Tỉnh ta hiện có hơn 2.000 tàu cá đánh bắt thủy, hải sản; trong đó có gần 1.000 tàu đánh bắt xa bờ ở các ngư trường ngoài tỉnh. Với số lượng lớn tàu thuyền như thế nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn. Để quản lý tốt lượng tàu thuyền hoạt động khai thác hải sản trên biển, Chi cục Thủy sản (Sở NN và PTNT) đã tăng cường công tác điều tra và tiến hành cấp đăng ký, đăng kiểm cho các phương tiện này.
Ngư dân chuẩn bị ngư lưới cụ cho chuyến vươn khơi dài ngày tại cảng cá Ninh Cơ, Thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu). |
Đăng kiểm tàu cá là hoạt động quản lý về kỹ thuật, kiểm tra an toàn kỹ thuật từ khi thiết kế đến thi công và đưa vào sử dụng nhằm đảm bảo tàu cá hoạt động an toàn. Việc kiểm tra an toàn kỹ thuật tàu cá bao gồm thân tàu, máy, các trang thiết bị hàng hải, khai thác thủy sản và các trang thiết bị đòi hỏi nghiêm ngặt về an toàn lắp đặt trên tàu cá. Do trình độ còn hạn chế cộng với thời gian đi biển kéo dài nên việc chuẩn bị hoàn chỉnh đầy đủ các loại hồ sơ, giấy tờ nộp cho các cơ quan chức năng đối với nhiều ngư dân là rất khó khăn. Chính bởi lẽ đó nên lâu nay, một bộ phận ngư dân còn xem nhẹ vấn đề an toàn kỹ thuật của phương tiện hoạt động khai thác hải sản trên biển, không tiến hành đăng ký, đăng kiểm phương tiện hằng năm, còn để quá hạn. Tình trạng chủ tàu cá tự ý xóa biển số, vạch phân vùng còn phổ biến gây không ít khó khăn cho công tác quản lý cũng như công tác cứu hộ, cứu nạn khi sự cố xảy ra. Bên cạnh đó, một số cơ sở đóng tàu còn thiếu cán bộ kỹ thuật và chưa đảm bảo yêu cầu về cơ sở vật chất thiết bị, công nghệ nên có một số phương tiện đóng mới không đạt các yêu cầu kỹ thuật. Ngoài ra, tàu cá mua bán ngoài tỉnh không kèm hồ sơ gốc gây khó khăn cho công tác đăng ký, đăng kiểm. Một số ngư dân khai thác không đúng nghề ghi trong giấy phép khai thác thủy sản được cấp. Trước thực trạng đó, Sở NN và PTNT cùng các cơ quan chức năng đã tích cực thực hiện các biện pháp quản lý nghiêm việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá và cấp giấy phép khai thác thủy sản. Tăng cường thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế đối với tàu cá có hồ sơ thiết kế và kiểm tra kỹ thuật; nghiêm cấm việc lắp đặt các loại máy kém chất lượng, máy không rõ nguồn gốc, xuất xứ cho tàu cá. Hằng tháng, Sở chỉ đạo Chi cục Thủy sản phối hợp với UBND các xã, thị trấn ra thông báo tới các chủ tàu hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác thủy sản và yêu cầu các chủ có tàu cá tới các Trạm thủy sản để tiến hành đăng kiểm phương tiện và gia hạn giấy phép khai thác thủy sản. Đồng thời phối hợp tổ chức tuyên truyền các quy định của Bộ NN và PTNT, UBND tỉnh về công tác quản lý khai thác thủy sản, đảm bảo an toàn cho người, tàu cá hoạt động trên biển. Sở NN và PTNT chỉ đạo Chi cục Thủy sản tỉnh hướng dẫn cho chủ tàu thủ tục cấp giấy phép khai thác thủy sản; yêu cầu chủ tàu khi làm thủ tục đăng ký cấp mới, đổi và gia hạn giấy phép khai thác thủy sản phải có bằng thuyền trưởng, máy trưởng phù hợp theo quy định. Phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các huyện ven biển chỉ đạo Chi cục Thủy sản, Phòng NN và PTNT, UBND các xã, thị trấn ven biển và các đồn, trạm Biên phòng bám sát địa bàn, tiến hành rà soát, thống kê phân loại tàu cá và hướng dẫn tạo điều kiện cho ngư dân làm thủ tục đăng kiểm. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát không cho tàu cá xuất bến nếu thiếu các thủ tục đăng ký, đăng kiểm hoặc các thiết bị đảm bảo an toàn khi hoạt động trên biển. Các tàu cá dưới 20CV theo quy định không phải đăng kiểm nhưng vẫn phải đăng ký. Các phương tiện này đánh bắt gần bờ, ít ra vào cửa sông nên rất khó kiểm soát. Trong khi đó ngư dân lại chưa chủ động liên lạc với lực lượng đăng kiểm viên, chỉ khi gặp sự cố, tàu thuyền mới tìm đến cơ quan chức năng để làm thủ tục đăng ký. Để đảm bảo phục vụ tốt cho công tác kiểm soát, quản lý tàu cá, lực lượng chuyên môn phải nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác đăng ký, đăng kiểm phương tiện. Với số lượng lớn tàu thuyền nên cán bộ đăng kiểm của Chi cục Thủy sản tỉnh hầu như phục vụ ngư dân quanh năm, không chỉ đến từng địa phương mà còn đến các cảng cá để thực hiện nhiệm vụ tạo thuận lợi cho ngư dân. Thậm chí cán bộ đăng kiểm còn đi theo các đội tàu khai thác thủy sản ở các vùng biển xa để kịp thời kiểm tra, trang bị bổ sung an toàn trên tàu cá, tạo điều kiện cao nhất cho người dân yên tâm vươn khơi xa bám biển hiệu quả. Hầu hết ngư dân đều rất phấn khởi với cách làm này, vì tàu cá của họ được kiểm tra, xác định và làm thủ tục cấp, gia hạn đăng kiểm ngay trên bến cá rất thuận lợi. Trong vụ cá Bắc năm 2017-2018, Sở NN và PTNT chỉ đạo Chi cục Thủy sản tỉnh tăng cường phối hợp với chính quyền các địa phương và các đồn, trạm Biên phòng tích cực bám sát địa bàn, tiến hành rà soát, thống kê phân loại tàu cá và hướng dẫn tạo điều kiện cho ngư dân làm thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp đổi và gia hạn giấy phép khai thác thủy sản; thực hiện gia hạn đăng kiểm và cấp phép khai thác thủy sản cho trên 95% tổng số tàu cá thuộc diện quản lý.
Tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác thủy sản nói chung và công tác đăng kiểm tàu cá nói riêng là nội dung cần thiết và phù hợp, góp phần thúc đẩy phát triển khai thác thủy sản, đồng thời đảm bảo phát triển nền kinh tế - xã hội của tỉnh; giúp cho cộng đồng ngư dân khai thác thủy sản bền vững, hiệu quả, vì đời sống lâu dài của chính ngư dân./.
Bài và ảnh: Thanh Hoa