Ngày Nước thế giới được tổ chức vào 22-3 hàng năm nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của nước đối với sức khỏe của con người và duy trì các hệ sinh thái trên hành tinh. Chủ đề Ngày Nước thế giới năm 2020 là “Nước và Biến đổi khí hậu” nhấn mạnh tầm quan trọng cấp thiết của việc tăng cường an ninh nguồn nước và thiết lập khả năng tiếp cận nguồn cung cấp nước bền vững trước những thay đổi của biến đổi khí hậu trên toàn thế giới. Hàng năm hưởng ứng Ngày Nước thế giới và công tác quản lý bảo vệ tài nguyên nước đã được tỉnh ta chủ động thực hiện, đạt được kết quả thiết thực hơn.
Thi công lắp đặt đường ống cấp nước tại Nhà máy nước sạch xã Trực Phú (Trực Ninh). |
Sản xuất vụ xuân năm 2020 trong điều kiện lượng nước trên sông và các hồ chứa thiếu hụt, mực nước triều dâng cao dẫn đến tình trạng mặn xâm nhập sâu. Để đảm bảo nguồn nước chất lượng cho sản xuất, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các địa phương đã chủ động hoàn thành tốt chiến dịch thủy lợi nội đồng, tu bổ hệ thống công trình thủy lợi trước lịch xả nước các hồ thủy điện; tận dụng chân triều kết hợp với lịch xả nước các hồ thủy điện tổ chức tích trữ nước, lấy nước sớm. Đặc biệt, tại một số vùng khó khăn trong việc lấy nước đổ ải, làm đất (thuộc hệ thống thủy nông Nghĩa Hưng, Xuân Thủy, Nam Ninh, Vụ Bản), các công ty thủy nông đã bố trí cán bộ, công nhân viên thường trực tranh thủ triều cường, độ mặn cho phép để lấy nước phục vụ làm đất, kể cả trong dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020; tăng cường lực lượng thường trực tại các công trình đầu mối, chủ động nhập nước vào hệ thống kênh mương, sông chìm, tận dụng tối đa thời gian lấy nước theo nhu cầu sản xuất. Các địa phương vùng bơm điện đã tranh thủ các đợt triều cường, các đợt xả nước của hồ thủy điện để bơm tưới hoặc nhập nước sông chìm cho các trạm bơm nhỏ, bơm dã chiến hoạt động. Các địa phương vùng ven biển tận dụng tối đa thủy triều và lịch xả nước các hồ thủy điện để vận hành hệ thống tưới tiêu, thường xuyên kiểm tra nồng độ mặn để đảm bảo chất lượng nước, tuyệt đối không để nước mặn xâm nhập vào nội đồng. Nhờ đó, toàn tỉnh không để xảy ra tình trạng thiếu nước cho sản xuất; đảm bảo tổ chức quản lý, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; đến nay, toàn bộ 73.100ha lúa và 11.770ha cây màu vụ xuân của tỉnh đều sinh trưởng, phát triển tốt. Việc thiết lập năng lực tiếp cận và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nước trong sản xuất công nghiệp cũng được các doanh nghiệp tích cực thực hiện theo hướng dẫn của các ngành chức năng. Cụ thể, các nhà máy sử dụng lượng nước lớn, nhất là các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp, doanh nghiệp FDI đều chủ động áp dụng quy trình sản xuất sạch hơn, trong đó có chương trình kiểm soát lượng nước cung cấp tại nguồn, tái sử dụng nước thải, bảo đảm vừa tiết kiệm lượng nước sạch đầu vào, giảm thiểu lượng nước thải ra gây ô nhiễm. Tại hầu hết các cụm công nghiệp, do chưa hoàn thiện đầu tư xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung nên các địa phương đã bắt buộc các doanh nghiệp thứ cấp phải đầu tư và vận hành hệ thống xử lý tại cơ sở theo phương án bảo vệ môi trường đã được phê duyệt trước khi xả ra cống thu gom chung của cụm hoặc tự thấm trong khuôn viên cơ sở (trong trường hợp nước thải phát sinh ít). Bên cạnh đó, trong những năm gần đây, tỉnh tăng cường kêu gọi các doanh nghiệp tư nhân đầu tư xây dựng công trình cấp nước sạch cho người dân ở địa bàn nông thôn. Nhờ đó, đến nay trên địa bàn tỉnh có 10 dự án nước sạch nông thôn do doanh nghiệp đầu tư đang triển khai thực hiện nhằm đảm bảo cung cấp nước cho dân cư của 64 xã, thị trấn. Cụ thể là các dự án: Nâng cấp Nhà máy nước sạch Yên Lộc và nâng cấp, cải tạo hệ thống đường ống cấp nước xã Yên Ninh (Ý Yên); xây dựng Nhà máy nước sạch Phú Mỹ Tân (Nghĩa Hưng) và xây dựng Nhà máy cấp nước sạch Hải Minh (Hải Hậu). Còn 2 dự án chưa khởi công là: Dự án xây dựng, quản lý và vận hành công trình cung cấp nước sạch xã Xuân Ninh (Xuân Trường); Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nước sạch tại thị trấn Quất Lâm (Giao Thủy) và xây dựng trạm bơm nước thô tại xã Xuân Ninh (Xuân Trường); đầu tư nâng cấp Nhà máy nước sạch Yên Lộc và nâng cấp, cải tạo hệ thống đường ống cấp nước xã Yên Ninh... Sau khi hoàn tất, vận hành đưa vào sử dụng 10 dự án trên nâng tổng số trên toàn tỉnh lên 63 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung, sẽ góp phần đảm bảo cấp nước cho toàn bộ dân cư nông thôn của tỉnh...
Ngày Nước thế giới năm 2020 diễn ra trong tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khó lường, từ ngày 16 đến 30-3-2020, thực hiện chỉ đạo của tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan, các địa phương tập trung truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của tài nguyên nước, các giải pháp quản lý bền vững, sử dụng tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước trong điều kiện ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu, sự thay đổi điều kiện khí quyển và đại dương đang định hình lại chu trình thủy văn toàn cầu hiện nay; tổ chức treo băng rôn, pa nô, áp phích, khẩu hiệu ở các nơi công cộng, đường phố chính, trụ sở cơ quan làm việc, nơi đông người qua lại nhằm nhắc nhở người dân cùng hành động. Về lâu dài, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp hướng dẫn các sở, ngành, địa phương triển khai có hiệu quả kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 đã được UBND tỉnh phê duyệt năm 2019; triển khai thực hiện Quyết định số 3025/QĐ-UBND ngày 31-12-2019 của UBND tỉnh phê duyệt khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải của nguồn nước mặt trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, UBND các huyện chỉ đạo các xã, phường, thị trấn thường xuyên phát động các chiến dịch ra quân làm sạch vệ sinh môi trường, thu gom xử lý chất thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao hồ, hệ thống thoát nước đảm bảo cảnh quan môi trường “sáng - xanh - sạch - đẹp”; đẩy mạnh tuyên truyền không để người dân lấn chiếm sông, hồ; chủ động phối hợp với các tổ chức, cá nhân đang khai thác, cung cấp nước sạch tại địa phương giám sát xâm nhập mặn, đề xuất biện pháp dự trữ, dự phòng, chủ động điều tiết hoạt động khai thác, cung cấp nước bảo đảm không gián đoạn, đảm bảo chất lượng nước sạch cung cấp tới người dân./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy