Cải thiện môi trường cạnh tranh cho doanh nghiệp là nhiệm vụ cần được các cấp chính quyền quan tâm thực hiện hướng đến đảm bảo sự bình đẳng giữa khu vực kinh tế tư nhân và kinh tế Nhà nước, giữa doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ, giữa doanh nghiệp trong nước với các doanh nghiệp nước ngoài trên thị trường nội địa.
 |
| Đại diện doanh nghiệp trao đổi kiến nghị tại hội nghị đối thoại, gặp mặt doanh nhân, doanh nghiệp nhân ngày Doanh nhân Việt Nam (13-10-2019). |
Trong 10 chỉ số thành phần về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2018 của Nam Định mới được công bố cuối tháng 5-2019 cho thấy chỉ số cạnh tranh bình đẳng đạt 5,34 điểm, xếp hạng 39/63, tuy chỉ giảm 0,31 điểm nhưng hạ 24 bậc trên bảng xếp hạng. Đây là chỉ số có thứ hạng giảm nhiều nhất khiến tỉnh ta bị giảm điểm PCI mạnh nhất trong vùng đồng bằng sông Hồng. Kết quả phân tích các chỉ tiêu cơ sở của chỉ số cạnh tranh bình đẳng cho thấy, so với năm 2017 tỉnh vẫn còn 7/10 chỉ tiêu cơ sở chưa được cải thiện. Trong đó, nhiều doanh nghiệp cho rằng doanh nghiệp Nhà nước thuận lợi hơn trong tiếp cận đất đai, các khoản vay và thực hiện các thủ tục hành chính, thuận lợi hơn trong việc có được các hợp đồng từ cơ quan Nhà nước; doanh nghiệp FDI được ưu tiên hỗ trợ trong thực hiện thủ tục hành chính, có đặc quyền trong miễn/giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuận lợi hơn trong tiếp cận đất đai. Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp tư nhân nhận định nguồn lực kinh doanh (hợp đồng, đất đai...) chủ yếu rơi vào doanh nghiệp có quan hệ thân quen với cán bộ chính quyền và tỉnh có sự ưu ái cho doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp FDI. Kết quả trên thể hiện cộng đồng doanh nghiệp đã có ghi nhận song chưa đánh giá cao sự nỗ lực của chính quyền các cấp trong việc tạo dựng sân chơi bình đẳng cho doanh nghiệp trong nước với Tổng Công ty, Tập đoàn Nhà nước hay doanh nghiệp FDI về các nguồn lực, tín dụng, thực hiện thủ tục hành chính, đặc biệt trong tiếp cận đất đai; việc hạn chế cạnh tranh, tạo dựng môi trường bình đẳng giữa các doanh nghiệp của tỉnh chưa thực sự hiệu quả, chưa khẳng định được quyết tâm cải thiện môi trường kinh doanh và cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp của tỉnh theo chương trình hành động thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về cắt giảm chi phí hỗ trợ doanh nghiệp. Bên cạnh đó, theo đồng chí Trần Xuân Ngữ, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh, một số chính sách pháp luật hiện hành tạo sự bất bình đẳng trong cạnh tranh giữa doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp Nhà nước, giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài, trong đó bất lợi thuộc về doanh nghiệp tư nhân trong nước. Cụ thể như quy định của Ngân hàng Nhà nước, kể từ ngày 1-10-2019, dừng cho vay ngoại tệ đối với doanh nghiệp trong nước nhập khẩu máy móc, thiết bị. Như vậy so với các doanh nghiệp nước ngoài tự vay ngoại tệ hoặc tự mang theo máy móc, thiết bị từ nước ngoài vào thì doanh nghiệp Việt Nam đã bị mất bình đẳng, có nguy cơ thua ngay trên sân nhà...
Từ kết quả đánh giá trên, tại hội nghị gặp mặt doanh nhân tiêu biểu nhân ngày Doanh nhân Việt Nam 13-10 vừa qua, đồng chí Phạm Đình Nghị, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Để đảm bảo một sân chơi bình đẳng cho mọi doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh, thu hút đầu tư, thời gian tới tỉnh chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi đối với các doanh nghiệp trong nước tiếp cận đất đai, nguồn vốn... đảm bảo không có sự thiên vị giữa các loại hình doanh nghiệp. Trong đó, tập trung tuyên truyền để các cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước, nhất là các cán bộ trực tiếp giải quyết các thủ tục hành chính với doanh nghiệp, nâng cao nhận thức, từ đó điều chỉnh ý thức trách nhiệm thực thi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về hỗ trợ công bằng cho các doanh nghiệp để thiết lập môi trường cạnh tranh bình đẳng. Các sở, ban, ngành đổi mới cách thức quản lý Nhà nước theo hướng tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp hoạt động kinh doanh, cạnh tranh bình đẳng. Bên cạnh đó, tỉnh sẽ kiến nghị với Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, tiếp tục rà soát, gỡ bỏ những ưu đãi không phù hợp đối với doanh nghiệp Nhà nước; thực hiện áp đặt kỷ luật thị trường, kỷ luật cạnh tranh, kỷ luật tài chính đối với các doanh nghiệp Nhà nước hoạt động kinh tế đảm bảo cạnh tranh công bằng với các doanh nghiệp khác; rà soát, loại bỏ những đối xử bất bình đẳng, không hợp lý; đảm bảo các nguyên tắc về đối xử bình đẳng với các thành phần kinh tế; rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan để đảm bảo sự nhất quán hơn giữa các quy định áp dụng đối với doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân; giữa doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp tư nhân trong nước, đặc biệt chính sách bình đẳng về thuế và tiếp cận đất đai. Trong dài hạn, tỉnh đề xuất các bộ, ngành Trung ương rà soát toàn bộ những quy định, những văn bản hành chính và loại bỏ hoàn toàn những quy định đang cản trở hoặc có nguy cơ hạn chế cạnh tranh. Tạo điều kiện phát triển khu vực kinh tế tư nhân theo hướng mở rộng không gian kinh tế cho khu vực tư nhân tham gia. Nâng cao năng lực hoạt động của cơ quan quản lý cạnh tranh để bảo vệ doanh nghiệp trong nước không bị thiệt thòi, lép vế và xung đột lợi ích với doanh nghiệp nước ngoài. Bên cạnh đó, theo đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh, những quy định bất cập của pháp luật Việt Nam liên quan đến đầu tư khi chưa được điều chỉnh thì các cơ quan quản lý ở bất cứ cấp nào cũng không thể đốt cháy giai đoạn, “xé rào” mà phải nghiêm túc tuân thủ. Vì vậy để đẩy nhanh tiến độ hoàn tất thủ tục đầu tư, ngoài nỗ lực cải cách của cơ quan hành chính thì các doanh nghiệp cũng cần quan tâm tìm hiểu, nắm rõ trách nhiệm của mình để chuẩn bị, hợp tác với cơ quan Nhà nước trong quá trình làm thủ tục hướng tới mục tiêu giúp doanh nghiệp tới đích sớm nhất theo nguyện vọng của mình./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
