Trong xây dựng nông thôn mới, tỉnh xác định một trong những giải pháp trọng tâm tạo nền tảng để thực hiện nhiều tiêu chí là phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng nông nghiệp hàng hóa, nông nghiệp sạch, công nghệ cao; hình thành các chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ để gia tăng giá trị, nâng cao thu nhập cho nông dân và phát triển bền vững. Công ty Trách nhiệm hữu hạn Toản Xuân (Ý Yên) là đơn vị đi tiên phong và đã thành công trong việc xây dựng chuỗi liên kết sản xuất gạo sạch mang thương hiệu gạo Nam Định.
 |
| Dây chuyền chế biến gạo chất lượng cao tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Toản Xuân ở xã Yên Lương (Ý Yên). |
Sản xuất nông nghiệp của tỉnh ta chủ lực là lúa gạo với sản lượng khoảng 900 tấn/năm. Do điều kiện chất đất thuận lợi nên chất lượng gạo của tỉnh từ lâu đã được thị trường ghi nhận, ưa chuộng. Tuy nhiên, những năm qua, tình trạng nông dân bỏ hoang ruộng đang ngày càng gia tăng do sản xuất manh mún, chi phí cao nên không có lãi. Nắm bắt được cơ hội phát triển từ chủ trương khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, liên kết tập trung ruộng đất để sản xuất hàng hóa, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Toản Xuân đã quyết định đầu tư tạo chuỗi liên kết sản xuất lúa gạo. Ông Trần Quốc Toản, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cho biết: Công ty đã đầu tư 70 tỷ đồng xây dựng nhà máy và dây chuyền chế biến gạo với công nghệ hiện đại hàng đầu Việt Nam và thực hiện phương châm “doanh nghiệp chỉ làm những gì người nông dân không làm được”, lo toàn bộ đầu ra cho sản phẩm lúa gạo cho nông dân, lấy đầu mối liên kết trực tiếp là hợp tác xã nông nghiệp. Công ty đầu tư toàn bộ giống, phân bón, kỹ thuật canh tác cho nông dân thông qua hợp tác xã và trực tiếp các hộ có diện tích lớn từ 5ha trở lên; thu mua toàn bộ lúa tươi ngay sau khi thu hoạch, đưa về sấy bảo quản; sản phẩm được định danh giúp người tiêu dùng truy xuất nguồn gốc chi tiết đến các hộ sản xuất quy mô lớn, các hợp tác xã. Tất cả các khâu đều được giám sát chặt chẽ và được thể hiện cụ thể trong hợp đồng liên kết sản xuất. Diện tích liên kết chuỗi sản xuất không ngừng phát triển qua từng năm. Năm 2014 Công ty mới chỉ liên kết 200ha thì đến năm 2019 đã mở rộng liên kết lên tới 1.500ha tại 7 huyện là Hải Hậu, Nam Trực, Nghĩa Hưng, Xuân Trường, Ý Yên, Vụ Bản, Mỹ Lộc với 23 hợp tác xã và trên 40 hộ dân có diện tích sản xuất lớn, tạo vùng nguyên liệu rộng lớn sản xuất 2 sản phẩm là gạo sạch Toản Xuân và gạo Toản Xuân 888. Ông Nguyễn Văn Hưng, xã Tam Thanh (Vụ Bản) - một hộ dân liên kết với Công ty cho biết: “Khi thuê lại 15 mẫu ruộng của các hộ dân để liên kết với Công ty, tôi được Công ty ứng trước mỗi sào 500-600 nghìn đồng, tôi chỉ bỏ công cày cấy 200-300 nghìn đồng/sào. Đến cuối vụ, mỗi sào tôi bán thóc được khoảng 1,2-1,5 triệu đồng, lãi 400-600 nghìn đồng. Diện tích càng lớn lợi nhuận càng cao hơn, tôi không còn lo về đầu ra sản phẩm. Hiện tôi tiếp tục thuê mượn lại ruộng của các hộ dân để liên kết sản xuất với Công ty với tổng diện tích khoảng 40 mẫu ruộng, mỗi vụ thu lãi trên 100 triệu đồng”. Chia sẻ về kinh nghiệm trong xây dựng liên kết chuỗi, ông Toản cho biết thêm: “Muốn phát triển bền vững, phải xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, do đó Công ty phải tìm các hộ dân, hợp tác xã thực sự có nhu cầu làm dịch vụ, sản xuất hàng hóa để liên kết. Bên cạnh đó, để bà con yên tâm sản xuất, Công ty luôn xác định đồng hành cùng nông dân và các hợp tác xã nông nghiệp, chia sẻ lợi nhuận cũng như khó khăn với nông dân từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng. Công ty bỏ vốn đầu tư từ giống, phân bón, thuốc sâu, kỹ thuật… mà không tính lãi. Khi có rủi ro mất mùa xảy ra, Công ty tiếp tục đầu tư để bà con sản xuất, khi nào có lãi mới thực hiện hoàn vốn. Giá thu mua sản phẩm của Công ty cũng cao hơn 15-20% so với giá thị trường”.
Đồng chí Nguyễn Văn Hữu, Phó Chánh Văn phòng điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh cho biết: Chuỗi sản xuất gạo sạch của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Toản Xuân là một trong những chuỗi sản xuất nông sản đầu tiên trên toàn quốc được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận “Sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn” và đang được thị trường trong nước đón nhận. Việc xây dựng thành công chuỗi liên kết này của Công ty đã thúc đẩy tích tụ, tập trung ruộng đất thành vùng sản xuất lúa hàng hóa theo cánh đồng lớn, góp phần giúp các địa phương hoàn thành tiêu chí tổ chức sản xuất trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới và khắc phục vấn đề bỏ hoang ruộng ở các địa phương trong tỉnh.
Ngoài ra, chuỗi liên kết còn tạo điều kiện cho nông dân ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, áp dụng cơ giới hóa theo chu trình khép kín từ sản xuất, thu hoạch đến chế biến sản phẩm, nâng cao hiệu quả sản xuất và sự yên tâm cho nông dân. Hiện nay, sản phẩm gạo sạch của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Toản Xuân đang được tiêu thụ tại 37 tỉnh, thành phố và hơn 60 bếp ăn trường học với sản lượng 7.000 tấn/năm, góp phần xây dựng thành công thương hiệu gạo Nam Định dựa trên thế mạnh truyền thống sản xuất lúa gạo của tỉnh.
Chuỗi liên kết sản xuất gạo sạch mà Công ty Trách nhiệm hữu hạn Toản Xuân đã xây dựng đang đem lại những hiệu quả kinh tế - xã hội cho cả người dân và doanh nghiệp. Với những thành quả đạt được, Công ty được Thủ tướng Chính phủ trao tặng Bằng khen tại Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
