Bảo đảm thực chất trong cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng

Thời gian qua, việc cấp chứng chỉ hành nghề (CCHN) xây dựng đã được quan tâm thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư lựa chọn đơn vị và con người làm tư vấn, thiết kế. Tuy nhiên, từ trước năm 2016, công tác cấp CCHN xây dựng còn nặng tính hình thức, chưa có cơ chế sát hạch, kiểm tra để bảo đảm người được cấp chứng chỉ có năng lực phù hợp với lĩnh vực được cấp CCHN. Hệ thống đăng tải thông tin về tổ chức, cá nhân hành nghề xây dựng mặc dù đã từng bước được quan tâm thiết lập nhưng chưa thu hút được các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức liên quan tham gia và hoạt động chưa hiệu quả… Do vậy có tình trạng chất lượng hồ sơ thiết kế không đảm bảo do năng lực đơn vị tư vấn hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng công trình xây dựng. Chính vì thế, công tác CCHN xây dựng luôn được UBND tỉnh, Sở Xây dựng quan tâm chỉ đạo chấn chỉnh, bảo đảm thực chất. 

 

Nhằm tháo gỡ bất cập từng bước đưa hoạt động xây dựng vào nề nếp, tạo điều kiện cho cá nhân hành nghề thuận lợi, thời gian qua, Sở Xây dựng đã chủ động nghiên cứu ban hành Thông báo số 453/TB-SXD ngày 31-5-2017 hướng dẫn cụ thể về cấp CCHN xây dựng. Đồng thời, Sở thành lập Hội đồng sát hạch phối hợp với các phòng, ban chuyên môn tập trung đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật đảm bảo tổ chức đợt sát hạch đầu tiên ngay trong tháng 6-2017 theo đúng Thông tư số 17/2016/TT-BXD ngày 30-6-2016 của Bộ Xây dựng. Việc sát hạch cấp CCHN được thực hiện theo hình thức trắc nghiệm. Đề sát hạch gồm 15 câu hỏi về kiến thức chuyên môn và 10 câu hỏi về kiến thức pháp luật có liên quan đến lĩnh vực đề nghị cấp CCHN được lấy ngẫu nhiên từ bộ câu hỏi trắc nghiệm do Bộ Xây dựng ban hành. Thời gian sát hạch tối đa là 30 phút. Số điểm tối đa là 100 điểm, cá nhân có kết quả sát hạch từ 80 điểm trở lên mới đạt yêu cầu để xem xét cấp CCHN. Việc thực hiện nghiêm công tác sát hạch để cấp CCHN xây dựng sẽ góp phần cung cấp cho chủ đầu tư những đơn vị và nhân lực thi công, giám sát công trình có năng lực cần thiết cả về kiến thức chuyên môn và kiến thức pháp luật. Bên cạnh đó, Sở Xây dựng có thẩm quyền cấp CCHN hạng II và hạng III. Thời gian tổ chức sát hạch được tiến hành định kỳ hằng quý hoặc đột xuất do Hội đồng xét cấp CCHN quyết định phù hợp với thực tiễn nhu cầu đề nghị cấp chứng chỉ. Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng sẽ quản lý về mã số CCHN, đồng thời tích hợp và cập nhật thông tin CCHN đã cấp cũng như năng lực hoạt động xây dựng của cá nhân trên trang thông tin điện tử của Sở. Trong đợt sát hạch đầu tiên vào cuối tháng 6 vừa qua, đã có 36 cá nhân đăng ký sát hạch thuộc các lĩnh vực hành nghề: thiết kế xây dựng, định giá xây dựng, tư vấn giám sát xây dựng. Hiện tại, Sở Xây dựng đang gấp rút chuẩn bị các điều kiện để hoàn tất cấp CCHN cho các cá nhân đã vượt qua kỳ sát hạch. 

Tuy nhiên, việc cấp CCHN xây dựng vẫn còn gặp nhiều khó khăn do ngày 17-1-2017, Bộ Xây dựng đã ban hành Văn bản số 100/BXD-HĐXD, quy định việc trao đổi thông tin liên quan công tác cấp CCHN (cấp mã số sát hạch, mã số CCHN, mã số năng lực…). Theo đó, tổ chức, cá nhân phải vào phần mềm theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng để đăng tải trực tiếp thông tin năng lực. Theo quy định hiện nay, việc cấp mã số CCHN cho cá nhân, mã số chứng chỉ năng lực cho tổ chức đều do Bộ thực hiện. Tuy nhiên, phần mềm hoạt động chưa ổn định, liên tục báo lỗi, các tổ chức, cá nhân có nhu cầu không sử dụng được nên khó khăn cho việc cấp mới CCHN. Ngoài ra, việc áp dụng theo Thông tư mới trên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn nhất định như: khu vực làm việc của Hội đồng sát hạch; khu vực sát hạch; hệ thống máy tính phải có ít nhất 10 máy tính ở trạng thái làm việc ổn định, có khả năng truy cập phần mềm sát hạch cấp CCHN do Bộ Xây dựng ban hành. Hệ thống máy tính được kết nối theo mô hình mạng nội bộ (mạng LAN), đảm bảo kết nối giữa các máy tính phục vụ sát hạch, kết nối với máy in và kết nối mạng internet; hệ thống âm thanh, camera…

 

Theo cơ quan chuyên môn, sát hạch cấp CCHN sẽ là khâu quan trọng giúp quản lý chặt chẽ về số lượng và chất lượng đội ngũ tham gia hoạt động tư vấn xây dựng, tạo môi trường cạnh tranh công bằng, đồng thời góp phần bảo đảm chất lượng tư vấn, chất lượng công trình xây dựng cũng như hiệu quả đầu tư. Thông qua sát hạch sẽ giúp các cơ quan Nhà nước quản lý và giám sát chặt chẽ hơn về năng lực thực sự của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động tư vấn xây dựng và xây dựng. Khắc phục tình trạng xét tiêu chuẩn cấp chứng chỉ thuần túy dựa trên hồ sơ do cá nhân, tổ chức tự cung cấp. Mặt khác, mã số CCHN cũng như năng lực hoạt động hành nghề của cá nhân, tổ chức sẽ được đăng tải công khai trên trang thông tin điện tử của Sở và Bộ Xây dựng sẽ giúp các chủ đầu tư lựa chọn được nhà thầu tin cậy, đủ năng lực trong công tác đấu thầu, chọn thầu, góp phần nâng cao chất lượng công trình xây dựng. Vì vậy, thời gian tới, Sở Xây dựng sẽ tiếp tục khắc phục khó khăn về cơ sở vật chất, kiến nghị với Bộ Xây dựng tháo gỡ nút thắt về kỹ thuật giúp các cá nhân nhanh chóng được cấp mã số sát hạch, mã số CCHN, mã số năng lực đảm bảo tạo điều kiện hành nghề thuận lợi cho các cá nhân, tổ chức. Từng bước xây dựng quy trình sát hạch CCHN thuận tiện, nề nếp./.

 

Bài và ảnh: Đức Toàn