Trong chỉ đạo thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), công tác quy hoạch luôn được tỉnh ta đặt lên ưu tiên hàng đầu để đảm bảo xây dựng NTM bền vững, phát triển trong các giai đoạn tiếp theo. Theo đánh giá của Sở Xây dựng, nhìn chung các đồ án quy hoạch xây dựng xã NTM đã được phê duyệt trong giai đoạn đầu về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu là cơ sở cho việc thiết lập những đề án xây dựng NTM cấp xã từ năm 2010-2015. Song đánh giá một cách tổng thể, các đồ án quy hoạch còn những hạn chế nhất định, chất lượng chưa cao, thể hiện rõ nhất là tính khớp nối, liên kết của các hồ sơ quy hoạch chung cấp xã trên địa bàn huyện, liên huyện còn thấp. Do đó, khi triển khai thực hiện dự án hạ tầng kỹ thuật về giao thông hoặc phát triển các khu chức năng đặc thù như cụm CN-TTCN, khu chăn nuôi - sản xuất tập trung, cơ sở giết mổ, nghĩa trang... gặp vướng mắc, trở ngại về khoảng cách ly, về sử dụng đất lúa và một số vấn đề khác. Đặc biệt, hầu hết quy hoạch xã NTM chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư trong quá trình triển khai dự án (chẳng hạn vướng mắc về giải phóng mặt bằng, kế hoạch sử dụng đất trong giai đoạn đầu tư) hoặc vị trí không đảm bảo các yêu cầu liên quan theo quy chuẩn, tiêu chuẩn. Nguyên nhân quy hoạch xây dựng xã NTM giai đoạn qua có hạn chế về chất lượng một phần là do tiến độ thực hiện gấp gáp, năng lực của đơn vị tư vấn còn hạn chế. Bên cạnh đó, việc lập quy hoạch theo hồ sơ mẫu dẫn đến không tránh khỏi sự rập khuôn; chủ thể của công tác quy hoạch là chính quyền cấp xã và nhân dân chưa có kinh nghiệm trong khâu tổ chức, quản lý lập quy hoạch… Do đó, điều chỉnh bổ sung quy hoạch xây dựng NTM cấp xã là một yêu cầu tất yếu để đảm bảo phát triển NTM bền vững.
 |
| Đường dong ngõ xóm tại xã Giao Xuân (Giao Thuỷ) được điều chỉnh mở rộng đảm bảo phù hợp với tiêu chí NTM giai đoạn 2016-2020. |
Nhằm hỗ trợ cho các địa phương trong công tác quy hoạch, Sở Xây dựng đã ban hành văn bản hướng dẫn các xã về yêu cầu trình tự điều chỉnh quy hoạch xây dựng NTM. Theo đó, Sở đề nghị UBND các huyện, xã, thị trấn khi tiến hành điều chỉnh, bổ sung quy hoạch xây dựng NTM phải tuân thủ các bước theo trình tự: UBND xã lập báo cáo nội dung và kế hoạch điều chỉnh, bổ sung quy hoạch xây dựng NTM. UBND xã phải tổ chức tham vấn cộng đồng dân cư về nội dung điều chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn. UBND huyện thống nhất với Sở Xây dựng về điều chỉnh, bổ sung quy hoạch xây dựng nông thôn bằng văn bản… Việc điều chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn phải tuân thủ Thông tư 02/2017/TT-BXD ngày 1-3-2017 của Bộ Xây dựng và các quy định khác có liên quan. Các huyện cần chỉ đạo rà soát, điều chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn các xã trên địa bàn đối với các trường hợp: những xã đã có quy hoạch xây dựng nông thôn được duyệt nhưng chưa đáp ứng các tiêu chí mới về NTM; trong quá trình triển khai thực hiện quy hoạch xây dựng nông thôn xuất hiện những thay đổi về chính sách, chủ trương, các quy hoạch cấp trên đã được phê duyệt làm thay đổi các dự báo của quy hoạch xây dựng nông thôn; các biến động về thay đổi ranh giới hành chính, các yếu tố khác có ảnh hưởng đến các dự báo về phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện tại, Sở Xây dựng đang tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đề nghị điều chỉnh quy hoạch xây dựng NTM của các xã: Giao Yến, Giao Tiến, Giao Châu (Giao Thuỷ), Nghĩa Trung (Nghĩa Hưng). Cả 4 đơn vị đều cần tiến hành rà soát, đánh giá công tác thực hiện quy hoạch NTM đã phê duyệt; dự báo quy mô dân số trên địa bàn xã, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cấp xã và cấp thôn, xóm; điều chỉnh các vùng sản xuất, quy mô đất phục vụ sản xuất nông nghiệp, xây dựng công trình phục vụ sản xuất và xã hội phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội xã đến năm 2025. Nội dung cần điều chỉnh quy hoạch chủ yếu là về quỹ đất cho các khu chức năng như quy hoạch xây dựng đất ở mới nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng trong tương lai, đồng thời chỉnh trang và khép kín các khu dân cư hiện có; đất giao thông, đất cho các công trình phúc lợi xã hội, công trình công cộng: trường học, nhà văn hóa thôn xóm, nghĩa trang, hệ thống thoát nước...
Việc điều chỉnh bổ sung quy hoạch NTM ở các xã, thị trấn sẽ góp phần thúc đẩy tiến trình xây dựng NTM phát triển bền vững, tạo điều kiện sớm triển khai các quy hoạch trên thực tế phù hợp hơn, phát huy hết thế mạnh tiềm năng của địa phương, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng NTM đảm bảo đem lại điều kiện sống tốt hơn cho người dân nông thôn. Các sở, ban, ngành cần hỗ trợ tích cực hơn nữa giúp các địa phương sớm hoàn thành điều chỉnh quy hoạch, tăng cường thu hút các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội để tỉnh ta sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM trước năm 2020./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
