Đầu tư xây dựng các khu dân cư mới ở nông thôn

Thời gian qua, triển khai thực hiện Đề án xây dựng NTM, nhằm đáp ứng yêu cầu đô thị hóa trên địa bàn cấp huyện giai đoạn 2017-2020 với mục tiêu từng bước cụ thể hóa Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 5-4-2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành tiêu chí huyện NTM và quy định thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, UBND tỉnh đã chỉ đạo các huyện, xã thí điểm xây dựng các khu dân cư (KDC) tập trung mới với hạ tầng hiện đại, đồng bộ, tạo chuyển biến thúc đẩy về đô thị hóa địa bàn nông thôn.

Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, thực trạng phân bố các điểm dân cư nông thôn hiện nay chủ yếu theo hướng tự phát, manh mún, đặc biệt việc cấp đất giãn dân ở các địa phương suốt một thời gian dài chủ yếu thực hiện theo hướng bám sát các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ, trục đường chính của xã hoặc liền kề với các KDC cũ hình thành khi chưa có quy hoạch xây dựng chung và các quy hoạch liên quan khiến các điểm dân cư sắp xếp phân tán, khó định hình bản sắc nông thôn. Đồng thời, nảy sinh nhiều khó khăn trong quản lý xây dựng theo quy hoạch, cấp phép xây dựng, phát triển hạ tầng cơ sở ở nông thôn; nhiều vi phạm về đất đai như lấn chiếm hành lang an toàn giao thông, hành lang lưới điện, xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp; chuyển đổi trái phép mục đích sử dụng đất trồng lúa; quản lý, sử dụng đất công ích kém hiệu quả; khó khăn trong giải phóng mặt bằng (GPMB) khi triển khai các dự án mới, cấu trúc nhà ở nông thôn truyền thống bị phá vỡ, chi phí đầu tư về hạ tầng cấp thoát nước các điểm dân cư lớn, hiệu quả kinh tế từ đấu giá quyền sử dụng đất các KDC chưa cao. Bên cạnh đó, vấn đề gia tăng dân số ở vùng nông thôn tăng nhanh cũng đặt ra yêu cầu phải phát triển hạ tầng các KDC tập trung, khu tái định cư mới đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các huyện chú trọng đầu tư xây dựng các KDC tập trung trên địa bàn xã theo hướng xác định các điểm dân cư có tiềm năng phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu bố trí dân cư mới phát triển hằng năm trên địa bàn xã. Mỗi huyện chủ động xây dựng quy hoạch bố trí các KDC tập trung mới ở các xã với hạ tầng đồng bộ về giao thông, điện, cấp thoát nước, phân bố hợp lý theo ô bàn cờ, tập trung xây dựng tạo thành mô hình các KDC kiểu mẫu mới trên địa bàn nông thôn, góp phần tăng thêm nguồn thu ngân sách từ đất của địa phương để tái đầu tư các cơ sở hạ tầng thiết yếu khác. Nguồn vốn đầu tư xây dựng các KDC được sử dụng từ chính nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất các KDC. Hiện tại, các huyện Nam Trực, Ý Yên, Mỹ Lộc đang tiến hành các thủ tục về đất để trình UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư các KDC mới trên địa bàn các xã. Huyện Ý Yên đang tích cực tổ chức lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, dự toán 3 KDC tập trung mới là Yên Thọ (2,08ha); Yên Đồng (4,6ha); Yên Chính (3,27ha). Huyện Nam Trực cũng đang tích cực chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn nghiên cứu dựa trên cơ sở quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được UBND tỉnh phê duyệt thực hiện các thủ tục về đất đai để tổ chức GPMB khi phê duyệt dự án đầu tư hạ tầng; trước mắt tập trung cho KDC các xã Nam Dương, Nam Thanh, Tân Thịnh, Nam Cường. Các khu vực khác thực hiện theo lộ trình hợp lý đảm bảo phù hợp với nhu cầu sử dụng đất ở thực tế của nhân dân, tránh tràn lan không hiệu quả. UBND huyện chỉ đạo các xã lựa chọn một số khu có điều kiện thuận lợi về GPMB, đấu giá đất để tập trung thực hiện các thủ tục về đất đai, đầu tư theo quy định, chậm nhất vào tháng 8-2017 thông qua chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hạ tầng KDC tập trung mới tại các xã Nam Dương, Nam Thanh. Việc triển khai thực hiện đầu tư các KDC tập trung được quan tâm đảm bảo yếu tố thuận lợi về GPMB cho việc đấu giá quyền sử dụng đất sau này, thuận lợi về giao thông, kết nối tốt với hạ tầng khu vực xung quanh đảm bảo tính khả thi. Đồng thời, chủ động tham vấn cộng đồng tại các địa phương có các dự án KDC tập trung của các xã Tân Thịnh, Nam Cường, Nam Dương, Nam Thanh. KDC xã Nam Toàn đang xin ý kiến tỉnh về chủ trương đầu tư. Mức đầu tư xây dựng hạ tầng các KDC tập trung đảm bảo dưới 10 tỷ đồng. Đối với KDC tập trung xã Nam Dương, huyện chỉ đạo ưu tiên hoàn chỉnh hạ tầng dự án KDC phía bắc trụ sở UBND xã 1,5ha giai đoạn 1 phần giáp tỉnh lộ 490C; yêu cầu hạ tầng KDC phía bắc giai đoạn 1 phải đảm bảo sự liên kết đồng bộ với hạ tầng của toàn bộ khu vực gồm: khu trụ sở UBND xã, khu văn hóa - thể thao trung tâm huyện, KDC phía nam trụ sở UBND xã. Thực hiện các thủ tục đầu tư, đất đai theo quy định để triển khai thực hiện dự án KDC phía bắc giai đoạn 1. Đồng thời, tiến hành song song với thủ tục tạo quỹ đất để thực hiện giai đoạn 2 mở rộng KDC phía bắc (mở rộng về phía tây) và KDC phía nam trụ sở UBND xã cùng với việc tạo quỹ đất cho khu thiết chế văn hóa thể thao tập trung của địa phương. Xã Nam Thanh tập trung hoàn chỉnh dự án hạ tầng KDC giai đoạn 1; yêu cầu phải đảm bảo kết nối đồng bộ khi triển khai mở rộng KDC giai đoạn 2. Thực hiện các thủ tục về đầu tư đất đai theo quy định, đồng thời triển khai các thủ tục tạo quỹ đất thực hiện giai đoạn 2 mở rộng KDC về phía nam theo quy hoạch. Huyện Mỹ Lộc hiện tại đang chỉ đạo các phòng chuyện môn nghiên cứu đề xuất của xã Mỹ Thịnh xem xét cho phép lập KDC tập trung mới tại phía tây chợ huyện với tổng diện tích 1,03ha đảm bảo phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất hằng năm, quy hoạch NTM và các quy hoạch chuyên ngành liên quan trên địa bàn xã.

 

Có thể nói, chủ trương xây dựng KDC tập trung mới trên địa bàn các xã là chủ trương đúng đắn của tỉnh tạo bước chuyển biến mạnh mẽ về hạ tầng cơ sở nông thôn, góp phần thúc đẩy đô thị hóa nông thôn. Các KDC mới cùng với thị trấn hiện có sẽ tạo nên mạng lưới đô thị, thu hút người dân đến đầu tư sản xuất, kinh doanh và sinh sống, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển xây dựng NTM bền vững./.

 

Bài và ảnh: Đức Toàn