“Tôi biết hiện nay có nhiều bạn trẻ rất lúng túng, thậm chí mất phương hướng trong bước đầu lập nghiệp; nhiều bạn trẻ có mơ ước, ý tưởng kinh doanh tốt nhưng không dám khởi nghiệp vì.... sợ đủ thứ. Với kinh nghiệm đã tích lũy được, tôi muốn giúp họ có động lực vượt qua những rào cản đó, dám khởi nghiệp - dám làm giàu”. Đó là tâm nguyện của doanh nhân Phạm Quang Dũng, Chủ tịch HĐQT Cty CP TASCO (TARIC).
Đam mê kinh doanh
Ông tóm tắt ngắn gọn về cuộc đời mình là, đời tôi 5 năm bộ đội, 15 năm công chức tại Phòng Xây dựng thủy lợi huyện Hải Hậu, sau đó đến nay là doanh nhân. Nhưng thực ra, ông đã tham gia kinh doanh ngay từ khi còn là công chức, vì nhìn đâu cũng thấy cơ hội. Từ mua công nông đầu dọc, kinh doanh đá phục vụ xây kè, mua máy xay xát thóc gạo, rồi mua xe tải, thu mua gạo đưa lên Hà Nội bán, khi Nhà nước xã hội hóa kinh doanh vận tải khách thì ông mua xe khách chạy tuyến Hải Hậu - Hà Nội... Ngày làm việc cơ quan thì ông điều hành sắp xếp công việc kinh doanh cho người khác làm, ngày nghỉ ông trực tiếp phụ xe. “Làm xe khách, sáng cấy, chiều gặt, thu 1 triệu đồng/ngày” (trong lúc mọi người kiếm tiền nghìn). Từ những năm 80 ông đã có xe máy DD đỏ chót để đi lại. Ông cười nói vui, lúc đó cái tên Dũng “béo” nổi như cồn.
Tuyến đường bộ mới Nam Định - Phủ Lý do Cty CP TASCO đầu tư. Ảnh: Cty CP TASCO |
Sau 15 năm làm công chức Nhà nước “đang sung sướng, ổn định” nhưng ông vẫn quyết định rẽ ngang sang làm kinh doanh khi nhận nhiệm vụ Giám đốc ở Cty Xây dựng huyện Hải Hậu. Môi trường mới giúp ông có đất dụng võ, tố chất năng động, linh hoạt, quyết đoán dám nghĩ, dám làm đã giúp ông liên tục thành công trong chèo lái Cty. Chính vì thế sau một hợp đồng thi công với Cty Công trình giao thông Nam Hà (là một doanh nghiệp Nhà nước thuộc ngành GTVT, tiền thân của Cty CP TASCO), ông đã được giám đốc Cty mời về làm phó giám đốc (cách tuyển khá hiếm vào thời điểm ấy). Là doanh nghiệp kinh doanh xây dựng lâu năm có tiếng trên địa bàn nhưng lúc ông được đề bạt giám đốc thì Cty đang đứng bên bờ vực phá sản. Để vực dậy doanh nghiệp, một mặt ông phải dồn hết tâm huyết để củng cố, xốc lại tổ chức, bộ máy, tinh thần, cung cách làm việc trong Cty, mặt khác lo tìm kiếm việc làm, hướng đi cho đơn vị, thậm chí bỏ tiền túi để cứu doanh nghiệp. Cùng lúc có quá nhiều việc, ông đã làm thế nào để vượt qua? “Cứ nỗ lực hết mình thôi”, ông nói. Tự đặt cho mình các mốc mục tiêu để vượt lên, làm việc, học hỏi quên mình. Đặc biệt là trân trọng nhân tài, biết truyền nhiệt huyết của mình để biến thành nhiệt huyết của cán bộ, CNV khiến mọi người tự nguyện muốn dấn thân cùng lãnh đạo. Phương châm lãnh đạo, quản lý ấy đã được ông thực hiện trong tất cả các giai đoạn phát triển sau này của Cty nên đã xây dựng được khối đoàn kết chặt chẽ trong đơn vị, tạo nên một đặc sắc văn hóa của doanh nghiệp, điều mà ông cũng hết sức tâm huyết theo đuổi và kiên trì thực hiện.
