Các đoàn thể chính trị - xã hội với hệ thống tổ chức chặt chẽ từ tỉnh đến cơ sở thôn, xóm nên có điều kiện nắm bắt đầy đủ, chính xác về hoàn cảnh điều kiện của đối tượng hội viên, đoàn viên. Do vậy việc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh ủy thác một số hoạt động tín dụng cho các tổ vay vốn góp phần thực hiện hiệu quả các chương trình tín dụng ưu đãi của Chính phủ. Nguồn vốn tín dụng chính sách đến được đúng đối tượng thụ hưởng, giúp hàng chục nghìn hộ nghèo và các đối tượng chính sách có vốn để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện và dần ổn định cuộc sống. Qua đó góp phần quan trọng vào việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, đảm bảo an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới của tỉnh.
 |
| Cán bộ Hội Nông dân xã Xuân Thành (Xuân Trường) rà soát nắm tình hình hoạt động của các hội viên được vay vốn tín dụng chính sách. |
Để đảm bảo hoạt động ủy thác đạt hiệu quả, mục tiêu đề ra, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh đã phối hợp với các tổ chức hội, đoàn thể phổ biến, triển khai các chủ trương, chính sách mới như: cách tính lãi mới, nghiệp vụ cho vay các chương trình: thanh niên xung phong, cho vay nhà ở xã hội, nâng mức vay đối với chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn lên tối đa 10 triệu đồng/công trình (20 triệu đồng/hộ)... Triển khai đến các cấp hội, ban quản lý tổ tiết kiệm và vay vốn các nội dung như: việc thay đổi mức phí ủy thác, hoa hồng cho vay nhà ở xã hội; việc thay đổi chi trả hoa hồng và phí ủy thác của chương trình tín dụng cho vay hộ nghèo về nhà ở theo các Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg, Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; chuyển từ phương pháp tính và chi trả theo dư nợ cho vay bình quân sang phương pháp tính và chi trả theo dư nợ có thu được lãi (áp dụng như chương trình cho vay hộ nghèo) để các đơn vị nhận ủy thác tích cực thu lãi đến hạn theo thỏa thuận với khách hàng; phổ biến việc thay đổi một số tiêu chí trong chấm điểm tổ tiết kiệm và vay vốn, chất lượng tín dụng xã, điểm giao dịch xã để tổ chức chính trị - xã hội quan tâm củng cố những mặt thực hiện chưa tốt. Các đơn vị nhận ủy thác tích cực chỉ đạo các tổ tiết kiệm và vay vốn thực hiện bình xét công khai, dân chủ có sự giám sát của chính quyền thôn, xóm, hội, đoàn thể cấp xã và nhanh chóng hướng dẫn hộ vay hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để ngân hàng giải ngân, không để đọng vốn. Chỉ đạo hội, đoàn thể cấp xã tham gia giám sát, hướng dẫn tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn, hộ vay vốn tại buổi giao dịch xã, qua đó nắm tình hình hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn ngay tại buổi giao dịch, kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, sai sót; chấn chỉnh và nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng, tập trung vào những nơi có nợ quá hạn cao, lãi tồn đọng lớn, nợ khó thu hồi. Hàng quý, đơn vị nhận ủy thác đều có văn bản đánh giá kết quả hoạt động ủy thác trong quý, chấn chỉnh những tồn tại, sai sót và chỉ đạo đơn vị cấp dưới thực hiện tốt các nội dung ủy thác. Trên cơ sở kết quả chấm điểm, đánh giá chất lượng hoạt động ủy nhiệm của tổ tiết kiệm và vay vốn hàng tháng, ngân hàng và tổ chức hội, đoàn thể phối hợp bàn biện pháp củng cố các tổ tiết kiệm và vay vốn trung bình, yếu; rà soát các tổ có số thành viên thấp để sáp nhập nhằm tăng năng lực hoạt động cho tổ. Thực hiện Quyết định số 976/QĐ-TTg ngày 1-7-2015 của Thủ tướng Chính phủ và Công văn số 3124/NHCS-QLN của Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh và các hội, đoàn thể đã phối hợp thực hiện đối chiếu, phân loại nợ của 100% khách hàng đang vay vốn tại đơn vị; đồng thời kết hợp thu thập số điện thoại để triển khai dịch vụ thông tin qua tin nhắn đến khách hàng. Tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ hội, đoàn thể nhận ủy thác, ban quản lý tổ tiết kiệm và vay vốn. Chỉ đạo tổ chức hội, đoàn thể các cấp xây dựng và thực hiện chương trình kế hoạch kiểm tra, giám sát năm, kiểm