Vùng biển tỉnh ta có các cửa sông lớn đổ ra nên có nguồn thức ăn dồi dào cho các đối tượng nhuyễn thể có giá trị kinh tế cao như ngao, hàu… phát triển, do vậy đây là một trong những đối tượng nuôi thủy sản chủ lực của tỉnh. Chính vì vậy, việc chủ động được con giống tại chỗ là yếu tố vô cùng quan trọng đảm bảo sự phát triển nghề nuôi vững chắc, hiệu quả.
 |
| Người dân xã Giao An (Giao Thủy) sản xuất ngao giống. |
Tỉnh ta có gần 2.000ha diện tích nuôi nhuyễn thể với sản lượng trung bình hằng năm lên tới hơn 30 nghìn tấn. Hình thức nuôi nhuyễn thể ngày càng đa dạng, thu hút được đông đảo người dân và các doanh nghiệp đầu tư. Đặc biệt, trong những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh đã có số lượng lớn các đơn vị, doanh nghiệp, hộ nuôi phát triển sản xuất giống nhuyễn thể như ngao, hàu, tu hài… đánh dấu bước khởi sắc cho nghề sản xuất giống nhuyễn thể. Hiện toàn tỉnh có hơn 100 cơ sở sản xuất các giống nhuyễn thể, tập trung ở cả 3 huyện Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng. Trong năm 2017, toàn tỉnh sản xuất được 125 triệu con hàu giống và hơn 9 tỷ con ngao giống. Tỉnh ta có thế mạnh với nghề sản xuất ngao giống trong ao và ương ngao cám vớt từ nguồn tự nhiên mang lại hiệu quả kinh tế cao. Anh Nguyễn Duy Khanh, xã Bạch Long (Giao Thủy) cho biết: “Sản xuất ngao giống, hàu giống cũng như sản xuất các đối tượng tôm, cá, đòi hỏi người nuôi phải có nhiều kinh nghiệm, kiên trì và chịu khó, phải nắm vững kỹ thuật chăm sóc cũng như chọn địa điểm bãi thả ngao thì mới hiệu quả”. Các cơ sở sản xuất giống nhuyễn thể của tỉnh ta không chỉ cung cấp giống cho người nuôi trong tỉnh mà còn cung cấp cho cả thị trường các tỉnh, thành phố khác như Thái Bình, Ninh Bình, Quảng Ninh, Hải Phòng… tạo được uy tín cả về số lượng và chất lượng. Anh Nguyễn Văn Ninh (tỉnh Quảng Ninh), khách hàng quen thuộc chuyên mua hàu giống của cơ sở ông Trần Văn Châu, khu 22, Thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu) cho biết: “Quảng Ninh là tỉnh có thế mạnh về sản xuất hàu giống và nuôi hàu thương phẩm nhưng tôi vẫn lựa chọn mua hàu giống của cơ sở ông Châu vì chất lượng hàu ở đây rất đảm bảo. Hàu giống khỏe mạnh, phát triển đồng đều nên khi nuôi thương phẩm tỷ lệ sống cao, sinh trưởng và phát triển nhanh. Từ đó, năng suất nuôi cũng cao hơn”.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành công trên, việc sản xuất giống nhuyễn thể của tỉnh cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Điều kiện thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến việc nuôi thủy sản nói chung và việc sản xuất giống thủy sản nói riêng, trong đó có sản xuất giống nhuyễn thể. Bên cạnh đó, lợi nhuận từ sản xuất giống nhuyễn thể hiện khá cao nên nhiều người đã tự phát chuyển sang sản xuất giống, không theo quy định. Nhiều địa phương chưa quy hoạch cụ thể các trại sản xuất giống phù hợp với điều kiện phát triển. Một bộ phận người dân sản xuất, kinh doanh giống nhuyễn thể chạy theo lợi nhuận trước mắt, không chú trọng đến chất lượng con giống hoặc kinh doanh giống có nguồn gốc không rõ ràng; không tuân thủ quy định, khuyến cáo kỹ thuật về mùa vụ, mật độ nuôi, diện tích nuôi. Đây là những khó khăn lớn ảnh hưởng đến hiệu quả nghề sản xuất giống nhuyễn thể trên địa bàn tỉnh.
Với mục tiêu đẩy mạnh phát triển sản xuất giống nhuyễn thể có chất lượng với sức đề kháng tốt, sinh trưởng nhanh để cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh, Sở NN và PTNT đã chỉ đạo Phòng NN và PTNT các huyện ven biển cùng các cơ quan chuyên môn thực hiện các cơ chế, chính sách mở, tạo điều kiện thuận lợi về đất đai, hành lang pháp lý… Tiếp tục tổ chức kiểm tra, giám sát chất lượng con giống thủy sản nói chung và các đối tượng giống nhuyễn thể nói riêng. Tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật sản xuất giống nhuyễn thể, cách lựa chọn đối tượng nhuyễn thể bố mẹ đạt yêu cầu, chuyển giao khoa học kỹ thuật trong ương, nuôi giống nhuyễn thể cho người dân, góp phần tăng sản lượng con giống chất lượng, đáp ứng nhu cầu người nuôi. Bên cạnh đó, Sở NN và PTNT cũng chú trọng chỉ đạo xây dựng các cơ sở hạ tầng sản xuất ngao giống, hàu giống;… hình thành các khu sản xuất và bảo vệ giống ngao tự nhiên. Xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư tiền vốn, lao động, khoa học công nghệ để sản xuất giống, nuôi thương phẩm, chế biến sản phẩm có giá trị kinh tế cao; xúc tiến thương mại tiêu thụ sản phẩm, đảm bảo khai thác có hiệu quả, bảo vệ môi trường đa dạng sinh học vùng bãi triều ven biển. Các cơ sở sản xuất giống nhuyễn thể phải nâng cao năng lực sản xuất để đáp ứng được yêu cầu sản xuất. Người nuôi cần tiếp cận, áp dụng các quy trình kỹ thuật nhân giống, ương và nuôi theo hướng dẫn của các cơ quan chuyên môn, nuôi rải vụ nhằm giảm bớt áp lực dư thừa nguồn cung con giống trong một thời điểm ảnh hưởng đến giá cả và lợi nhuận của người sản xuất.
Nghề sản xuất giống nhuyễn thể phát triển giúp đảm bảo nguồn giống tại chỗ để thuận lợi kiểm soát chất lượng, giảm thiểu chi phí cũng như hao hụt trong quá trình vận chuyển, đáp ứng nhu cầu cho người nuôi. Từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất, đa dạng hóa cơ cấu sản xuất giống thủy sản trên địa bàn tỉnh; góp phần mang đến sự ổn định bền vững cho ngành nuôi thủy sản của tỉnh nói chung./.
Bài và ảnh: Thanh Hoa
