Mặc dù thị trường sinh vật cảnh những năm qua gặp nhiều khó khăn nhưng phong trào sinh vật cảnh xã Hải Sơn (Hải Hậu) vẫn phát triển ổn định. Doanh thu hàng năm từ sinh vật cảnh của xã đạt khoảng 6 tỷ đồng, tạo việc làm, thu nhập cao cho nhiều hộ dân.
 |
| Nghệ nhân sinh vật cảnh Nguyễn Tuấn Phong, xóm 4, xã Hải Sơn (Hải Hậu) chăm sóc vườn lan. |
Từ lâu, xã Hải Sơn được đánh giá là “lá cờ đầu” trong phong trào sinh vật cảnh huyện Hải Hậu. Hội Sinh vật cảnh xã hiện có 343 hội viên, trong đó có 11 nghệ nhân sinh vật cảnh, hoạt động theo 11 chi hội xóm. Xã hiện có 5 làng được UBND huyện công nhận làng nghề sinh vật cảnh là: Đông Thành, Trần Phú, Nam Bình, Hưng Thịnh và Năm Sơn. Từ năm 2010, xã đã quy hoạch, hình thành các vùng chuyên canh, đồng thời khuyến khích các nghệ nhân xây dựng mô hình nhà vườn cây cảnh, nhà lưới hoa lan. Toàn xã có trên 72ha với hàng nghìn hộ tham gia trồng, chăm sóc cây cảnh; trong đó phần lớn là cây thế. Ông Nguyễn Tuấn Phong, Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh xã Hải Sơn cho biết: Trong bối cảnh khó khăn về thị trường tiêu thụ, Hội Sinh vật cảnh xã đã vận động hội viên và nhân dân chuyển đổi theo hướng đa dạng các loại hình cây cảnh nghệ thuật, cây cổ lâu năm; tích cực giao lưu học hỏi, tìm tòi, sáng tạo trong việc cắt tỉa, chăm sóc cây cảnh để có nhiều tác phẩm đẹp, có giá trị. Hội Sinh vật cảnh xã tiếp tục duy trì hoạt động của tổ kỹ thuật cây cảnh với các hội viên có tay nghề cao trực tiếp truyền đạt kinh nghiệm chăm sóc, uốn tỉa cây thế cho các hội viên trẻ để tạo lớp kế cận truyền nghề. Hàng năm, Hội Sinh vật cảnh xã phối hợp với Trung tâm Dạy nghề Hải Hậu, Hội Nông dân huyện tổ chức 2 lớp dạy nghề, 4 cuộc hội thảo tại các chi hội sinh vật cảnh xóm nhằm trang bị thêm kiến thức, cách làm phù hợp với thị trường tiêu thụ sinh vật cảnh. Ngoài ra, Hội Sinh vật cảnh xã vận động hội viên trồng thêm hàng chục cây xanh trong khuôn viên các nhà trường, công sở, nhà văn hoá. Đến nay, trên các tuyến đường trục xã, trong khuôn viên các nhà văn hoá xóm, các hộ gia đình, các công sở, nơi thờ tự đều có cây xanh, cây cảnh đẹp có giá trị kinh tế cao. Để nâng cao sức tiêu thụ sản phẩm cây cảnh nghệ thuật, Hội Sinh vật cảnh xã động viên hội viên tích cực tham gia các cuộc trưng bày, triển lãm sinh vật cảnh trong và ngoài tỉnh để học tập, nâng cao tay nghề nhằm sáng tạo các tác phẩm sinh vật cảnh, tìm kiếm thị trường. Năm 2019, qua 3 lần tham gia trưng bày, triển lãm sinh vật cảnh do Trung ương Hội Sinh vật cảnh Việt Nam, Hội Sinh vật cảnh tỉnh tổ chức, Hội Sinh vật cảnh xã đã giành 10 giải Vàng, 8 giải Bạc, 9 giải Đồng cho các tác phẩm cây cảnh đẹp và được khách hàng chọn mua. Nhờ công tác tuyên truyền, vận động hội viên và nhân dân phát triển sản xuất, làm dịch vụ sinh vật cảnh, phong trào sinh vật cảnh xã vẫn duy trì ổn định; nhiều gia đình đã có thu nhập ổn định từ hoa, cây cảnh nghệ thuật. Năm 2019, doanh thu bán hoa, cây cảnh của xã đạt khoảng 6 tỷ đồng, trung bình mỗi hộ gia đình trồng hoa, cây cảnh bán được từ 30-50 triệu đồng. Nhiều hộ làm giàu từ nghề trồng cây cảnh và được tôn vinh danh hiệu “nghệ nhân làng nghề” bởi bàn tay khéo léo và sở hữu những cây có giá trị hàng trăm triệu đồng. Nghệ nhân sinh vật cảnh Trần Văn Trung, ở xóm 7 đã hơn 20 năm