Nhằm thúc đẩy thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua, tỉnh đã tạo thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện các thủ tục theo quy định khi đầu tư sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, trong đó có thủ tục về đất đai. Đa số các doanh nghiệp đã sử dụng đất đúng mục đích, có hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm, thu nhập cho người lao động. Tuy nhiên, vẫn có một số doanh nghiệp, đơn vị sử dụng đất chưa hiệu quả, còn để đất trống kéo dài, tỷ suất đầu tư trên diện tích được thuê thấp. Một số doanh nghiệp tiến độ thực hiện dự án chậm so với giấy chứng nhận đầu tư đã cấp; thậm chí một số doanh nghiệp còn tự ý điều chỉnh quy hoạch, chuyển nhượng dự án, cho thuê lại mặt bằng dẫn đến xây dựng công trình chưa bảo đảm đúng quy hoạch.
Khu công nghiệp Bảo Minh nằm trên địa bàn huyện Vụ Bản có tổng diện tích 155ha nhưng vẫn còn 29,3ha đất chưa sử dụng thuộc về 6 doanh nghiệp, gồm các Công ty trách nhiệm hữu hạn: Yulun Việt Nam, Padmac Việt Nam, Sunrise Fabric Việt Nam, Kam Hing Piece Works, Dệt Chentai miền Bắc và Công ty cổ phần Dệt Bảo Minh. Khu công nghiệp Hòa Xá có diện tích 285,37ha nhưng diện tích chưa sử dụng chiếm 16,85%; trong quỹ đất đã sử dụng có nhiều doanh nghiệp sau một thời gian hoạt động do gặp khó khăn đã phải ngừng hoặc thu gọn sản xuất và cho thuê nhà xưởng. Khu công nghiệp Mỹ Trung có diện tích 150,68ha; trong đó diện tích đất chưa sử dụng chiếm tới 28%; do khó khăn về hạ tầng kỹ thuật nên những doanh nghiệp nằm ở địa điểm không thuận lợi đang để đất trống nhiều năm hoặc bỏ không nhà xưởng. Tại 2 Khu công nghiệp Hòa Xá, Mỹ Trung có tình trạng doanh nghiệp chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất và chuyển nhượng dự án thông qua hình thức đấu giá hoặc chuyển nhượng trực tiếp dẫn đến chậm tiến độ đầu tư... Tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích, chưa hiệu quả không chỉ tồn tại trong các khu công nghiệp mà theo số liệu tổng hợp của ngành Tài nguyên và Môi trường, đến đầu năm 2018, toàn tỉnh có 70 doanh nghiệp có vi phạm về quản lý, sử dụng đất đai như sử dụng đất không đúng mục đích, để đất hoang hoặc tiến độ triển khai chậm.
 |
| Công ty trách nhiệm hữu hạn Thủy sản Lenger Việt Nam (Cụm công nghiệp An Xá) là một trong 70 doanh nghiệp chậm xây dựng xưởng chế biến ngao đông lạnh và đồ hộp trên quỹ đất 4.000m2 đã phê duyệt. |
Trước thực trạng trên, UBND tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo rà soát, thu hồi những dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật nhằm lành mạnh hóa môi trường đầu tư kinh doanh, tránh lãng phí tài nguyên đất đai. Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì phối hợp với UBND các huyện, thành phố rà soát, kiểm tra, đôn đốc đối với các dự án đã có quyết định cho thuê đất phải khẩn trương hoàn thiện các thủ tục giao đất tại thực địa và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; nếu phát hiện trường hợp không đầu tư, cố tình để đất hoang hóa sẽ đề xuất biện pháp thu hồi. Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng, UBND các huyện, thành phố và Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh rà soát, kiểm tra năng lực đảm bảo thực hiện các dự án đã có thông báo địa điểm đất nhưng chưa có quyết định cho thuê đất do thực hiện Luật Đầu tư năm 2014, những trường hợp không còn nhu cầu thì tham mưu ban hành hủy bỏ thông báo địa điểm theo quy định. Tiến hành kiểm tra việc thực hiện theo tiến độ, mục đích được giao, quy mô dự án được duyệt đối với các dự án được giao đất từ ngày Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực. Qua kết quả phân loại, các ngành, các địa phương đã xác định cụ thể từng nhóm dự án chậm đầu tư, chậm đưa đất vào sử dụng, gây lãng phí nguồn lực và khó khăn cho công tác quản lý, sử dụng đất. Cụ thể, có: 10 dự án chậm đầu tư, chậm đưa đất vào sử dụng UBND tỉnh đã có quyết định thu hồi cho đơn vị khác sử dụng; 3 dự án cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; 10 dự án được gia hạn thời gian thực hiện dự án, giãn tiến độ đầu tư; có 2 dự án trên địa bàn xã Xuân Châu (Xuân Trường) đã có quyết định thu hồi đất và hiện đang kêu gọi nhà đầu tư; 1 dự án của Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh (Ý Yên) UBND tỉnh đã rút giấy phép đầu tư; 1 dự án có sai phạm sử dụng đất đã chuyển cơ quan Điều tra của Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng thương mại sinh thái Lộc Vượng (Thành phố Nam Định); 43 dự án hiện đang triển khai nhưng tiến độ chậm, chậm đưa đất vào sử dụng, xây dựng sai so với mặt bằng quy hoạch được duyệt.
