Những ngày này, không khí mua sắm đồ dùng học tập chuẩn bị cho năm học mới 2017-2018 đã bắt đầu nhộn nhịp. Năm nay, thị trường sách giáo khoa, đồ dùng phục vụ cho học sinh khá phong phú về chủng loại, đa dạng về mẫu mã và không có biến động lớn về giá cả. Để kích cầu tiêu dùng, nhiều cửa hàng nhanh nhạy tung ra các gói khuyến mại, giảm giá nhằm thu hút người mua.
 |
| Học sinh chọn mua sách tại siêu thị sách Ngọc Bình (TP Nam Định). |
Năm học 2017-2018, sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 12 đều là sách tái bản, tái bản có chỉnh lý. Vì vậy, giá bán cũng cơ bản ổn định như mọi năm, việc chọn lựa sách giáo khoa của các bậc phụ huynh cũng dễ dàng hơn. Một bộ sách giáo khoa bán lẻ từ lớp 1 đến lớp 5 có giá từ 100-170 nghìn đồng; từ lớp 6 đến lớp 12 có giá từ 160-300 nghìn đồng. Tuy nhiên, chị Lan Phương, nhân viên nhà sách Thu Nga (TP Nam Định) cho biết: “Với mặt hàng sách giáo khoa, sách bổ trợ cho giáo viên và học sinh, những năm gần đây, phụ huynh đã đăng ký mua sách cho con ngay tại trường. Vì vậy nhà sách chủ yếu cung cấp sách tham khảo, đồ dùng học tập”. Có thể thấy những năm gần đây, rất hiếm gặp phụ huynh và học sinh tìm mua sách giáo khoa ở các nhà sách, cửa hàng văn phòng phẩm bởi hằng năm Cty Sách và thiết bị giáo dục đã cung ứng đầy đủ các loại sách giáo khoa, sách tham khảo, sách bổ trợ kiến thức và một số loại sách khác từ Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục và một số NXB có uy tín khác, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của giáo viên và học sinh ngay trong hè và có chương trình giảm giá vào các dịp phát hành cao điểm ngay tại cửa hàng sách tự chọn của Cty. Vì vậy các cửa hàng bán lẻ, nhà sách trên địa bàn tỉnh chủ yếu cung cấp dụng cụ học tập với nhiều kiểu dáng, mẫu mã, chất lượng khác nhau và nguồn hàng dồi dào. Những sản phẩm đồ dùng học tập cho học sinh chủ yếu do các doanh nghiệp trong nước sản xuất ngày càng phong phú, mẫu mã được cải tiến, phù hợp với các đối tượng học sinh. So với năm trước, giá hầu hết các mặt hàng đều ổn định, chỉ một số mặt hàng như bút viết, cặp sách... tăng giá nhẹ khoảng 5-7%. Cụ thể, các loại bút viết dao động từ 5-10 nghìn đồng/chiếc, tập vở trắng cao cấp giá từ 45-59 nghìn đồng/10 cuốn… Bên cạnh những dòng sản phẩm đã được ưa chuộng, năm nay Cty Cổ phần Văn phòng phẩm Hồng Hà đưa ra thị trường nhiều dòng sản phẩm mới, chất lượng cao với hình ảnh thiết kế độc đáo, năng động như: vở kẻ ngang Keepcalm, My Journey, YOLO...; bộ sản phẩm bút bi Hồng Hà 2457, 2458; bút Semi-Gel 2600 có tính năng vượt trội về công nghệ sản xuất mực của Nhật Bản... đã nhận được sự yêu thích của nhiều học sinh. Bên cạnh đó, ngoài các mẫu thông thường, cặp sách, ba lô còn có các kiểu dáng hình ảnh ngộ nghĩnh, có gắn quai đeo lót da hoặc vải bông mềm chống đau vai, phù hợp với mọi lứa tuổi học sinh, giá trung bình từ 150-300 nghìn đồng/chiếc. Các loại bút, thước kẻ, tẩy, gọt bút chì, hộp bút, giấy bọc vở mẫu mã đẹp là những mặt hàng thu hút được sự quan tâm mua sắm của nhiều khách hàng, trong đó các nhãn hiệu hàng Việt Nam chất lượng như Thiên Long, Hồng Hà, Bến Nghé... vẫn là sự lựa chọn của đa số học sinh. Bên cạnh những đồ dùng học tập thông thường, còn có nhiều sản phẩm bảo vệ sức khỏe cho học sinh, giúp các em chống cận thị trong khi ngồi học như: Đèn chống cận, bảng chống lóa... cũng được giới thiệu và bày bán tại các cửa hàng sách và các cửa hàng kinh doanh văn phòng phẩm. Một tín hiệu đáng mừng là hầu hết phụ huynh đã lựa chọn những mặt hàng trong nước sản xuất bởi mức giá hợp lý, chất lượng bảo đảm và hình thức bắt mắt, đáp ứng được nhu cầu và thị hiếu của người dùng. Bên cạnh đồ dùng học tập thì quần áo đồng phục, xăng đan, giày dép… trong nước sản xuất, giá cả phù hợp với túi tiền cũng được bày bán nhiều trên thị trường, góp phần làm phong phú các mặt hàng phục vụ năm học mới. Hầu hết các cửa hàng sách, văn phòng phẩm đều có khuyến mại giảm giá từ 5-10% cho các loại sách, đồ dùng học tập. Siêu thị BigC còn triển khai chương trình khuyến mại mới mang tên “Trở lại trường học”, áp dụng giảm giá đến 50% với hơn 1.000 sản phẩm trang thiết bị đồ dùng học tập, cặp, ba lô, quần