Nghị định 26/NĐ-CP ngày 8-3-2019 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản đã nêu rõ lộ trình lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với khối tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m đến dưới 24m. Đây được coi là một trong những giải pháp nhằm nhanh chóng xóa “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) đối với mặt hàng thủy sản Việt Nam nói chung và góp phần phát triển bền vững nghề khai thác thủy sản của ngư dân trên địa bàn tỉnh nói riêng.
 |
| Tàu đánh bắt xa bờ của ngư dân thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu) cập cảng cá Ninh Cơ. |
Theo đó, Chi cục Thủy sản tỉnh phối hợp với các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để ngư dân nhận thức rõ việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá là cần thiết và bắt buộc trong giai đoạn hiện nay nhằm đảm bảo an toàn cho hoạt động khai thác thủy sản, người và tài sản của ngư dân. Tính năng chính của thiết bị giám sát hành trình tàu cá là xác định vị trí tàu qua điện thoại hoặc máy tính có kết nối internet; xác định vận tốc của tàu theo từng thời điểm; giám sát hoạt động đóng, mở cửa tàu; giám sát tắt, mở động cơ; cảnh báo SOS khi tàu gặp sự cố; cảnh báo vào ra vùng giám sát và có báo cáo chi tiết (vùng giám sát: theo địa giới tùy chỉnh, đoạn đường cần giám sát, tọa độ điểm cần giám sát…); lưu lại lộ trình di chuyển của tàu... Tỉnh ta bắt đầu triển khai sử dụng phần mềm giám sát tàu cá từ đầu năm 2019; các đơn vị tham gia cung cấp thiết bị và kết nối với hệ thống là Viettel, VNPT, Zunibal, Vishipel, Movimar. Đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn tỉnh, tổng số tàu cá có chiều dài lớn từ 24m trở lên là 39 chiếc, đã triển khai lắp đặt được 37/39 tàu cá, còn lại 2 tàu chưa lắp (do 1 tàu không hoạt động và 1 tàu đang bị ngân hàng thu giữ). Đối với tàu có chiều dài từ 15m đến dưới 24m đã có 9 tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, còn lại 445 tàu chưa lắp. Đồng chí Hoàng Mạnh Hà, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh cho biết: Đến nay hệ thống đường truyền kết nối internet tốc độ cao, hệ thống máy tính, màn hình, trang thiết bị để phục vụ việc truy cập, theo dõi tàu cá trên hệ thống giám sát hành trình về quản lý tàu cá cơ bản đảm bảo. Đã có 100% chủ tàu đã đăng ký lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại mới đạt khoảng 30% do ảnh hưởng của dịch COVID-19, mọi người phải hạn chế tiếp xúc gần, hạn chế việc đi lại nên các đơn vị nhận lắp đặt thiết bị giám sát hành trình chưa thể hoàn thành đúng tiến độ. Hiện, các đơn vị đang liên hệ với các chủ tàu để lắp đặt. Dự kiến đến hết tháng 4-2020, lộ trình lắp đặt giám sát hành trình trên địa bàn tỉnh Nam Định sẽ đạt 100%. Đồng chí Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh nhấn mạnh: “UBND tỉnh đã có công văn chỉ đạo các sở, ngành liên quan, UBND 4 huyện: Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng, Trực Ninh kiên quyết không cho tàu đánh bắt cá ra khơi khi chưa đủ điều kiện, nhất là việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình chưa hoàn thành”. Các chủ tàu và thuyền trưởng đều đánh giá cao về tác dụng của thiết bị giám sát hành trình tàu cá. Anh Vũ Viết Hiệp, xã Hải Triều (Hải Hậu) cho biết: “Đã là quy định pháp luật của Nhà nước thì phải chấp hành nghiêm túc, lắp đặt và thường xuyên bật thiết bị giám sát hành trình này cũng là cách để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của chính bản thân mình. Mỗi lần ra khơi cơ quan quản lý biết ngư dân đang ở tọa độ nào; ra gần vùng biển giáp ranh với nước ngoài là có tín hiệu cảnh báo ngay”. Ông Nguyễn Văn Kiên, ngư dân huyện Giao Thủy chia sẻ: “Với những chủ phương tiện đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đều thấy yên tâm mỗi khi phương tiện ra khơi, vì rất nhiều chủ phương tiện không trực tiếp đi tàu mà giao toàn bộ tài sản cho thuyền trưởng. Trước kia, tàu đánh bắt ở đâu, chúng tôi rất khó kiểm soát, nay chỉ với một chiếc điện thoại thông minh (smartphone), chủ tàu đã giám sát, bảo vệ được tài sản của mình”.
Trong thời gian tới, để triển khai Kế hoạch lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên, Sở NN và PTNT phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các huyện ven biển tiếp tục tuyên truyền, vận động chủ tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo quy định. Tổ chức thường trực hệ thống giám sát tàu cá, yêu cầu thuyền trưởng kiểm tra trạng thái hoạt động của thiết bị và thường xuyên bật máy khi hoạt động trên biển. Chi cục tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan và các địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến cho ngư dân các quy định của pháp luật liên quan đến chống khai thác bất hợp pháp (IUU) thông qua nhiều hình thức như: Tổ chức các lớp tập huấn, in phát hàng nghìn tờ rơi, tổ chức vận động các chủ tàu ký cam kết không vi phạm các quy định của Nhà nước về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, không vi phạm ranh giới các vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn kiểm tra chặt chẽ việc chấp hành đăng ký, đăng kiểm, an toàn hàng hải, sổ thuyền viên của ngư dân trước khi ra khơi; kịp thời cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá của tỉnh; theo dõi cập nhật cơ sở dữ liệu về đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác. Đặc biệt, thông qua hệ thống giám sát, các tàu cá khai thác thủy sản trên biển có lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đều được giám sát 24/24 giờ, kịp thời cảnh báo cho tàu khi có dấu hiệu vi phạm, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tàu cá hoạt động trên biển./.
Bài và ảnh: Thanh Hoa