Trên cơ sở kết quả rà soát, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với các sở, ngành liên quan và các địa phương đôn đốc, yêu cầu chủ đầu tư các dự án đã thu hồi đất chuyển cho nhà đầu tư mới hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn thời gian thực hiện dự án phải tiến hành đầu tư dự án theo đúng tiến độ, đúng mục đích được cho thuê. Trong quá trình thực hiện dự án phải chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về đất đai, đầu tư, môi trường, xây dựng, tài chính và các quy định khác của pháp luật có liên quan. Đối với 2 dự án đã có quyết định thu hồi đất và đang công khai, kêu gọi nhà đầu tư tại xã Xuân Châu, UBND tỉnh giao Văn phòng 3 (Văn phòng UBND tỉnh) chủ trì phối hợp với các sở, ngành, UBND huyện Xuân Trường rà soát, tham mưu UBND tỉnh hủy bỏ các văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư đối với chủ đầu tư là Công ty trách nhiệm hữu hạn Đầu tư sản xuất phát triển nông nghiệp VinEco. Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan và UBND huyện Ý Yên căn cứ các quy định của pháp luật để hướng dẫn, đôn đốc Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh thực hiện các việc liên quan đến xử lý phần tài sản gắn liền với đất để sớm thực hiện thủ tục thu hồi đất. UBND Thành phố Nam Định tổng hợp hồ sơ báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường xem xét, đề xuất phương án xử lý đảm bảo theo quy định hiện hành đối với dự án sử dụng đất đã chuyển cơ quan Điều tra của Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng thương mại sinh thái Lộc Vượng. Đối với 43 dự án đang triển khai nhưng chậm đưa đất vào sử dụng, xây dựng sai so với mặt bằng quy hoạch được duyệt, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan rà soát, xây dựng phương án sớm tiến hành thanh tra, xử lý theo quy định; đối với các dự án không phải thanh tra thì tập trung hướng dẫn, đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện việc gia hạn theo quy định.
Việc quyết liệt xử lý những dự án treo của tỉnh nhằm tạo điều kiện thu hút những nhà đầu tư có năng lực thực sự, tránh lãng phí tài nguyên đất. Trên cơ sở phân tích nguyên nhân của tình trạng trên thời gian qua, bên cạnh những vấn đề từ phía chủ đầu tư, còn do việc quản lý Nhà nước của cơ quan chuyên môn còn thiếu chặt chẽ, công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong sử dụng đất sau khi có quyết định giao đất, cho thuê đất chưa được thường xuyên, UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND các huyện, thành phố phối hợp với các sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ thực hiện việc giao đất, cho thuê đất đối với nhà đầu tư mới phải đảm bảo cơ sở hồ sơ pháp lý đầy đủ, chặt chẽ. Đồng thời, phải thường xuyên kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất của doanh nghiệp, nhà đầu tư trên địa bàn đảm bảo đủ thủ tục, mục tiêu, quy mô, tiến độ đã được duyệt, xử lý vi phạm (nếu có), đề xuất phương án xử lý với UBND tỉnh. Yêu cầu các doanh nghiệp, nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất thực hiện việc sử dụng đất theo đúng các quy định hiện hành của pháp luật. Các địa phương, các ngành liên quan thu hút đầu tư theo đúng quy hoạch được duyệt; khuyến khích các doanh nghiệp, nhà đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
