Cần có chiến lược để phát triển bền vững ngành công nghiệp hóa chất

Công nghiệp hóa chất là một trong 6 ngành công nghiệp và là ngành có tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm cao thứ hai trong các ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh, đạt 24,3%/năm, chỉ đứng sau ngành công nghiệp chế biến gỗ, giấy và lâm sản (27,8%/năm). Với 3 phân ngành nhỏ là: hóa chất; sản xuất thuốc và hóa dược; sản xuất các sản phẩm (công nghiệp, gia dụng) từ nguyên liệu cao su, nhựa, đến nay, ngành công nghiệp hóa chất của tỉnh có trên 120 doanh nghiệp, sản xuất đa dạng các sản phẩm tiêu dùng và cung ứng nguyên liệu cho các ngành kinh tế khác gồm: đồ nhựa gia dụng (dép, áo mưa, bao bì, chai lọ); khí công nghiệp (ô-xy, ni-tơ hoá lỏng); chất tẩy rửa; thuốc tân dược và một số sản phẩm nhựa, cao su công nghiệp (trục, chà máy xát, lốp xe, linh kiện máy dệt)...

Để duy trì được tốc độ tăng trưởng cao, bên cạnh sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện về thủ tục hành chính, cơ chế chính sách ưu đãi hỗ trợ về mặt bằng, nguồn vốn của UBND tỉnh và các ngành chức năng, các doanh nghiệp ngành công nghiệp hóa chất đã nỗ lực đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực quản lý để nâng cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành, tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Nhiều doanh nghiệp ngành hóa chất đã đầu tư hàng tỷ đồng xây dựng hệ thống nhà xưởng, dây chuyền sản xuất đồng bộ tại KCN Hòa Xá, CCN An Xá (TP Nam Định) và phát triển  về các huyện Nam Trực, Ý Yên… Theo số liệu của ngành Công thương, khoảng 6 năm trở lại đây, sản xuất thuốc và hóa dược đã trở thành chủ lực của ngành công nghiệp sản xuất hóa chất với tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 26,4%/năm. Ngành sản xuất thuốc và hóa dược hiện thu hút trên 2.000 lao động, chiếm khoảng 1,2% số lao động trực tiếp tham gia sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh; giá trị sản xuất công nghiệp chiếm tỷ trọng trên 70% cơ cấu ngành hóa chất, đạt trên 60% doanh thu ngành hóa chất của tỉnh. Đến nay, công nghiệp sản xuất dược phẩm của tỉnh đã phát triển mạnh với gần 10 doanh nghiệp, có 5/6 xưởng sản xuất thuốc đạt tiêu chuẩn “Thực hành tốt sản xuất thuốc” (GMP-WHO). Các doanh nghiệp dược phẩm tỉnh ta đã đủ năng lực sản xuất được xấp xỉ 2 tỷ viên thuốc các loại và gần 1 triệu lít thuốc dạng lỏng mỗi năm. Để có được kết quả trên từ các doanh nghiệp có truyền thống như: Cty CP Dược phẩm Nam Hà đến các doanh nghiệp mới như các Cty CP Dược phẩm: Minh Dân, Trường Thọ, Nam Dược, TNHH Dược phẩm Hoa Sen đều nỗ lực áp dụng đồng bộ các biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhà máy sản xuất thuốc của Cty CP Nam Dược được đầu tư thiết bị đạt bộ tích hợp tiêu chuẩn IMS (bao gồm các bộ tiêu chuẩn GMP-WHO, ISO 9001, ISO 14000, HACCP, SA8000, TQM), đảm bảo sản xuất các sản phẩm có chất lượng cao như: thuốc điều trị tim mạch, tiểu đường, cơ xương khớp, tai mũi họng, chăm sóc sắc đẹp… Cty TNHH Dược phẩm Hoa Sen lập dự án xây dựng nhà máy sản xuất thuốc từ dược liệu, diện tích 7.000m ² tại CCN An Xá (TP Nam Định), công suất thiết kế 250 tấn dược liệu/năm. Cty được Bộ Y tế cấp chứng nhận “đủ điều kiện sản xuất thuốc từ dược liệu” với các dạng bào chế gồm: viên nén, viên bao đường, viên bao phim, viên nang cứng, viên hoàn cứng, thuốc cốm và thuốc nước cho 15 loại sản phẩm thuốc đông dược và 10 loại sản phẩm thực phẩm chức năng thuộc 8 nhóm là: tiết niệu, răng miệng, xương khớp, dị ứng - ngứa… Cty CP Dược phẩm Minh Dân đã hoàn thành nhà máy số 2 với tổng mức đầu tư trên 20,2 tỷ đồng để sản xuất thành công sản phẩm thuốc viên nén Ethambutol 400mg dùng để điều trị bệnh lao với công suất 3 triệu viên nén/năm. Sản phẩm mới của Cty đã được Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cấp phép cho sản xuất và lưu hành trên thị trường… Không chỉ các doanh nghiệp sản xuất thuốc và hóa dược, các doanh nghiệp thuộc phân ngành sản xuất chế biến nhựa, cao su và hóa chất cũng có bước phát triển vượt bậc. Hiện tại, KCN Hòa Xá có trên 10 doanh nghiệp ngành nhựa, hóa chất đang hoạt động sản xuất, kinh doanh ổn định là các Cty TNHH: Khí công nghiệp Việt Nam, Quang Toàn, Minh Hồng, Vĩnh Ký, Nam Định Katoh; CP Sinh Hóa Nam Định… Cty CP Sinh Hóa Nam Định thành lập năm 2001 chuyên sản xuất phân hữu cơ vi sinh và các sản phẩm sinh hóa. Năm 2004 Cty đầu tư hàng tỷ đồng mở rộng dây chuyền sản xuất các sản phẩm sinh hóa và thuốc diệt côn trùng. Đến năm 2010, Cty đầu tư mở rộng hệ thống nhà xưởng với tổng diện tích khoảng 20 nghìn m ²; lắp đặt thêm dây chuyền thiết bị để nâng công suất sản phẩm lên gần 13,4 nghìn tấn sản phẩm năm. Đầu năm 2016, Cty tiếp tục đầu tư trên 10 tỷ đồng để nâng tổng công suất lên 22,5 nghìn tấn sản phẩm/năm. Dự kiến, sau khi hoàn thành vào quý I-2017, nhiều sản phẩm chính của Cty như: sản phẩm tiêu dùng (chất tẩy rửa, chế phẩm diệt sinh vật gây hại…) sẽ tăng từ 1.730 tấn lên 8.000 tấn/năm; các loại chai, lọ đựng sản phẩm tăng từ 100 tấn lên 3.000 tấn/năm. Đến nay, Cty đã nghiên cứu thành công và tổ chức triển khai sản xuất được 22 loại hàng hóa gồm 37 sản phẩm với tính năng tẩy, rửa, thông, ủi phẳng, khử mùi hôi, tạo hương thơm và sản phẩm phân bón vi sinh. Cty hiện có 110 lao động thường xuyên và dự kiến trong năm 2017 sẽ tạo việc làm thêm cho khoảng 40-50 công nhân mới với mức thu nhập bình quân từ 4,5-5 triệu đồng/người/tháng trở lên. 

