Theo đánh giá của Liên minh HTX tỉnh, năng lực quản lý tài chính ở nhiều HTX trên địa bàn tỉnh hiện nay vẫn còn rất hạn chế đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Để từng bước nâng cao năng lực quản lý tài chính cho các HTX, Liên minh HTX tỉnh đã có nhiều giải pháp giúp đỡ, hỗ trợ các HTX về công tác quản lý và đào tạo nhằm nâng cao năng lực quản lý tài chính cho các HTX.
6 tháng đầu năm 2016, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ như phổ biến về Luật Kế toán, Luật Đầu tư; 3 lớp bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ quản lý HTX, kế toán các HTX trong việc xây dựng, lập phương án sản xuất, kinh doanh; kỹ năng tiếp cận các nguồn vốn, kỹ năng thương thảo, ký và thực hiện các hợp đồng kinh tế trong các chuỗi liên kết sản xuất; kỹ năng xây dựng và phát triển thị trường… Qua việc hướng dẫn triển khai, bước đầu nhận thức của cán bộ và các thành viên HTX về vai trò, bản chất của kinh tế hợp tác trong nông nghiệp được chuyển biến rõ nét hơn. Đã xuất hiện một số mô hình thuê gom, tích tụ ruộng đất mở rộng quy mô sản xuất và liên kết giữa nông dân, các tổ chức đại diện của nông dân (HTX, tổ hợp tác) với doanh nghiệp để tổ chức sản xuất và tiêu thụ nông sản. Những khó khăn trong hoạt động của các HTX DVNN sau khi chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 từng bước được khắc phục. Tình trạng hoạt động kém hiệu quả, thu không đủ chi trong những năm trước đây đến nay đã được khắc phục, phần lớn HTX hoạt động đã có lãi, có tích lũy để đầu tư phát triển. Công tác quản lý tài chính trong HTX từng bước được củng cố và hoàn thiện; cơ chế tài chính chặt chẽ hơn trong việc tổ chức thực hiện dịch vụ. Một số HTX thực hiện liên kết với các doanh nghiệp cung ứng vật tư phục vụ sản xuất và ký hợp đồng làm đất cho xã viên. Điển hình như HTX sản xuất, kinh doanh DVNN xã Nghĩa Phong (Nghĩa Hưng). Đây là HTX có mô hình liên kết các chủ máy làm đất trên địa bàn xã phục vụ các thành viên. Thông qua HTX, các thành viên không bị các chủ máy ép giá khâu làm đất để sản xuất được bảo đảm về chất lượng, không xảy ra tình trạng tranh giành thị phần giữa các chủ máy góp phần đảm bảo an ninh nông thôn. Đồng thời HTX đã phát huy vai trò “bà đỡ” đối với bà con nông dân và hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu giúp UBND xã trong việc tổ chức thực hiện kế hoạch sản xuất. Hằng năm riêng doanh thu từ dịch vụ làm đất của HTX đạt 700-800 triệu đồng, thu nhập đạt từ 40-50 triệu đồng. Nhiều HTX hỗ trợ xã viên trong sản xuất, nhất là các hộ nghèo, hộ neo đơn, gia đình chính sách gặp khó khăn trong sản xuất. HTX ứng trước vật tư sản xuất, cho vay vốn, giống cây trồng, vật nuôi. Cùng với chính sách đầu tư của Nhà nước, HTX đã đầu tư vốn đối ứng xây dựng kênh mương, tu bổ công trình thủy lợi… nhiều HTX trích vốn, quỹ xây dựng mô hình sản xuất các cây, con có giá trị kinh tế cao để nông dân áp dụng. Đặc biệt, sau tổ chức lại HTX theo Luật, nhiều HTX đã mở rộng thêm các hoạt động dịch vụ để hỗ trợ, nâng cao thu nhập cho kinh tế hộ gia đình thành viên, giúp các thành viên gắn bó và tin tưởng hơn vào mô hình hợp tác. Một số HTX đã quan tâm và trực tiếp đầu tư để sản xuất nông nghiệp, bước đầu hình thành các HTX chuyên ngành theo Luật HTX năm 2012, góp phần khai thác hiệu quả hơn các tiềm năng đất đai, lao động, đồng thời tạo thêm động lực mới cho phát triển sản xuất nông nghiệp.