áo, giày dép… Tuy nhiên, nhiều phụ huynh cho biết, vấn đề quan tâm nhất hiện nay là thị trường sách tham khảo với số lượng đầu sách ở các môn/lớp phải lên đến hàng trăm cuốn, với sự góp mặt của hàng chục NXB như: NXB Giáo dục, NXB Thanh Niên, NXB Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, NXB Đại học quốc gia Hà Nội, NXB Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh… Ở các môn như: Hóa học, Vật lý, Toán, Anh văn, Ngữ văn có giá dao động từ 15-60 nghìn đồng/quyển. Trong đó sách tham khảo môn Toán dành cho học sinh lớp 10, NXB Giáo dục có hẳn 10 cuốn, mỗi cuốn có giá gần 40 nghìn đồng. Các sách chủ yếu đi vào luyện giải bài tập, luyện tập làm bài trắc nghiệm đại số và hình học. Sách tham khảo môn Ngữ văn dành cho học sinh lớp 10 riêng của NXB Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã góp mặt 9 đầu sách, gồm các cuốn văn mẫu hoặc cách làm các bài văn hay. Các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh, Địa, Tiếng Anh…, NXB này đều có số lượng đầu sách tham khảo lên đến cả chục cuốn. Mỗi cuốn như vậy, có giá từ khoảng 32-35 nghìn đồng. Những loại sách như “Bồi dưỡng kiến thức cơ bản” hoặc “Nâng cao dành cho học sinh giỏi” có giá từ 50-80 nghìn đồng/quyển. Ở bậc tiểu học, riêng môn Tiếng Việt lớp 1 cũng có hơn 30 đầu sách, từ dạng “Giải bài tập” đến “Nâng cao, bồi dưỡng”, “Bài tập cuối tuần” hoặc “Tuyển tập đề thi Ô-lim-pích”. Môn Tiếng Việt lớp 2 đã có hơn chục đầu sách tham khảo như: Bài tập cuối tuần Tiếng Việt 2, Bồi dưỡng Tiếng Việt cho học sinh lớp 2, 166 đoạn và bài văn Tiếng Việt 2, Bài thực hành làm văn… Theo quan sát, giữa các loại sách tham khảo của nhiều NXB, hầu hết phụ huynh, học sinh đều lựa chọn theo cảm tính bởi để lựa chọn được những cuốn sách chất lượng, hữu ích cho việc học tập của con em mình là công việc không dễ. Rất nhiều người phải nhờ đến sự tư vấn của giáo viên, hoặc nhân viên nhà sách để có sự lựa chọn phù hợp. Nội dung chính của các sách tham khảo thường là hướng dẫn giải bài tập cho học sinh, văn mẫu, bộ đề thi trắc nghiệm và tự luận cơ bản lẫn nâng cao, sách soạn bài của giáo viên…
Không thể phủ nhận vai trò của các loại sách tham khảo hiện nay trong việc hỗ trợ học sinh có thêm kiến thức phục vụ cho học tập nhưng sự xuất hiện tràn lan của sách tham khảo của hàng loạt NXB khác nhau trên thị trường mà không có cơ quan nào quản lý về chất lượng đang là mối lo ngại của phụ huynh khi chọn sách cho con. Nhiều NXB không hề “dính dáng” đến giáo dục cũng đua nhau xuất bản sách tham khảo - một ấn phẩm vốn được coi là sách hỗ trợ giáo dục dành cho giáo viên, học sinh và các bậc phụ huynh. Không có đội ngũ cán bộ biên tập, không được đào tạo chuyên sâu về các bộ môn, do đó các NXB không thể thẩm định được nội dung bản thảo sách tham khảo nhưng sách vẫn được xuất bản và đưa ra thị trường. Vì vậy bên cạnh những đầu sách có chất lượng thì cũng còn rất nhiều sách tham khảo có nhiều sai sót. Nhiều cuốn sách tham khảo của nhiều NXB khác nhau, tiêu đề khác nhau nhưng lại có nội dung na ná như nhau, thậm chí còn bị chỉnh sửa, cắt xén vô tội vạ. Nhiều cuốn chỉ giải sẵn các bài tập trong sách giáo khoa hoặc in các bài văn mẫu khiến cho học sinh lười học, bị động trong cách học. Vì vậy, trước khi mua sách tham khảo, phụ huynh, học sinh nên chủ động tham khảo ý kiến của các thầy cô giáo xem nên mua cuốn nào cho phù hợp với trình độ của con, em mình. Các bậc phụ huynh nên lựa chọn những cuốn sách do các NXB có uy tín, sẽ có độ tin cậy cao hơn. Bên cạnh đó, nên lựa chọn những tác giả có tên tuổi, có nhiều kinh nghiệm trong việc viết sách, có quá trình tham gia giảng dạy. Nhiều giáo viên cho rằng, việc tùy tiện mua sách tham khảo là không cần thiết, học sinh hãy làm tốt bài tập trong sách giáo khoa, sách bài tập và các bài tập tham khảo mà giáo viên cho trên lớp; nếu muốn mua thêm sách tham khảo nào nữa, các em nên có sự tham khảo của các thầy cô giáo.
Với thị trường đa dạng các loại sách, vở, đồ dùng học tập phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng đã giúp phụ huynh, học sinh có sự lựa chọn tốt nhất nhằm đem lại sự phấn khởi, tự tin cho mỗi học sinh bước vào một năm học mới./.
Bài và ảnh:
Hồng Minh
