Trên địa bàn tỉnh có 3 khu công nghiệp (KCN) đã đưa vào hoạt động là Hòa Xá, Bảo Minh, Mỹ Trung với diện tích đất tự nhiên là 590,55ha; tổng diện tích đất công nghiệp đã cho thuê là 338ha.
 |
| Sản xuất sản phẩm may xuất khẩu tại Công ty Maxport Limited Việt Nam, Chi nhánh Nam Định (KCN Mỹ Trung). |
Đến nay, các KCN có 178 dự án đang triển khai của 155 nhà đầu tư. Riêng năm 2019 các KCN đã thu hút 13 dự án đầu tư mới, trong đó có 7 dự án đầu tư nước ngoài và 6 dự án đầu tư trong nước, tổng số vốn đầu tư đăng ký khoảng 180,58 tỷ đồng và 208,68 triệu USD. Lũy kế đến nay các KCN có 178 dự án đầu tư của 155 nhà đầu tư (trong đó có 46 dự án của 42 doanh nghiệp nước ngoài); tổng số vốn đăng ký khoảng 7.610 tỷ đồng và khoảng 974,214 triệu USD, vốn thực hiện khoảng 4.154 tỷ đồng và khoảng 570,644 triệu USD. 150/155 doanh nghiệp đang sản xuất, kinh doanh ổn định, bảo đảm việc làm cho 4,6 vạn người với mức thu nhập bình quân 5,8 triệu đồng/người/tháng. Năm 2019, khối doanh nghiệp trong các KCN thực hiện nộp thuế vào ngân sách Nhà nước ước đạt 400 tỷ đồng, tăng 29,03% so với cùng kỳ năm 2018. Tuy nhiên chung quanh việc quản lý, khai thác phát huy vai trò hiệu quả của các KCN vẫn còn những bất cập, hạn chế. Trong quy hoạch phát triển các KCN đến năm 2020, toàn tỉnh có 9 KCN nhưng đến thời điểm hiện tại ngoài 3 KCN đang hoạt động mới đang đầu tư xây dựng thêm KCN Dệt may Rạng Đông. Trong các KCN đã đi vào hoạt động mới khai thác cho thuê được 338ha đất công nghiệp; trong đó, các KCN Hòa Xá, Bảo Minh đã lấp đầy 100% đất công nghiệp, KCN Mỹ Trung mới lấp đầy 28,4%. Công tác quy hoạch và triển khai thực hiện quy hoạch các KCN đã được phê duyệt còn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Yếu tố liên kết vùng và ngành, tiềm năng, lợi thế của địa phương và của vùng trong quy hoạch còn hạn chế; quy hoạch đã duyệt hay phải điều chỉnh cục bộ. Cụ thể, KCN Hòa Xá là KCN đầu tiên của tỉnh được đầu tư xây dựng từ năm 2003 bằng nguồn vốn ngân sách nhưng đây là KCN mở (nằm hai bên đường tránh Quốc lộ 10 và còn xen lẫn khu dân cư), hạ tầng đầu tư chưa được đồng bộ; hạ tầng KCN Mỹ Trung xây dựng dở dang; cơ sở hạ tầng KCN Dệt may Rạng Đông mới đạt 50% tổng khối lượng. Công tác bảo vệ môi trường tại KCN Mỹ Trung còn nhiều bất cập, đặc biệt là việc xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung rất khó triển khai; hệ thống xử lý nước thải của KCN Hòa Xá chưa đảm bảo nhu cầu xử lý nước thải hiện tại trong khi tiến độ thực hiện dự án chuyển đổi mô hình Trạm xử lý nước thải tập trung chậm so với kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh. Kết quả thu hút đầu tư mới chỉ đạt và vượt chỉ tiêu về giá trị vốn đầu tư, còn các mục tiêu thu hút nhà đầu tư có công nghệ hiện đại, các ngành công nghiệp phụ trợ có giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường chưa đạt yêu cầu. Nhà đầu tư thứ cấp tại các KCN chủ yếu thuộc các lĩnh vực may mặc, dệt nhuộm, dược phẩm, cơ khí, hàng thủ công mỹ nghệ, vật liệu xây dựng; sản phẩm chủ lực gồm có hàng may mặc xuất khẩu, vải các loại, sợi các loại, thuốc chữa bệnh, hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu, đồ nhựa gia dụng. Ý thức thực hiện các quy định về đầu tư, xây dựng, bảo vệ môi trường, lao động... của một số doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp quy mô nhỏ còn hạn chế. Hoạt động tự ý chuyển nhượng, cho thuê lại đất, nhà xưởng tại KCN Hòa Xá tiềm ẩn nhiều yếu tố tác động tiêu cực đến hoạt động chung của KCN. Công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong công tác quản lý Nhà nước liên quan đôi lúc còn chưa chặt chẽ nên việc nắm bắt, thu thập, tổng hợp tình hình hoạt động của các doanh nghiệp KCN chưa được kịp thời, đầy đủ, dẫn đến khó khăn trong công tác quản lý.