Năm 2000 Cty tiến hành cổ phần hóa, giá trị tài sản còn lại có 1,2 tỷ đồng, trừ chi phí thực hiện cổ phần hóa chỉ còn 600 triệu đồng “để bơi ra biển lớn cạnh tranh”. Uy tín, năng lực của ông trong những năm chèo lái doanh nghiệp bên bờ vực phá sản cũng như tâm huyết của ông đã thuyết phục được cán bộ, CNV đơn vị đóng góp cổ phần để doanh nghiệp có vốn điều lệ ban đầu khá khiêm tốn, vỏn vẹn 7 tỷ đồng (quá nhỏ so với yêu cầu của một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng). Và tài năng của người thuyền trưởng ấy tiếp tục được khẳng định khi từ đấy doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ, liên tục, vững vàng vượt qua không ít sóng gió, thách thức. Từ một doanh nghiệp xây dựng, Cty CP TASCO đã vươn lên trở thành nhà đầu tư lớn và uy tín trong lĩnh vực xây lắp, kinh doanh bất động sản, một trong những thương hiệu hàng đầu ở miền Bắc với tốc độ tăng trưởng bình quân 25%/năm, được nhắc đến với danh xưng như “ông trùm trạm thu phí”, người giàu nhất thị trường chứng khoán, người kiến trúc sư trưởng của TASCO… Cổ phiếu của TASCO (HUT) là 1 trong những mã cổ phiếu bất động sản hấp dẫn nhất HNX. Đến nay vốn điều lệ của Cty đã gấp mấy chục lần thời điểm cổ phần hóa, với doanh thu hằng năm trên 750 tỷ đồng. TASCO đã và đang là chủ đầu tư nhiều dự án giao thông BT, BOT, dự án bất động sản uy tín như: Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ mới Phủ Lý - Mỹ Lộc ( Nam Định); Dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 39B đoạn từ Thị trấn Thanh Nê, huyện Kiến Xương đến Thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình; Dự án cải tạo môi trường sông Om thuộc địa phận huyện Thanh Trì (Hà Nội); Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 10 đoạn từ cầu La Uyên đến cầu Tân Đệ; Dự án đầu tư xây dựng “Đơn vị nhà ở 3 và 2” khu đô thị mới Xuân Phương; Dự án đầu tư xây dựng khu đô thị mới Tây Tựu - Thượng Cát (Hà Nội)... Hiện TASCO đang mở rộng đầu tư sang lĩnh vực y tế, hợp tác đầu tư vào một số bệnh viện. Với những đóng góp và thành công của cá nhân trong sự phát triển của TASCO, năm 2011 ông Phạm Quang Dũng vinh dự được trao giải thưởng quốc tế Ernst & Young - bản lĩnh doanh nhân lập nghiệp. Ông cũng được trao Cúp Thánh Gióng, ghi nhận những đóng góp và sự phát triển đầy tinh thần Phù Đổng của TASCO...
“Thành công là thất bại đảo ngược”
Ông quan niệm, trong kinh doanh không tồn tại may mắn. Có thể may mắn trong một lúc, một thời điểm nào đó, còn trong suốt hành trình trên con đường nhọc nhằn, chông gai đó, doanh nhân phải luôn nỗ lực với một ý chí sắt đá, không được bỏ cuộc, có tri thức, biết chấp nhận và đảo ngược thất bại. Với ông, thất bại cũng là một tài sản. “Người thất bại lớn nhất là người chưa bao giờ thất bại”, vì như thế sẽ không có kinh nghiệm. Kiến thức sách vở, lý luận chỉ giúp cho mỗi người phương cách tư duy, ông học được nhiều điều quan trọng từ chính những trải nghiệm thực tiễn, thất bại của mình và của bạn bè.
