Từ ngày 1-4-2020 đến 31-5-2020, Cục Thống kê tỉnh tiến hành điều tra doanh nghiệp (DN) trên phạm vi toàn tỉnh theo Quyết định 43/2016/QĐ-TTg ngày 17-10-2016 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình điều tra thống kê quốc gia. Điểm mới của cuộc điều tra DN năm 2020 là triển khai thu thập thông tin DN bằng bảng hỏi điều tra trực tuyến. Do đó, cần có sự phối hợp tích cực, chủ động của các DN, hợp tác xã để cuộc điều tra thực hiện đảm bảo chất lượng, đúng kế hoạch.
Điều tra viên Cục Thống kê tỉnh hướng dẫn kế toán doanh nghiệp điền thông tin trên mẫu phiếu trực tuyến. |
Cục Thống kê tỉnh đã lựa chọn đội ngũ gồm 80 điều tra viên, giám sát viên và tiến hành tập huấn về quy trình thu thập thông tin qua điều tra trực tuyến; thành lập tổ thường trực chỉ đạo về công tác điều tra DN; phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế tỉnh tiến hành rà soát các DN trên danh sách nền về thông tin cơ bản, chủ DN, số điện thoại, địa chỉ email…; phân công điều tra viên phụ trách theo từng DN, lĩnh vực và có công văn gửi các DN, hợp tác xã về việc phối hợp cung cấp thông tin. Cuộc điều tra DN năm 2020 nhằm thực hiện các mục đích chính là thu thập các thông tin cơ bản phục vụ công tác quản lý, hoạch định chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, phát triển DN của Chính phủ và chính quyền địa phương; được dùng trong tổng hợp và biên soạn các chỉ tiêu trong Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia; Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, huyện, xã; các chỉ tiêu trong báo cáo chính thức hàng năm của ngành Thống kê; là tư liệu để biên soạn ấn phẩm “Sách trắng doanh nghiệp năm 2021”. Đồng thời, qua cuộc điều tra, đánh giá tình hình ứng dụng công nghệ trong DN, cập nhật cơ sở dữ liệu về DN hàng năm, lập dàn mẫu cho các cuộc điều tra, thống kê chọn mẫu hàng năm, điều tra thường xuyên và các yêu cầu thống kê khác. Đối tượng điều tra gồm: Các DN được thành lập và chịu sự điều tiết bởi Luật Doanh nghiệp; hợp tác xã/liên hiệp hợp tác xã/quỹ tín dụng nhân dân hoạt động theo Luật Hợp tác xã và các DN được thành lập, chịu sự điều tiết bởi các luật chuyên ngành như Luật Bảo hiểm, Luật Chứng khoán… đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh trước thời điểm 1-1-2020 hiện đang còn hoạt động; các cơ sở sản xuất, kinh doanh trực thuộc DN. Tổng cộng có 18 phiếu điều tra với 5 nội dung điều tra gồm: Thông tin nhận dạng đơn vị điều tra, Thông tin về lao động và thu nhập của người lao động; chỉ tiêu về sản xuất kinh doanh; thông tin về các cơ sở trực thuộc DN; ứng dụng công nghệ trong DN. Để thực hiện kê khai thông tin DN năm 2020, DN được cấp tài khoản đăng nhập và thực hiện cung cấp thông tin trên Trang thông tin điện tử điều tra DN tại địa chỉ Thongkedoanhnghiep.gso.gov.vn.
Thực hiện điều tra DN năm 2020, Cục Thống kê tỉnh đã lựa chọn đội ngũ gồm 80 điều tra viên, giám sát viên và tiến hành tập huấn về quy trình thu thập thông tin qua điều tra trực tuyến; thành lập tổ thường trực chỉ đạo về công tác điều tra DN; phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế tỉnh tiến hành rà soát các DN trên danh sách nền về thông tin cơ bản, chủ DN, số điện thoại, địa chỉ email...; phân công điều tra viên phụ trách theo từng DN, lĩnh vực và có công văn gửi các DN, hợp tác xã về việc phối hợp cung cấp thông tin. Tính đến 17 giờ ngày 11-5, đã có 3.918/6.791 DN (đạt 57,7%) trên địa bàn tỉnh hoàn thành cuộc điều tra DN 2020. Anh Vũ Mạnh Trường, Giám đốc Công ty TNHH Hòa Phát, CCN An Xá (thành phố Nam Định) nhận thông tin điều tra DN bằng phiếu điện tử, chia sẻ: “Ứng dụng công nghệ trong điều tra DN 2020 không chỉ giúp DN chủ động cung cấp thông tin mà còn tiết kiệm thời gian, nguồn nhân lực. Kê khai bằng phiếu điện tử tạo tâm lý thoải mái hơn nên tôi sẵn sàng hợp tác”. Điểm mới của cuộc điều tra DN năm nay là các DN tự kê khai, cung cấp thông tin ở phiếu điều tra trực tuyến (web-form) trên trang thông tin của thống kê DN. So với mọi năm, đây là điểm mới nhằm tiết kiệm chi phí, thời gian và phát huy tính chủ động, tích cực của DN trong việc thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin đối với công tác quản lý Nhà nước trên địa bàn tỉnh. Ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện điều tra tạo thuận lợi hơn cho DN, phù hợp trong thời điểm cả nước đang tập trung phòng, chống dịch bệnh COVID-19.
