Trong vụ cá Nam năm 2017, tình hình thời tiết diễn biến phức tạp. Các cơn bão từ đầu năm đến nay, tuy không ảnh hưởng trực tiếp đến địa bàn tỉnh nhưng cũng làm gián đoạn hoạt động khai thác thủy sản của ngư dân. Tuy nhiên, được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của UBND tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành cùng với các địa phương, Sở NN và PTNT đã tổ chức hướng dẫn, động viên ngư dân chuẩn bị tốt tàu thuyền, ngư lưới cụ để sẵn sàng đi biển khi điều kiện thuận lợi, phát huy tối đa năng lực đội tàu khai thác, giúp ngư dân sớm ổn định sản xuất trước những biến động về thời tiết, giá nhiên liệu, vật tư, giá bán sản phẩm…
 |
| Mặc dù thời tiết diễn biến phức tạp nhưng ngư dân huyện Hải Hậu vẫn có một mùa bội thu. |
Tính đến nay, đội tàu cá toàn tỉnh vẫn ổn định 2.061 chiếc với tổng công suất 219.868CV và trên 5.600 lao động trực tiếp trên tàu cá. Trong đó, tàu có công suất dưới 20CV chiếm 60,3%; loại từ 20CV - đến dưới 90CV có 180 chiếc, chiếm 8,7% và loại từ 90CV trở lên có 638 chiếc, chiếm 31%. Sản lượng khai thác thủy sản vụ cá Nam năm 2017 đạt 27.798 tấn, bằng 101,95% kế hoạch, tăng 2,71% so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, khai thác mặn lợ đạt 26.331 tấn, khai thác nội địa đạt 1.467 tấn. Trong vụ cá Nam vừa qua, những cơ chế, chính sách của Nhà nước đã ban hành về hỗ trợ ngư dân trong hoạt động khai thác thủy sản, phòng chống thiên tai (PCTT) và tìm kiếm cứu nạn (TKCN), đảm bảo an toàn cho người và tàu cá… đã góp phần khuyến khích, động viên ngư dân đẩy mạnh hoạt động sản xuất trên các vùng biển xa. Trong các cơn bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ), Sở NN và PTNT đã chỉ đạo Ban thường trực PCTT và TKCN chuyên ngành thủy sản phối hợp với các đồn, trạm Biên phòng và chính quyền các địa phương tổ chức thông báo tình hình, diễn biến thiên tai cho ngư dân để chủ động phòng tránh. Tổ chức kêu gọi, hướng dẫn ngư dân đưa tàu vào nơi neo đậu, tránh trú bão. Trong vụ cá Nam, tỉnh ta chịu ảnh hưởng của 3 cơn bão, ATNĐ nhưng không xảy ra thiệt hại về người và hạn chế thấp nhất tổn hại về tài sản cho ngư dân. Không những thế, các chính sách về hỗ trợ phát triển thủy sản trong thời gian qua đã thực sự đi vào đời sống của ngư dân. Trong đó, Nghị định 67 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản là động lực để ngư dân trong tỉnh đóng mới tàu cá vỏ thép khai thác hải sản xa bờ, tàu dịch vụ hậu cần nghề cá, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển tàu cá, nâng cao chất lượng đội tàu cá trong toàn tỉnh và góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, hướng dẫn các quy định pháp luật của Nhà nước về khai thác thủy sản được tăng cường nên ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân được nâng lên. Các cảng cá, bến cá, cơ sở hậu cần nghề cá được quan tâm đầu tư, phát triển tạo thuận lợi cho ngư dân neo đậu tàu cá và trao đổi các sản phẩm khai thác. Chủ tàu và các chủ cơ sở đóng mới, nâng cấp tàu cá đã có ý thức hơn trong công tác đăng ký, đăng kiểm phương tiện, gia hạn giấy phép khai thác thủy sản, đảm bảo an toàn cho tàu cá. Trong vụ cá Nam năm 2017, Chi cục Thủy sản tỉnh đã đăng ký, đăng kiểm cho 350 tàu cá. Hằng tháng, Chi cục phối hợp với UBND các xã, thị trấn ra thông báo tới các chủ tàu có tàu hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác thủy sản và hướng dẫn thủ tục đăng ký lại và gia hạn giấy phép khai thác. Công tác quản lý và tổ chức lại củng cố, đổi mới sản xuất đối với nghề khai thác thủy sản đã được đẩy mạnh, hầu hết các địa phương đều hình thành các đoàn, đội tàu đánh cá. Hiện nay toàn tỉnh có 18 tổ hợp tác khai thác thủy sản với khoảng 400 tàu và 1.600 lao động. Các tổ hợp tác khai thác thủy sản được chính quyền địa phương công nhận và đi vào hoạt động đem lại hiệu quả trong công tác hỗ trợ sản xuất, giúp các cơ quan chức năng dễ quản lý hơn, đặc biệt là trong công tác PCTT và TKCN. Những thắng lợi đạt được từ vụ cá Nam đã giúp ngư dân hăng say sản xuất hơn, hào hứng bước vào vụ cá Bắc. Ngư dân ai cũng hân hoan, phấn khởi sau mỗi chuyến vươn khơi xa trở về với tôm cá đầy khoang. Anh Nguyễn Văn Quảng, xã Nghĩa Hải (Nghĩa Hưng) chủ tàu cá có công suất 700CV cho biết: “Vụ cá Nam năm nay, tuy thời tiết diễn biến phức tạp nhưng ngư dân chúng tôi vẫn hăng hái, quyết tâm bám biển để sản xuất hiệu quả. Vụ cá này, tôi thu được lợi nhuận trên 600 triệu đồng”.
Tuy nhiên, ngoài những khó khăn về thời tiết, vụ cá Nam 2017 vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế cũ chưa được cải thiện, khắc phục như công tác thu thập dữ liệu khai thác còn nhiều bất cập; công tác dự báo ngư trường chưa đáp ứng được yêu cầu sản xuất của ngư dân. Việc bảo quản sản phẩm trên các tàu cá chưa đáp ứng được yêu cầu về đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Tổn thất sau thu hoạch còn lớn làm giảm hiệu quả trong khai thác thủy sản. Cơ sở dịch vụ hậu cần còn thiếu và không đồng bộ, chưa có chính sách, cơ chế để khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư kinh doanh dịch vụ tại cảng và bến cá. Tình trạng người dân sử dụng lưới có kích thước mắt nhỏ hơn quy định, đặc biệt dùng xung điện để khai thác thủy sản tuy đã được quản lý ngăn chặn nhưng vẫn còn xảy ra ở một số địa phương…
Qua kinh nghiệm từ vụ cá Nam, vụ cá Bắc 2017-2018, Sở NN và PTNT tiếp tục đẩy mạnh phát triển khai thác hải sản cả về năng lực khai thác và hiệu quả, coi đây là nhiệm vụ quan trọng để phát triển kinh tế thủy sản. Tập trung tuyên truyền, vận động, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các tổ, đội khai thác trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi cho ngư dân. Tăng cường kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức, quản lý và điều hành sản xuất trong khai thác thủy sản. Củng cố nâng cao chất lượng dự báo ngư trường, thông tin kịp thời đến ngư dân về địa điểm, trữ lượng nguồn lợi và khả năng cho phép đánh bắt. Quản lý chặt chẽ số lượng tàu cá của tỉnh; tăng cường bảo đảm an ninh, trật tự, ngăn chặn việc sử dụng chất nổ, xung điện khai thác hải sản và nạn trộm cắp lưới, ngư cụ trên biển. Duy trì ổn định sản lượng khai thác ven bờ và giảm dần tàu cá có công suất máy dưới 20CV khai thác gần bờ, quản lý tốt các cơ sở đóng mới tàu cá và xử lý nghiêm những cơ sở tự ý đóng mới tàu cá thuộc diện cấm phát triển. Khuyến khích ngư dân nâng cấp, cải hoán tăng năng lực tàu cá để có khả năng vươn ra khai thác tại các ngư trường xa bờ… Trong vụ cá Bắc năm 2017-2018, toàn tỉnh đặt mục tiêu khai thác được 19.421 tấn thủy sản các loại./.
Bài và ảnh: Thanh Hoa
