nông, lâm, thủy sản được sản xuất theo các quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP đạt 10,03%, tăng 7,02% so với năm 2017. Nhiều sản phẩm được xây dựng thương hiệu, công bố chất lượng đã tiếp cận với thị trường tốt hơn, nâng cao giá trị thương mại. Đã tổ chức 200 lớp đào tạo về kiến thức xây dựng và áp dụng HACCP, VietGAP cho trên 6.000 lượt người là chủ cơ sở và người lao động tại các cơ sở sản xuất áp dụng VietGAP, HACCP; tổ chức 10 lớp đào tạo cho hội viên Hội nuôi ngao Giao Thủy, Nghĩa Hưng về kiến thức nuôi ngao bền vững và xây dựng vùng nuôi ngao bền vững để được chứng nhận vùng nuôi ngao bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế ASC trong năm 2020. Bên cạnh đó, tỉnh tích cực triển khai công tác quảng bá, xúc tiến thương mại cho các sản phẩm nông nghiệp của các đơn vị, địa phương thông qua tổ chức 3 hội chợ nông sản an toàn tại thành phố Nam Định với hàng trăm lượt doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tham gia, nhất là Hội chợ Nông sản an toàn nhân dịp Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm xây dựng nông thôn mới được tổ chức tại tỉnh. Đã có hàng trăm doanh nghiệp với gần 1.000 sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của 63 tỉnh, thành phố trên cả nước tham dự; 46 đợt tham gia các hội chợ, hội nghị giới thiệu sản phẩm tại các tỉnh ngoài với 1.240 lượt sản phẩm của 37 doanh nghiệp tiêu biểu trong tỉnh… Nhờ đó, đến nay tỉnh ta đã xây dựng và phát triển được 28 chuỗi cung ứng thực phẩm nông, lâm, thủy sản an toàn gồm: 10 chuỗi thủy sản, 9 chuỗi sản phẩm trồng trọt, 3 chuỗi sản xuất chế biến các loại muối, 6 chuỗi sản xuất sản phẩm chăn nuôi; đã kiểm soát, xác nhận sản phẩm an toàn theo chuỗi của 17 chuỗi. Các chuỗi tiêu biểu: Chuỗi liên kết sản xuất gạo sạch chất lượng cao của Công ty TNHH Toản Xuân với quy mô trên 1.000ha; chuỗi liên kết sản xuất lúa giống và gạo Japonica (Nhật Bản) của Công ty TNHH Cường Tân với quy mô trên 500ha; chuỗi liên kết sản xuất, chế biến lợn sữa, lợn choai xuất khẩu của Công ty TNHH Công Doanh công suất 2.000 con/ngày; chuỗi sản xuất chế biến ngao sạch xuất khẩu của Tập đoàn Lenger; chuỗi rau sạch của Công ty CP Rau quả sạch Ngọc Anh; chuỗi sản xuất chế biến, tiêu thụ dược liệu của các công ty dược trên địa bàn tỉnh... Việc phát triển kinh tế trang trại, gia trại và các chuỗi liên kết trong sản xuất nông nghiệp đã từng bước hình thành lực lượng lao động mới có tư duy phát triển nông nghiệp hàng hóa, gắn với thị trường, đảm bảo an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc theo chuỗi giá trị.
Để tiếp tục duy trì hoạt động các chuỗi liên kết và thúc đẩy hình thành các chuỗi liên kết giá trị mới trong sản xuất nông nghiệp, thời gian tới, Sở NN và PTNT sẽ tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành các nghị quyết theo đặc thù của tỉnh về hỗ trợ phát triển các chuỗi cung ứng nông sản, thủy sản an toàn theo các Nghị định số 57/2018/NĐ-CP ngày 17-4-2018; Nghị định số 98/2018/NĐ-CP ngày 5-7-2018; Nghị định số 109/2018/NĐ-CP ngày 29-8-2018 của Chính phủ. Tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp gắn với xây dựng các vùng sản xuất tập trung, sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, củng cố phát triển các chuỗi liên kết hiện có và xây dựng mới các chuỗi liên kết đối với các nhóm sản phẩm nông nghiệp chủ lực có sản lượng lớn cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Phối hợp với chính quyền các địa phương, các tổ chức chính trị xã hội tuyên truyền, vận động, giải thích, nâng cao nhận thức cho nông dân về lợi ích khi tham gia liên kết sản xuất, giúp họ hiểu hơn về HTX kiểu mới, vai trò của doanh nghiệp trong chuỗi liên kết. Tăng cường giới thiệu, quảng bá hiệu quả các mô hình liên kết, giúp nông dân hiểu và tham gia các mô hình liên kết, áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật mới, quy trình sản xuất sản phẩm tiên tiến, hiểu biết về thị trường tiêu thụ sản phẩm, cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường, tự nguyện tham gia các chuỗi liên kết để tạo ra sản phẩm khối lượng lớn, chất lượng cao, giá cả cạnh tranh. Tập trung đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, ưu tiên đào tạo kỹ năng tổ chức quản lý điều hành, quản lý sản xuất, phát triển thị trường cho các chủ thể tham gia liên kết chuỗi và đào tạo nguồn nhân lực quản lý HTX, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế tập thể. Mở các lớp tập huấn hướng dẫn về sản xuất nông nghiệp theo công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, áp dụng quy phạm thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP, HACCP... Tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, quy trình sản xuất từ khâu sản xuất giống, phương pháp sản xuất, thu hoạch sản phẩm, chế biến, bảo quản, vận chuyển gắn với sản phẩm cụ thể nhằm đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng. Triển khai hiệu quả chương trình phát triển sản xuất, phân phối, tiêu thụ nông sản theo quy trình VietGAP; chương trình phối hợp phát triển chuỗi cung cấp rau, thịt an toàn. Kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp đủ tầm, đủ năng lực và tâm huyết “đặt hàng” các cơ sở sản xuất ban đầu, cơ sở chế biến các hàng hóa trong chuỗi và tổ chức việc kết nối tiêu thụ sản phẩm. Tổ chức liên kết chặt chẽ giữa các cơ sở trong chuỗi để đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường thông qua hình thức tổ, nhóm, nhất là HTX, liên kết với doanh nghiệp. Hỗ trợ các đối tác trong các chuỗi chương trình xúc tiến thương mại thông qua xây dựng website, logo, nhãn hiệu, xây dựng thương hiệu, kỹ năng tiếp cận thị trường, ứng dụng tem QRCode; quảng bá các sản phẩm, thương hiệu chuỗi cung ứng, nhất là các sản phẩm an toàn đã được chứng nhận. Hỗ trợ sản phẩm của các chuỗi liên kết tham gia các hội chợ, chương trình kết nối tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài tỉnh./.
Bài và ảnh: Văn Đại