tra sử dụng vốn của hộ vay... Những tháng đầu năm 2019, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh và 4 tổ chức chính trị - xã hội đã giải ngân cho gần 37 nghìn lượt hộ vay vốn với số tiền 956 tỷ đồng. Lũy kế đến nay, các hội, đoàn thể đang quản lý 3.397 tổ tiết kiệm và vay vốn, với 106.033 hộ vay, dư nợ 2.826,2 tỷ đồng, chiếm 99,7% tổng dư nợ cho vay, tăng 250,6 tỷ đồng so với thời điểm cuối năm 2017; bình quân một tổ tiết kiệm và vay vốn quản lý 31 hộ, dư nợ 832 triệu đồng, tăng 83 triệu đồng/tổ so với đầu năm 2018. Kết quả trên cho thấy dư nợ ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội đều có sự tăng trưởng. Cùng với tích cực cho vay 10 chương trình tín dụng chính sách, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác đã phối hợp triển khai đồng bộ nhiều giải pháp vận động thành viên tham gia gửi tiền tiết kiệm hàng tháng thông qua tổ tiết kiệm và vay vốn, góp phần tạo ý thức tiết kiệm, giảm áp lực trả nợ khi đến hạn. Hết năm 2018, tỷ lệ thu hồi nợ đến hạn đạt 91,9%, xử lý gia hạn nợ là 5,5%, tỷ lệ phát sinh nợ quá hạn là 2,4%. Bên cạnh đó, các tổ chức hội, đoàn thể đã chủ động theo dõi, nắm bắt và xử lý kịp thời các khoản nợ bị rủi ro theo quy định. Đến nay đã thực hiện 3 đợt khoanh nợ 4 món, số tiền 374,7 triệu đồng tiền gốc và tiền lãi; xóa nợ cho 37 món với số tiền 493,9 triệu đồng, tiền gốc và tiền lãi.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả phối hợp tích cực, một số hội, đoàn thể cấp xã còn thiếu sâu sát, chưa chủ động thực hiện hiệu quả, đầy đủ các nội dung công việc được ủy thác như: chất lượng kiểm tra, giám sát thấp, kiểm tra sau cho vay còn hình thức, không kiểm tra hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn, lưu giữ hồ sơ chưa đầy đủ, chưa thường xuyên tham gia hướng dẫn khách hàng đến giao dịch tại điểm giao dịch xã, chưa cụ thể hóa bằng văn bản việc thống nhất quy chế sử dụng phí ủy thác, chứng từ thanh, quyết toán chi từ phí ủy thác không đầy đủ. Một số tổ tiết kiệm và vay vốn còn sai sót trong thiết lập hồ sơ, có trường hợp hướng dẫn khách hàng làm hồ sơ không đúng mục đích vay; hầu hết các tổ tiết kiệm và vay vốn chưa duy trì sinh hoạt định kỳ theo quy định, biên bản họp ghi sơ sài, thiếu nội dung, chủ yếu tập trung thu lãi và tiền gửi tiết kiệm của hộ gia đình. Một số tổ chưa kịp thời tuyên truyền để các hộ vay vốn hiểu rõ chủ trương, mục đích việc huy động tiết kiệm tại tổ tiết kiệm và vay vốn, do vậy tỷ lệ hộ vay vốn tham gia gửi tiết kiệm thấp, thậm chí không tham gia gửi tiết kiệm hàng tháng. Đến năm 2018, toàn tỉnh vẫn còn 220 tổ tiết kiệm và vay vốn có dưới 50% số tổ viên tham gia gửi tiết kiệm đều hàng tháng, chiếm 6,5% tổng số tổ; 2.497 hộ trong năm không phát sinh gửi tiết kiệm. Qua kiểm tra, đánh giá chất lượng hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn cho thấy, đa số các tổ có tỷ lệ tổ viên gửi tiết kiệm thấp thì chất lượng hoạt động không cao; nợ quá hạn tiềm ẩn nguy cơ tăng, nhất là việc hộ vay bỏ đi khỏi nơi cư trú gây khó khăn cho công tác kiểm soát. Hiện toàn Chi nhánh có 106 hộ vay vốn đã đi khỏi địa phương, với dư nợ 1 tỷ 946,88 triệu đồng...
Thời gian tới, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức trách nhiệm của các hội viên và hộ vay vốn, bảo đảm sử dụng vốn vay hiệu quả. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, đảm bảo 100% cán bộ tham gia hoạt động tín dụng chính sách được tập huấn nghiệp vụ, góp phần nâng cao hoạt động cho vay và huy động tiền gửi, tạo thêm nguồn lực tại chỗ để cho vay các chương trình tín dụng chính sách. Chỉ đạo tổ chức hội, đoàn thể các cấp xây dựng kế hoạch kiểm tra và phấn đấu đến hết tháng 9 cơ bản hoàn thành kế hoạch kiểm tra năm, đồng thời chú trọng nâng cao chất lượng kiểm tra và tập trung kiểm tra những nơi có chất lượng hoạt động thấp, nợ quá hạn cao. Bên cạnh đó, các cấp hội, đoàn thể làm tốt công tác tư vấn, hướng dẫn xây dựng và nhân rộng mô hình sản xuất, kinh doanh điển hình, giúp nhau thoát nghèo và vươn lên làm giàu để đồng vốn mang lại hiệu quả cao./.
Bài và ảnh: Văn Đại
