Cùng chúng tôi men theo con kênh dẫn nước thải đen kịt bốc mùi khó chịu, ông Phạm Trọng Hoa, đội 4 xã Yên Phú (Ý Yên) vừa đi vừa tâm sự: “Không chỉ phải sống giữa con kênh lưu dẫn nước thải, các hộ dân trong đội 4 chúng tôi còn sống liền kề khu nghĩa trang Mả Giạt. Trong khi đó, hầu hết các hộ dân trong xã đều phát triển chăn nuôi lợn. Từ trước đến nay nước sinh hoạt ở địa phương chỉ sử dụng giếng khoan hoặc nước mưa tích trữ. Khi khoan giếng tại hầu hết các thôn đội trong xã chỉ có thể khai thác được nước khoan ngay ở tầng đất nông, vị trí thẩm thấu nhiều chất thải chăn nuôi. Vì vậy, chúng tôi luôn canh cánh nỗi lo nhiễm bệnh và những nguy cơ xấu từ nguồn nước ngầm đang sử dụng tới bản thân cũng như thế hệ con cháu. Để có thể sử dụng nước giếng khoan chúng tôi phải mất nhiều thời gian, công sức thực hiện các biện pháp, gia tăng tần suất lọc mà vẫn rất lo lắng, nhưng chúng tôi vẫn còn may mắn hơn không ít hộ dân sống tại khu vực đội 3, đội 4, đội 6 không dò được mạch nước ngầm để khoan. Nhiều ngày, nhất là vào các dịp lễ, tết, hiếu hỉ các hộ dân vùng không có nước giếng khoan đều phải đi xin nước nơi khác về sử dụng”. Đó là lý do từ nhiều năm nay, người dân nơi đây luôn mong mỏi sớm được tiếp cận, sử dụng nguồn nước sạch.
 |
| Hiện trạng công trình Nhà máy nước sạch Yên Phú do Cty CP Đầu tư xây dựng và Thương mại Thủy Oanh đầu tư sau hơn 5 năm được cấp giấy chứng nhận đầu tư. |
Đáp ứng mong mỏi của người dân, từ năm 2010, UBND xã Yên Phú đã làm tờ trình đề xuất được xây dựng nhà máy nước sạch cung cấp cho người dân. Theo chủ trương xã hội hóa, thu hút doanh nghiệp đầu tư kinh phí xây dựng nước sạch cung cấp liên vùng, ngày 3-7-2012 UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án xây dựng “Nhà máy nước sạch xã Yên Phú” cho Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh. Dự kiến dự án hoàn thành vào năm 2013 với tổng vốn đầu tư là 176 tỷ đồng, có công suất 10.300 m3/ngày đêm, phạm vi cung cấp nước sạch cho khoảng 40 nghìn nhân khẩu thuộc 6 xã phía bắc huyện Ý Yên gồm Yên Hưng, Yên Thọ, Yên Nghĩa, Yên Phú, Yên Phương, Yên Thành và vùng lân cận. Ngay sau khi được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư, Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh cũng được UBND xã Yên Phú bàn giao mặt bằng để dự án xây dựng nhà máy nước. Tuy nhiên, tiến độ thi công công trình nhà máy nước sạch mà người dân xã Yên Phú và cả 5 xã lân cận mong mỏi hết sức chậm sau khi nhà đầu tư dựng được biển hiệu nhà máy, hệ thống tường bao, cổng, một khung nhà điều hành và tập kết một số nguyên vật liệu. Ngày 21-3-2014, UBND tỉnh đã ban hành quyết định điều chỉnh dự án lần thứ hai, yêu cầu Cty phải bảo đảm hoàn thành dự án vào năm 2016 nhưng đến nay Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh vẫn chưa hoàn tất xây dựng, đưa vào vận hành nhà máy nước sạch. Thực trạng trên khiến nỗi lo ngại cho sự an toàn của sức khỏe và mong mỏi được sử dụng nước sạch của người dân 6 xã thụ hưởng dự án sau hơn 5 năm vẫn chỉ là mong mỏi. Giải trình việc chậm tiến độ đầu tư dự án, Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh cho biết: trong quá trình triển khai đầu tư dự án doanh nghiệp đã rất nỗ lực huy động khai thác nguồn vốn song do đúng giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu nên tiến độ bị chậm so với kế hoạch. Người dân vùng dự án rất bức xúc vì nhà đầu tư không thực hiện dự án theo đúng cam kết; bà con một số xã đã đồng loạt kiến nghị UBND tỉnh, UBND huyện không đồng ý cho nhà đầu tư tiếp tục thực hiện dự án.
Từ tình hình trên, cuối tháng 8-2017, UBND tỉnh đã làm viêc với UBND huyện Ý Yên, các sở, ngành liên quan và Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh. UBND tỉnh đã yêu cầu nhà đầu tư phải cân nhắc kỹ khả năng và phương án có thể tiếp tục thực hiện dự án không. Trường hợp nhà đầu tư không thể tiếp tục thực hiện dự án thì phải có văn bản chính thức đề nghị để UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành tham mưu, xem xét, quyết định. Trường hợp nhà đầu tư quyết tâm thực hiện dự án, phải chứng minh với UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan về phương án tài chính và đáp ứng đầy đủ các điều kiện cấp tín dụng để thực hiện dự án. Trước ngày 5-10-2017, phải phối hợp với UBND huyện Ý Yên, UBND các xã liên quan tổ chức họp với nhân dân các xã vùng dự án để tham vấn cộng đồng trước khi thực hiện dự án. Nếu nhà đầu tư chứng minh được phương án tài chính và các điều kiện cấp tín dụng, được cộng đồng dân cư các xã đồng thuận, yêu cầu nhà đầu tư xây dựng phương án tiến độ thực hiện cụ thể và phải cam kết thực hiện đúng tiến độ đã đề ra, báo cáo UBND tỉnh, UBND huyện Ý Yên, các sở, ngành liên quan. Nếu nhà đầu tư không thực hiện đúng cam kết, tỉnh sẽ chấm dứt hoạt động và thu hồi giấy phép đầu tư dự án cũng như các thủ tục về đất đai theo quy định.
Theo đồng chí Phạm Trọng Tiến, Chủ tịch UBND xã Yên Phú, trước sự bức xúc của người dân, chính quyền địa phương đã thực hiện tốt trách nhiệm tuyên truyền, vận động để người dân hiểu và chấp hành tốt các quy định của pháp luật liên quan đến kiến nghị, khiếu nại, bảo đảm an ninh trật tự xã hội. Các động thái mới đây của ngành chức năng đã bước đầu đáp ứng nguyện vọng của người dân. Tuy nhiên, đến nay, chính quyền và nhân dân trong xã chưa thấy động thái nào của doanh nghiệp khởi động thực hiện các yêu cầu chỉ đạo của UBND tỉnh về việc tổ chức tham vấn cộng đồng nhằm tiếp tục đầu tư dự án. Vì vậy, chính quyền và nhân dân các địa phương vùng dự án vẫn rất mong mỏi tỉnh chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xử lý dứt điểm kiên quyết tình trạng chậm tiến độ đầu tư xây dựng nhà máy cấp nước sạch Yên Phú, sớm thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Thủy Oanh, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư mới có năng lực, tâm huyết có thể tham gia đầu tư, triển khai xây dựng nhà máy, giúp người dân vùng dự án sớm được sử dụng nước sạch./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