 

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, ngành công nghiệp hóa chất của tỉnh ta hiện vẫn còn nhiều hạn chế, chưa phát triển tương xứng với quy mô, tầm vóc là ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh. Số lượng doanh nghiệp ngành công nghiệp hóa chất chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số 6.300 doanh nghiệp toàn tỉnh. Quy mô sản xuất và mức đầu tư bình quân của các doanh nghiệp còn nhỏ; tình trạng công nghệ sản xuất cũ, thiếu đồng bộ vẫn còn nhiều, nhất là ở nhóm các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm từ cao su, nhựa. Vì thế, tuy đứng thứ 2/6 ngành công nghiệp chủ lực về tốc độ tăng trưởng bình quân trong giai đoạn 2011-2015 nhưng ngành công nghiệp hóa chất lại đứng cuối cùng trên các lĩnh vực: giá trị sản xuất công nghiệp (chiếm tỷ trọng chưa đến 4% giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp); tạo việc làm cho người lao động. Để ngành công nghiệp hóa chất phát triển theo hướng bền vững, xứng tầm là ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh trong năm 2017 và các năm tiếp theo, ngành Công thương đang xây dựng kế hoạch, phối hợp với các ngành: Y tế, KH và ĐT, KH và CN… tiếp tục tham mưu với tỉnh hoạch định chiến lược phát triển, cơ chế chính sách ưu đãi để tạo điều kiện, khuyến khích các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng sản xuất, kinh doanh, đáp ứng các nhu cầu của thị trường./.

 

Bài và ảnh: Thành Trung