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của các KCN, Tỉnh ủy, UBND tỉnh chủ trương tiếp tục chỉ đạo quyết liệt thực hiện cải cách hành chính và đẩy mạnh các chương trình xúc tiến, thu hút đầu tư; huy động các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng, nâng cấp hạ tầng kinh tế kỹ thuật phục vụ phát triển công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đẩy nhanh việc thực hiện các thủ tục xây dựng KCN Mỹ Thuận; báo cáo Chính phủ và các bộ, ngành liên quan sớm chỉ đạo và có giải pháp giải quyết việc chuyển giao nhà đầu tư hạ tầng KCN Mỹ Trung để tháo gỡ nút thắt trong xây dựng hạ tầng và thu hút nhà đầu tư vào KCN Mỹ Trung nói riêng, vào địa bàn tỉnh nói chung. Chỉ đạo các sở, ngành chuyên môn phối hợp chặt chẽ với các địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý các vi phạm về đầu tư, quy hoạch, xây dựng, đất đai... tại các KCN. Tập trung thực hiện các dự án đầu tư xây dựng hệ thống giao thông đảm bảo kết nối thuận lợi đến các KCN và các dự án hạ tầng kinh tế khác tạo điều kiện thuận lợi thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất, kinh doanh. Hiện Ban Quản lý các KCN tăng cường phối hợp với các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp về đầu tư tại các KCN của tỉnh, nhất là các dự án có vốn lớn, công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường. Đôn đốc nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ xây dựng sớm hoàn thành giai đoạn 1 KCN Dệt may Rạng Đông; hoàn thiện các thủ tục để khởi công xây dựng KCN Mỹ Thuận; thúc đẩy tiến độ dự án chuyển đổi mô hình quản lý đầu tư, cải tạo, nâng cấp Trạm xử lý nước thải KCN Hòa Xá theo hình thức PPP. Thực hiện nghiêm các giải pháp về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh tỉnh, phát triển doanh nghiệp và các cam kết của UBND tỉnh với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam về tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp. Trong đó, thường xuyên rà soát và đơn giản hoá các thủ tục hành chính; tăng cường chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật, đạo đức công vụ của cán bộ, công chức, đặc biệt là người trực tiếp giao dịch giải quyết thủ tục hành chính với các doanh nghiệp. Tăng cường công tác phối hợp các sở, ngành liên quan để tổ chức bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho các doanh nghiệp; đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra xử lý kịp thời các doanh nghiệp vi phạm các quy định về đầu tư, xây dựng, môi trường, lao động, phòng chống cháy nổ, an toàn vệ sinh thực phẩm. Chủ động nắm bắt tình hình hoạt động của doanh nghiệp, nhất là bảo đảm quy định cung cấp thông tin, báo cáo định kỳ từ doanh nghiệp. Phấn đấu năm 2020 đạt kết quả thu hút vốn đầu tư vào các KCN khoảng 200 triệu USD; phấn đấu khối doanh nghiệp trong KCN nộp thuế vào ngân sách Nhà nước ước đạt 470 tỷ đồng, tăng 17% so với năm 2019./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