trồng cây cảnh; gia đình hiện có 3 vườn cây cảnh với tổng diện tích trên 10 nghìn m2… Với niềm đam mê sẵn có, ông trau dồi, học hỏi kinh nghiệm, nắm bắt nhu cầu thị trường, thành lập trang website “caycanhhaison.com” để quảng bá, giới thiệu sản phẩm, đưa cây cảnh Hải Sơn trở thành sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao. Không chỉ làm giàu cho gia đình, ông còn tham gia giảng dạy nghề chăm sóc, uốn tỉa cây cảnh cho hội viên, người dân đam mê sinh vật cảnh ở các xã, thị trấn trong huyện. Anh Nguyễn Văn Đông, Chủ nhiệm Câu lạc bộ cây cảnh nghệ thuật xã được khách hàng trong và ngoài tỉnh biết đến bởi nghệ thuật tạo tác các loại cây thế, cây cảnh. Hiện anh đang sở hữu khoảng 200 tác phẩm cây cảnh nghệ thuật dòng sanh Nam Điền. Trong đó, nhiều tác phẩm có dáng cổ, độc đáo như: Cây sanh dáng “Mai phong thủ thế cách” (giải Vàng tại Triển lãm Trung ương Hội Sinh vật cảnh Việt Nam năm 2019), cây sanh dáng “Phương lão mai” có tuổi đời trên 60 năm… Nhiều gia đình phát triển cây cảnh theo hướng chuyên canh để nâng cao chất lượng sản phẩm, dày công tạo tác những cây cảnh nghệ thuật đẹp, độc, lạ để thu hút khách và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Gia đình anh Nguyễn Văn Đang xây dựng mô hình nhà vườn chuyên trồng các loại tùng. Qua nhiều năm, số lượng tùng trong vườn nhà anh Đang đã lên tới 120 cây cổ thụ, trong đó đa phần là các giống cây Tùng La Hán, Tùng lá kim có tuổi đời trên 20 năm; nhiều cây được định giá hàng trăm triệu đồng. Gia đình anh Phạm Văn Nam phát triển nghề trồng cây cảnh theo hướng chuyên về cây bonsai. Bằng sự khéo léo, sáng tạo, cùng lối tư duy cây cảnh hiện đại, anh Nam đã sưu tầm và tạo tác được hàng nghìn tác phẩm, phong phú về chủng loại, đa dạng về kích cỡ, với nhiều hình thức thể hiện độc đáo, mới lạ. Hiện nhà vườn của gia đình anh rộng khoảng 3.600m2, gồm cây cảnh mi ni, cây bonsai đa dạng chủng loại với những loài cây quý, lâu năm. Trong đó có nhiều cây “độc, hiếm” như tùng tuyết, tường vi, mai tứ quý… có dáng cổ, đẹp, có giá trị kinh tế cao. Bên cạnh phát triển các loại cây cảnh nghệ thuật, cây thế, những năm gần đây, mô hình trồng, chăm sóc các loại hoa như: địa lan, phong lan… phát triển mạnh. Năm 2019, Câu lạc bộ Hoa lan Hải Sơn được thành lập với 37 hội viên do ông Đỗ Kim Tuyến là chủ nhiệm. Nhiều hội viên sở hữu nhà vườn rộng lớn; tiêu biểu như chị Vũ Thị Hương ở xóm 7, đã đầu tư xây dựng nhà lưới ươm trồng các loại phong lan, địa lan có diện tích 1.000m2 với kinh phí gần 1 tỷ đồng. Mỗi năm, gia đình chị xuất ra thị trường hàng chục giò phong lan và các loại địa lan, cho thu nhập từ 200-300 triệu đồng. Đến nay, toàn xã có khoảng 40% số hội viên Hội Sinh vật cảnh xã chuyển đổi sang mô hình trồng phong lan, địa lan trong nhà lưới.
Thời gian tới, Hội Sinh vật cảnh xã Hải Sơn tiếp tục vận động hội viên phát triển đa dạng các loại hoa, cây cảnh, gắn sản xuất với phát triển thị trường tiêu thụ. Đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào uốn tỉa, gieo trồng các loại cây phôi; mở rộng giao lưu trao đổi kinh nghiệm, tổ chức tập huấn truyền nghề, dạy nghề, tư vấn hướng dẫn kỹ thuật cho hội viên và nhân dân. Chủ động tìm thị trường tiêu thụ, tạo thu nhập ổn định cho các hộ làm kinh tế sinh vật cảnh./.
Bài và ảnh: Hoàng Anh
