Gia tăng các nguồn thu bền vững từ nền kinh tế

Những năm gần đây, áp lực về mức tăng thu ngân sách Nhà nước (NSNN) của tỉnh ngày càng lớn với chỉ tiêu giao liên tục gia tăng đòi hỏi phải có những giải pháp căn cơ, hiệu quả để thúc đẩy nền kinh tế tỉnh phát triển nhằm tạo ra nguồn thu ổn định và bền vững…

Phát triển đội ngũ doanh nghiệp lớn mạnh là một giải pháp quan trọng tạo ra nguồn thu ổn định, bền vững cho ngân sách. (Trong ảnh: Đóng gói sản phẩm khăn xuất khẩu tại Cty TNHH Dệt may Nam Thanh, huyện Trực Ninh).

Thực hiện nhiệm vụ thu NSNN năm 2017, ngành Thuế tỉnh đã chủ động triển khai áp dụng đồng bộ và quyết liệt các biện pháp quản lý thu, khai thác nguồn thu, chống thất thu ngân sách, đôn đốc thu hồi nợ đọng cùng với hỗ trợ giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc cho người nộp thuế, đẩy mạnh cải cách hành chính thuế. Do vậy đã hoàn thành vượt mức nhiệm vụ với tổng thu nội địa đạt 3.798 tỷ đồng, đạt 117% dự toán Trung ương giao, tăng 7% so với dự toán tỉnh giao và tăng 13% so với cùng kỳ năm 2016. So với dự toán UBND tỉnh giao có 10/14 khoản thu hoàn thành vượt mức dự toán, trong đó có 5 khoản thu đạt cao, bao gồm: Thu tiền sử dụng đất đạt 124%; thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 137%; thu cố định tại xã đạt 153%; thu tiền thuê đất 173%; thu tiền bán và cho thuê nhà đạt 308%. So với cùng kỳ năm 2016 có 14/14 khoản thu bằng và tăng trưởng, trong đó có 5 khoản thu tăng mạnh như: Thu tiền bán nhà tăng 76%; thu tiền cho thuê đất tăng 72%; thuế thu nhập cá nhân tăng 34%; thu tiền sử dụng đất tăng 32% và thu khác ngân sách tăng 24%... Những kết quả trên là kết quả từ sự nỗ lực rất lớn của không chỉ ngành Thuế mà của cả hệ thống chính trị, các ngành chức năng, cấp ủy Đảng, chính quyền các huyện, thành phố và cộng đồng các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên phân tích kết quả thu NSNN cho thấy, tỉnh ta vẫn cần có những cơ chế, chính sách có tính đột phá để thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, tạo ra những nguồn thu ổn định, bền vững hơn. Theo đánh giá của Cục Thuế tỉnh, năm 2017 vẫn còn một số khoản thu chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn thu NSNN của tỉnh như: thu doanh nghiệp Nhà nước; thu công thương nghiệp ngoài quốc doanh; thu lệ phí trước bạ; thu khác ngân sách… chưa đạt dự toán được giao. Do tình hình kinh tế chung gặp nhiều khó khăn nên một số doanh nghiệp đầu tư nhưng sản xuất, kinh doanh không hiệu quả dẫn đến thua lỗ kéo dài, không có khả năng nộp thuế. Trên địa bàn tỉnh chưa có dự án tạo nguồn thu lớn và ổn định cho NSNN. Trong năm, số doanh nghiệp ngừng kinh doanh vẫn còn nhiều. Một số dự án trọng điểm của tỉnh triển khai còn chậm dẫn đến thực hiện dự toán còn gặp khó khăn do chưa phát sinh nguồn thu. Việc thanh toán vốn ngân sách cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng còn chậm tiến độ nên doanh nghiệp chậm thực hiện nghĩa vụ thuế. Những tồn tại hạn chế trong công tác quản lý thu NSNN đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả thu của cả năm… Mặc dù tổng nguồn thu NSNN của tỉnh ta liên tục tăng trong những năm qua song tỷ lệ nguồn thu từ nền kinh tế tăng không nhiều, trong khi đó nguồn thu từ tài nguyên hữu hạn không thể tái tạo là đất đai vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Cụ thể, trong 3.798 tỷ đồng tổng thu thuế của tỉnh cả năm 2017 thì thu nội địa mới đạt 2.562,6 tỷ đồng, số còn lại 1.235,4 tỷ đồng là thu tiền sử dụng đất. Các khoản thu từ đất có sự  tăng trưởng cao như: thu tiền cho thuê đất tăng 72%, thu tiền sử dụng đất tăng 32% so với cùng kỳ năm 2016 là một trong những yếu tố giúp thu NSNN năm 2017 vượt dự toán. Theo các chuyên gia tài chính thì đây là nguồn thu thiếu tính bền vững và không ổn định. Mặt khác, một số cơ chế, chính sách thuế mới được sửa đổi, bổ sung trong thời gian qua như: Chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, phí môn bài được triển khai áp dụng từ ngày 1-1-2017 đã có sự ảnh hưởng khiến nguồn thu NSNN giảm; trong khi đó chúng ta chưa có nguồn thu thay thế bổ sung.

Thực trạng trên cho thấy tính cấp bách của các giải pháp cần có để thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ hơn nhằm tạo ra những nguồn thu mang tính ổn định, bền vững hơn. Với chức năng, nhiệm vụ của mình, ngành Thuế tỉnh tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để hoàn thành cao nhất mục tiêu thu NSNN của năm 2018 và của cả giai đoạn 2016-2020. Tổ chức thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2018. Thực hiện rà soát nguồn thu, giao chỉ tiêu phấn đấu cho các phòng nghiệp vụ, các Chi cục Thuế để bảo đảm vượt mức cao nhất dự toán UBND tỉnh giao. Phát động phong trào thi đua phấn đấu hoàn thành vượt mức dự toán thu ngân sách ngay từ ngày đầu, tháng đầu. Chủ động phối hợp với các sở, ngành chức năng tham mưu cho UBND tỉnh các giải pháp về cơ chế chính sách, tích cực cải cách thủ tục hành chính nhằm khuyến khích, thu hút đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo nguồn thu mới cho NSNN. Bên cạnh việc tăng cường công tác kê khai và kế toán thuế, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, đối chiếu, xác định chính xác số lượng người nộp thuế đang hoạt động, ngừng nghỉ, bỏ trốn, mất tích hoặc chuyển địa bàn. Ngành Thuế tỉnh cần tập trung công tác phân tích dự báo nguồn thu ngân sách; chú trọng thực hiện các biện pháp tăng thu thuế từ các nguồn thuế thu nhập cá nhân, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế tài nguyên, môi trường, thuế bất động sản… Tuy nhiên, sự nỗ lực của riêng ngành Thuế là chưa đủ./.

Bài và ảnh: Văn Đại