Kinh nghiệm huy động, quản lý tài chính phục vụ xây dựng nông thôn mới ở Hải Hậu

Thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về xây dựng huyện điểm NTM, huyện Hải Hậu đã đăng ký triển khai đồng loạt ở 100% số xã, thị trấn. Bằng một loạt giải pháp đồng bộ từ công tác chỉ đạo đến tổ chức thực hiện, khuyến khích sáng tạo của các địa phương, tôn trọng quyền làm chủ của người dân,… nên đến năm 2015 huyện đã đạt được mục tiêu đề ra. Ngày 23-6-2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 921 về việc công nhận huyện Hải Hậu đạt chuẩn huyện NTM. Như vậy, Hải Hậu là huyện đầu tiên trong cả nước có tất cả các xã, thị trấn được công nhận hoàn thành tiêu chí xây dựng NTM. 

Cũng như các địa phương khác, khi triển khai chương trình này, hoạt động đầu tư kiến thiết được tập trung thực hiện trên diện rộng trong một thời gian ngắn với số tiền lớn. Song ở tất cả các xã, thị trấn của huyện đã không xảy ra các vấn đề phức tạp, gây mất an ninh trật tự liên quan đến việc huy động vốn và chi tiêu. Điều này cho thấy hiệu quả của công tác huy động và quản lý sử dụng vốn của địa phương. Mặc dù vậy, huyện cũng có thời điểm đứng trước vấn đề vốn đang gây “đau đầu” cho lãnh đạo ở nhiều địa phương khác, đó là tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản. Theo số liệu thống kê của huyện tại thời điểm tháng 12-2012 thì số tiền nợ đọng trong xây dựng NTM toàn huyện là hơn 90 tỷ đồng nhưng đến nay số tiền trên còn dưới 30 tỷ đồng, tính bình quân mỗi xã, thị trấn chỉ còn nợ dưới 1 tỷ đồng. Có được kết quả trên, kinh nghiệm của huyện Hải Hậu là ngay khi phát hiện vấn đề, mặc dù các địa phương đang “say” chương trình nhưng huyện rất kiên quyết trong chỉ đạo, chỉ cho phép khởi công xây dựng những công trình có khả năng chi trả chứ không xây dựng ồ ạt, thiếu tính khả thi về nguồn vốn. Trước khi phê duyệt hay đồng ý cho các xã, thị trấn xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi, nhà văn hóa, trường học, trạm y tế… UBND huyện đều chỉ đạo các ngành chức năng, Ban chỉ đạo chương trình xây dựng NTM của huyện thẩm định kỹ tính khả thi của dự án cũng như nguồn vốn của dự án đó. Điều đó chính là cơ sở để bảo đảm khả năng thanh toán vốn cho các đơn vị, nhà thầu thi công theo đúng lộ trình của tất cả các công trình được khởi công xây dựng. Nhờ đó không phát sinh nợ đọng đầu tư xây dựng cơ bản, đồng thời tránh tình trạng huy động vốn quá sức dân, gây bức xúc và mất an ninh trật tự nông thôn. Đồng chí Phạm Văn Chiến, Chủ tịch UBND huyện Hải Hậu cho biết: Quan điểm chung trong việc huy động vốn cho các công trình hạ tầng NTM của huyện là huy động sức mạnh tổng hợp từ các nguồn lực xã hội, nhất là các doanh nghiệp, con em quê hương làm ăn thành đạt ở các thành phố lớn đầu tư, đóng góp cho quê hương chứ không huy động triệt để từ người dân địa phương. Mặt khác, huyện cũng xác định, các công trình cơ sở hạ tầng NTM chỉ là một trong nhiều tiêu chí về xây dựng NTM, vì thế không xây dựng các công trình hạ tầng NTM bằng mọi giá… Do vậy, các miền quê của Hải Hậu có các công trình hạ tầng mới, khang trang, sạch đẹp mà không trở thành “gánh nặng” cho người dân. Mỗi công trình NTM được hoàn thành đều là niềm phấn khởi của chính quyền và người dân địa phương. Ngoài ra, huyện cũng thường xuyên chỉ đạo các xã, thị trấn lập đề án và kế hoạch triển khai xây dựng các công trình phải cụ thể; mỗi nội dung phải xác định rõ chủ thể quản lý, nguồn lực tài chính và tính khả thi của dự án. Đồng thời chủ động giám sát, kiểm tra, biểu dương người tốt, việc tốt và kịp thời điều chỉnh những vấn đề phát sinh, tồn tại; đánh giá rút kinh nghiệm, nhân ra diện rộng những điển hình tiên tiến, những cách làm sáng tạo, hiệu quả.

 

Bài học kinh nghiệm quý báu từ việc biết huy động sức dân đúng lúc, đúng cách trong xây dựng NTM nói chung, trong công tác huy động, quản lý vốn nói riêng của huyện Hải Hậu cần được các địa phương tham khảo trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình. Để kết quả đạt tiêu chí NTM thực sự là thành tựu có chiều sâu, mang lại những điều kiện sống mới tốt đẹp hơn cho nông dân, nông thôn./.

 

Bài và ảnh: Phạm Văn Đại