 |
| Nông dân xã Nam Hùng (Nam Trực) gieo lạc vụ hè thu. |
Đồng chí Vũ Đình Mạc, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết, các HTX trên địa bàn tỉnh phát triển khá nhanh, khẳng định vai trò “cầu nối” hình thành chuỗi liên kết sản xuất doanh nghiệp và HTX với hộ nông dân, rõ nhất trên ngành nghề chăn nuôi lợn, sản xuất rau màu, dịch vụ giống, vật tư và dịch vụ nông nghiệp. Thu nhập của các thành viên và người lao động trong HTX có chiều hướng tăng, nhất là các HTX hoạt động ở lĩnh vực chăn nuôi và nuôi trồng - chế biến nông - lâm - thủy sản, dao động từ 3,6-6 triệu đồng/người/tháng. Các HTX dịch vụ nông nghiệp sau khi tiến hành tổ chức lại theo Luật HTX năm 2012 đã được củng cố tổ chức bộ máy một bước, hầu hết các HTX đã vận động góp vốn điều lệ, một số HTX hoạt động khá, vận động góp vốn điều lệ từ 300 đến 600 nghìn đồng/thành viên; HTX góp vốn tối thiểu cũng đạt từ 70 đến 200 nghìn đồng/thành viên. Đội ngũ cán bộ chủ chốt được nâng lên về chất lượng, một số HTX có cán bộ trẻ, được đào tạo cơ bản, tâm huyết, tham gia quản lý, điều hành HTX. Đáng kể là các khâu dịch vụ của các HTX sau tổ chức tăng cả về số lượng và chất lượng, ngoài các khâu dịch vụ cơ bản được đảm nhiệm tốt như: làm đất, tưới tiêu, khuyến nông... các HTX còn mạnh dạn mở rộng thêm các dịch vụ mới như: thu hoạch, liên kết bao tiêu sản phẩm... Chất lượng các khâu dịch vụ của các HTX cơ bản được cải thiện.
Từ chủ trương tổ chức lại HTX một cách thực chất, Liên minh HTX tỉnh tăng cường phối hợp với các sở, ngành thực hiện chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2012 và hợp nhất, sáp nhập các HTX trên quy mô toàn xã. Cùng với đó, đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, hỗ trợ hướng dẫn xây dựng điều lệ, phương án sản xuất, kinh doanh có tính khả thi, phù hợp với từng đơn vị… Tổ chức bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, thăm các mô hình điển hình cho đội ngũ cán bộ ban chỉ đạo phát triển kinh tế cấp tỉnh, cấp huyện; tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ HTX... Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh cũng tích cực tuyên truyền nhằm nhân rộng mô hình các HTX hoạt động có hiệu quả, trong đó đẩy mạnh việc tham quan, học hỏi giữa các HTX trong tỉnh với nhau, gần đây nhất là hội nghị liên kết xây dựng vùng nguyên liệu, bao tiêu sản phẩm... Từ đây, tạo nên mối liên kết chặt chẽ giữa các HTX trong tỉnh. Ngoài ra, một yếu tố quan trọng không kém đó là tham mưu để có các chính sách hỗ trợ khu vực HTX từ Nhà nước. Mặc dù còn có những khó khăn về nguồn lực song việc tham mưu triển khai thực hiện Chỉ thị số 13 của UBND tỉnh về phát triển kinh tế tập thể đã góp một phần rất quan trọng thúc đẩy việc chuyển đổi, củng cố các HTX, hỗ trợ về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, xúc tiến thương mại… cho các HTX phát triển. Từ nay đến cuối năm, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục giúp đỡ các HTX trong việc hoàn chỉnh công tác báo cáo tài chính của năm; tuyên truyền cho các HTX thực hiện tốt chế độ quản lý tài chính theo Thông tư 83/2015/TT-BTC ngày 28-5-2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý tài chính đối với HTX. Theo đó, HTX, liên HTX được quyền huy động vốn theo quy định của pháp luật để phục vụ sản xuất, kinh doanh và phải chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn huy động và hoàn trả đầy đủ cho chủ nợ theo cam kết trong hợp đồng. HTX, liên hiệp HTX được huy động vốn từ các thành viên, HTX thành viên; vay vốn của các tổ chức tín dụng, các tổ chức tài chính khác, các cá nhân, tổ chức ngoài HTX, liên HTX và các hình thức khác theo quy định của pháp luật... Đối với một số HTX còn có những vướng mắc trong quản lý tài chính, Liên minh HTX tỉnh sẽ hướng dẫn cách tháo gỡ, chấn chỉnh lại hoạt động theo đúng luật./.
Bài và ảnh:
Hoàng Tuấn
