Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng khả năng tiếp cận đất đai cho doanh nghiệp

Tiếp cận đất đai sớm và được đảm bảo ổn định trong quá trình sử dụng là những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp có thể nhanh chóng thực hiện kế hoạch sản xuất, nắm bắt tốt cơ hội của thị trường và tạo đà phát triển. Đây cũng là tư tưởng chỉ đạo của tỉnh để thu hút đầu tư. Tuy nhiên trên thực tế, doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận đất đai, đặc biệt là những vướng mắc về cấp đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các tài sản gắn liền với đất... Theo kết quả đánh giá năng lực cạnh tranh năm 2016 của tỉnh cho thấy, chỉ có 2/8 chỉ tiêu cơ sở của chỉ số tiếp cận đất đai cải thiện so với năm 2015, nhưng mức độ cải thiện không đáng kể là: thời gian chờ đợi để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rút ngắn 50% (từ 30 ngày năm 2015 còn 15 ngày năm 2016); 67% doanh nghiệp có mặt bằng kinh doanh và có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tăng 2 bậc, xếp hạng 18/63 tỉnh, thành phố. Có 82% doanh nghiệp được điều tra ghi nhận sự thay đổi khung giá đất của tỉnh phù hợp với sự thay đổi giá thị trường. Chỉ số tiếp cận đất đai năm 2016 giảm 0,57 điểm so với năm 2015, là chỉ số có điểm số giảm thứ hai trong 10 chỉ số thành phần của tỉnh, điểm số về đất đai liên tục giảm trong suốt giai đoạn 2012-2016. Các doanh nghiệp tham gia điều tra năm 2016 cho rằng tình hình sử dụng đất trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết, rủi ro bị thu hồi đất đến mức rất cao (xếp hạng 38/63 tỉnh, thành phố). Trong trường hợp xấu nhất nếu bị thu hồi, chỉ 25% doanh nghiệp tin tưởng sẽ được đền bù thỏa đáng, giảm mạnh so với các năm trước, khoảng 30-40%, xếp hạng 35/63 tỉnh, thành phố. 38% doanh nghiệp có nhu cầu không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do thủ tục hành chính rườm rà/lo ngại cán bộ nhũng nhiễu (giảm 42 bậc); có 45% doanh nghiệp cho rằng thuận lợi trong việc tiếp cận đất đai là đặc quyền dành cho doanh nghiệp FDI, giảm 10 bậc; cả hai nội dung này của tỉnh đều đứng gần cuối bảng xếp hạng. Chỉ có 26% doanh nghiệp ngoài quốc doanh không gặp cản trở về tiếp cận đất đai hoặc mở rộng mặt bằng kinh doanh (giảm 10 bậc, xếp hạng 47/63 tỉnh, thành phố).

Trước thực trạng này, tỉnh xác định việc nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai và đảm bảo sử dụng đất ổn định là nhiệm vụ quan trọng để cải thiện môi trường kinh doanh, môi trường đầu tư thông thoáng, hấp dẫn và thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia đầu tư kinh doanh. UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND các địa phương phải chủ động thực hiện có hiệu quả việc công bố, công khai các thông tin về quy hoạch các ngành, nhất là quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp, giá đất, giúp các nhà đầu tư dễ dàng tìm hiểu. Bên cạnh đó, phải tích cực phối hợp, hướng dẫn các chủ đầu tư, các doanh nghiệp trong việc tiến hành các thủ tục hành chính liên quan đến đất, thực hiện đầu tư đảm bảo thuận lợi, môi trường thân thiện. UBND tỉnh yêu cầu các ngành, các địa phương chỉ đạo thực hiện tốt công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp triển khai các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, biện pháp thiết thực, quan trọng nhất chính là phải nâng cao tinh thần trách nhiệm cải tiến lề lối, tác phong làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức trong thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai... UBND tỉnh đã giao Sở TN và MT, UBND các huyện, thành phố tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục về đất đai đối với các dự án sản xuất, kinh doanh, thương mại dịch vụ; rà soát tiến độ thực hiện các thủ tục GPMB, thu hồi đất, giao đất cho các dự án có sử dụng đất trên địa bàn để sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ từ sau khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực. Giao Sở TN và MT có trách nhiệm đề xuất các phương án giải quyết đối với từng dự án còn vướng mắc. Từ ngày 10-7-2017, tỉnh chính thức áp dụng chế độ miễn, giảm tiền thuê đất để khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực GD và ĐT, dạy nghề, y tế, văn hóa, TDTT, môi trường, giám định tư pháp sử dụng đất tại các đô thị trên địa bàn tỉnh. 

 

Giữ vai trò chủ trì trong thực hiện trách nhiệm cải thiện chỉ số tiếp cận đất đai, Sở TN và MT đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc, liên quan tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện các biện pháp cải thiện chỉ số. Đơn vị nào có số điểm giảm, thấp trong năm 2017 sẽ không được xét khen thưởng tập thể và không khen cao đối với cá nhân, đồng thời xem xét, điều động, luân chuyển cán bộ lãnh đạo và nhân viên sang bộ phận, đơn vị khác. Trước mắt, Sở TN và MT đẩy nhanh tiến độ ứng dụng CNTT nhằm giải quyết tốt yêu cầu của tổ chức, công dân và doanh nghiệp; thiết lập dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3, 4 đối với nhóm dịch vụ về đất đai. Tiếp tục rà soát, cải tiến và tinh giản một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai, rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; rút ngắn thời gian đăng ký biến động sau khi cấp giấy chứng nhận. Sở TN và MT chủ động công khai các thông tin về quy hoạch các ngành, nhất là quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp, giá đất. Công khai quỹ đất chưa sử dụng, đất chưa cho thuê, cho thuê lại tại các KCN, CCN, các dự án được Nhà nước giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng. Công khai các quy trình, thủ tục về tiếp cận đất đai của doanh nghiệp, tổ chức kinh tế và cá nhân để sản xuất, kinh doanh theo thẩm quyền của từng cấp… để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận đất đai./. 

 

Bài và ảnh: Thanh Thúy