Cục Thống kê tỉnh đang phối hợp chặt chẽ với ngành chuyên môn thường xuyên kiểm tra thiết bị phục vụ công tác điều tra; thực hiện nghiêm túc kế hoạch giám sát, rà soát lại toàn bộ số lượng DN trên địa bàn để thực hiện điều tra, tránh tình trạng bỏ sót hoặc không điều tra đúng đối tượng. Trong thời gian tiến hành, cấp ủy, chính quyền địa phương cần chỉ đạo quyết liệt các DN tự kê khai, tổng hợp, bóc tách số liệu, cung cấp thông tin theo yêu cầu, đảm bảo cuộc điều tra tiến hành theo kế hoạch, đạt chất lượng. Tuy nhiên, để thu thập đầy đủ số lượng, chất lượng thông tin từ DN theo nội dung của bảng hỏi trực tuyến cũng là thách thức không nhỏ đối với các điều tra viên của ngành thống kê. Điều tra DN hàng năm có hàng chục loại phiếu khác nhau áp dụng cho nhiều đối tượng khác nhau. Các câu hỏi trong điều tra DN liên quan đến các nội dung về lao động, tài sản, vốn, doanh thu… liên quan đến nhiều phòng, ban chức năng của DN, bảo mật thông tin, có tính nhạy cảm cao. Do vậy, điều tra viên tiếp cận DN để thu thập được thông tin luôn gặp nhiều khó khăn. Trong quá trình thực hiện, một số DN chưa thực sự nhiệt tình trong việc cung cấp thông tin, e ngại với hình thức điều tra mới; số liệu thu thập cần phải bóc tách chi tiết mới đảm bảo chính xác, đặc biệt đối với DN kinh doanh đa ngành… Bên cạnh đó, dịch COVID-19 cũng ảnh hưởng đến việc điều tra do những ngày đầu thực hiện cuộc điều tra DN đang là thời điểm thực hiện quy định về giãn cách xã hội, nhiều DN tạm nghỉ nên ảnh hưởng đến tiến độ điều tra. Ngoài ra, còn tồn tại một số bất cập khách quan như khó khăn về công nghệ thông tin và tiếp cận DN phức tạp hơn, phải đảm bảo tốc độ đường truyền, tính bảo mật, lưu trữ thông tin, tính khả dụng, đặc biệt công tác rà soát DN cần được coi trọng... Do vậy, điều tra DN lần này phụ thuộc vào sự hợp tác, đồng hành thực hiện cung cấp thông tin của DN theo luật định. Rất cần sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành, các DN trên địa bàn để thu thập được các thông tin kịp thời, chính xác nhất, góp phần đắc lực phục vụ công tác quản lý, hoạch định chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, phát triển của các DN. Trong quá trình triển khai cuộc điều tra DN năm 2020, thực hiện Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 4-3-2020 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch COVID-19, Cục Thống kê tỉnh đã thực hiện cuộc khảo sát nhanh nhằm đánh giá tác động của dịch COVID-19 đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN theo kế hoạch của Tổng cục Thống kê. Thời gian tiến hành thu thập ngắn chỉ từ 10-4 đến ngày 20-4-2020. Nhưng với sự ủng hộ, tham gia tích cực của các DN nên toàn tỉnh đã có 4.303/6.648 DN chiếm 64,7% trong tổng số DN hoàn thành phiếu thu thập thông tin đánh giá mức độ tác động của dịch COVID-19 đến hoạt động sản xuất của DN.
Thời gian tới, Cục Thống kê tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, có trọng tâm, trọng điểm. Thường xuyên hỗ trợ DN trong quá trình điều tra, rà soát và thu thập thông tin đối với các DN, tăng cường trao đổi, phối hợp với đơn vị, sở, ngành liên quan. Các điều tra viên chủ động hỗ trợ, hướng dẫn DN thực hiện đúng quy trình kê khai thông tin trên phiếu điện tử; thường xuyên nắm bắt tiến độ trên hệ thống tác nghiệp, kiểm tra, giám sát, theo dõi, đôn đốc, nhắc nhở việc thực hiện của DN để hoàn thành tốt công tác điều tra DN năm 2020 trên địa bàn tỉnh. Tổng hợp, báo cáo kết quả kiểm tra, giám sát và kiến nghị, đề xuất của các đơn vị được kiểm tra, giám sát; xử lý, giải quyết kịp thời những vướng mắc của cơ sở. Theo kế hoạch, thời gian thu thập thông tin triển khai từ ngày 1-4 đến ngày 31-5-2020; thời gian chỉnh lý, đánh mã, kiểm tra, xử lý số liệu dự kiến thực hiện từ ngày 1-6 đến ngày 31-7-2020./.
Bài và ảnh: Đức Toàn