Bình quân mỗi ngày Thành phố Nam Định thu gom 170-180 tấn rác, tập kết và xử lý tập trung tại nhà máy xử lý, chôn lấp rác thải xây dựng tại làng Man, xã Lộc Hòa từ năm 1999. Khu xử lý có tổng diện tích 23ha (trong đó 3ha xây dựng nhà máy xử lý rác thải, còn lại 20ha dùng để đào hố chôn lấp rác). Do nguồn rác thải bao gồm nhiều chủng loại (cả rác sinh hoạt, công nghiệp, phế thải xây dựng…) như gạch, ngói, mảnh sành, thủy tinh, đồ gỗ, tre, nứa, vải vụn, trong khi kinh phí phục vụ công tác vệ sinh môi trường (VSMT) của thành phố còn hạn chế nên phần lớn rác tập kết về nhà máy không xử lý chế biến được mà chủ yếu chôn lấp. Sau khi phân loại đưa rác hữu cơ vào chế biến thành phân bón và rác vô cơ, rác công nghiệp xử lý được bằng lò đốt, thì tổng khối lượng rác phải chôn lấp còn khoảng 40-50 tấn/ngày. Từ năm 2000 đến nay, Cty TNHH một thành viên Môi trường Nam Định (nay là Cty CP Môi trường Nam Định) đã sử dụng gần hết 20ha của bãi chôn lấp chất thải rắn. Theo tiến độ xử lý rác như hiện nay, đến hết năm 2017 toàn bộ diện tích chôn lấp rác hợp vệ sinh sẽ bị lấp đầy.
Để tháo gỡ khó khăn, UBND tỉnh đã có chủ trương mở rộng mặt bằng bãi chôn lấp rác thải nhằm bảo đảm tốt công tác VSMT đô thị và xử lý rác thải của Thành phố Nam Định trong tương lai (bao gồm TP Nam Định và huyện Mỹ Lộc). Thực hiện nhiệm vụ được giao, trong nhiều năm, Cty CP Môi trường Nam Định đã tiến hành khảo sát tại nhiều địa phương để tìm quỹ đất mở rộng bãi chôn lấp rác thải thành phố và xác định được khu vực rộng 9,98ha ở thôn Dị Sử xã Mỹ Thành (Mỹ Lộc) là phù hợp cho việc mở rộng bãi. Ngày 14-12-2016, UBND tỉnh đã giao UBND huyện Mỹ Lộc chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng (GPMB) khu xử lý rác thải tại xã Mỹ Thành tại Công văn số 921/UBND-VP5. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 24-1-2017, UBND huyện Mỹ Lộc đã tiến hành các thủ tục thu hồi đất, thông báo đến các trường hợp liên quan giao cho UBND xã Mỹ Thành trong quý I-2017 tập trung hoàn thành các phần việc: gửi thông báo đến các hộ gia đình, cá nhân; họp phổ biến đến người dân trong khu vực có đất thu hồi và thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, niêm yết tại trụ sở UBND xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi; thu thập hồ sơ địa chính, giấy tờ liên quan về quyền sử dụng đất, chứng minh thư nhân dân, số hộ khẩu của các gia đình, cá nhân; phối hợp với đơn vị tư vấn điều tra, khảo sát, đo đạc xác định diện tích đất trong phạm vi GPMB để phân loại nguồn gốc sử dụng đất, lập phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB.
 |
| Thu gom rác thải trên địa bàn Thành phố Nam Định. |
Tuy nhiên, đến nay, công tác GPMB dự án mở rộng bãi chôn lấp rác thải thành phố vẫn chậm tiến độ so với kế hoạch đề ra. Theo Phòng TN và MT huyện Mỹ Lộc, nguyên nhân của việc chậm tiến độ trong công tác GPMB dự án mở rộng bãi chôn lấp rác thải thành phố là do vẫn còn 70 hộ dân chưa ký kết quả kiến điền với lý do khi nào được chấp thuận đầy đủ 6 yêu cầu đã được 85/125 hộ dân thôn Dị Sử cùng họp bàn, thống nhất yêu cầu trưởng thôn Phạm Văn Sáng, Bí thư chi bộ Lê Văn Bảy cùng bà Trịnh Thị Nhạn đại diện các ban, ngành, đoàn thể, ban công tác Mặt trận thôn đứng đơn đề xuất với Hội đồng đền bù GPMB từ ngày 26-2-2017 thì các hộ dân mới đồng thuận. Cụ thể các ý kiến của người dân gồm: mức giá đất phải được thỏa thuận giữa người có ruộng và Cty Môi trường; phải giải quyết về vấn đề bảo đảm VSMT, bảo đảm an toàn, không phát sinh độc hại và thực hiện các quy trình kỹ thuật theo định kỳ; đề nghị UBND xã và Cty trích lại một phần kinh phí để nhân dân xây dựng đường thôn, xóm và xây nhà văn hóa; yêu cầu hỗ trợ BHYT cho những người chưa thuộc diện Nhà nước cấp BHYT; phần diện tích đất nông nghiệp liền kề nếu bị ảnh hưởng trong quá trình sản xuất Cty Môi trường phải bồi thường thiệt hại về năng suất, giá trị của từng vụ; phải giải quyết việc làm cho những người có đất bị thu hồi không đi làm xa được.
Để đẩy nhanh tiến độ GPMB dự án trước nhu cầu cấp thiết phải khẩn trương mở rộng bãi chôn lấp rác thải của Thành phố Nam Định và huyện Mỹ Lộc, UBND tỉnh đã giao các ban, ngành, các cấp chính quyền, địa phương tập trung làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động. Trong đó, chú trọng tuyên truyền để người dân nắm rõ chủ trương của tỉnh trong công tác bảo vệ môi trường là khuyến khích xã hội hóa hoạt động xử lý rác thải, ưu tiên lựa chọn doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chí về năng lực tài chính, trang thiết bị máy móc hiện đại, đội ngũ công nhân có tay nghề, bảo đảm sử dụng phương pháp xử lý rác triệt để, đúng quy trình, kỹ thuật, được các cấp có thẩm quyền và năng lực thẩm định; đồng thời là doanh nghiệp có trách nhiệm với cộng đồng xã hội, chung sức xây dựng và phát triển thành phố xanh, sạch, đẹp. Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các quy định của pháp luật để người dân hiểu được quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình, từ đó chấp hành đúng quy định của pháp luật trong công tác GPMB dự án mở rộng bãi chôn lấp rác thải thành phố. Bên cạnh đó, thời gian qua tỉnh đã tổ chức các đoàn công tác tới các địa phương trên toàn quốc để tìm hiểu tham khảo các mô hình xử lý rác thải hiệu quả tốt để có cơ sở lựa chọn mô hình phù hợp nhất với yêu cầu và điều kiện của thành phố. Các ngành, các địa phương liên quan tập trung thực hiện các biện pháp đồng bộ để đạt được sự đồng thuận của người dân trong việc triển khai dự án, đáp ứng yêu cầu xử lý rác thải, bảo vệ môi trường thành phố./.
Bài và ảnh:
Thanh Thuý