Khi TASCO thực hiện dự án BOT xây dựng tuyến đường bộ Nam Định - Phủ Lý, công trình mà ông Dũng đã ấp ủ, mơ ước từ rất lâu làm gì đó xứng đáng cho quê hương đúng vào thời điểm kinh tế đất nước vô cùng khó khăn. Cả đến người có trách nhiệm còn bảo ông hay là thu gọn quy mô lại, làm một nửa thôi đã, vì nguồn tiền rất khó khăn, sợ công trình không hoàn thành được. Chính lúc ấy cái “gan” của người kinh doanh, cái chí không chịu lùi bước, đầu hàng khó khăn của người lính năm xưa đã thôi thúc ông. Ông báo cáo tình hình với các đồng chí lãnh đạo tỉnh, rất may đã có được sự đồng vọng quyết tâm cao, đi đến cùng. “Cuối cùng công trình cũng hoàn thành”. Giờ đây thời gian đi từ Nam Định lên Hà nội đã rút xuống còn một nửa. TASCO đã trả giá rất nhiều cho những thất bại trong quá trình xây dựng doanh nghiệp, nhưng đến nay, thương hiệu này đã giành được niềm tin trên thương trường, là niềm tự hào của những thành viên trong đó.
Muốn không thất bại thì phải luôn học hỏi, rút kinh nghiệm. Bước vào kinh doanh, chuyên môn ông không có, kiến thức quản trị doanh nghiệp cũng không có, thương trường thì biến động khôn lường. Ông lao vào học, đọc sách, cho cán bộ, nhân viên đi học, tập trung đầu tư mạnh mẽ vào công tác đào tạo đội ngũ. Nhưng do chưa có chiến lược quản trị phù hợp nên việc đào tạo thời gian đầu cũng là một “thất bại” của ông vì đào tạo tràn lan, tốn kém vô số mà không đạt hiệu quả phục vụ ngay cho doanh nghiệp. Khi phát hiện ra ông lập tức điều chỉnh định hướng đào tạo, bảo đảm thiết thực. “Tôi mất 10 năm để xây dựng hệ thống nhân sự và có rất nhiều bài học xương máu về quản trị”. Nhưng nhờ vậy mà giờ đây ông đã xây dựng được một bộ máy có thể làm việc trôi chảy hiệu quả dù người lãnh đạo có “đi vắng cả tháng”. Những quyết tâm giữ lửa và truyền lửa cho người đồng hành của ông trong quá trình chèo lái, dẫn dắt doanh nghiệp đã giúp tạo dựng những nền tảng vững chắc cho thương hiệu TASCO (TARIC).
Dám khởi nghiệp - tại sao không?
Gần đây, mặc dù bận rộn với cương vị Chủ tịch HĐQT TASCO, kiêm Chủ tịch HĐQT Tổng Cty Xây dựng Thăng Long, song người ta thấy ông xuất hiện ở nhiều diễn đàn trao đổi, các hoạt động giao lưu khởi nghiệp cho thanh niên. Ông thường bảo “tôi già rồi, có rất nhiều kinh nghiệm và bài học trả bằng mồ hôi, nước mắt của chính bản thân. Tôi muốn truyền lại cho các bạn trẻ, đặc biệt là truyền động lực để họ mạnh dạn đứng lên khởi nghiệp. Tôi muốn có nhiều doanh nhân, nhiều chủ tịch, giám đốc doanh nghiệp”. Phải chăng, khi tiếp xúc với người trẻ, ông thấy ở họ hình ảnh của ông ngày nào, đầy hoài bão, nhiệt huyết!
“Qua trao đổi với nhiều người, tôi thấy họ thường không dám đứng lên kinh doanh vì sợ nhiều thứ, nhất là không có tiền. Tiền quan trọng nhưng không phải là điều tiên quyết để có thể khởi nghiệp”. Ông cho rằng cần thiết nhất là hoài bão, ý chí quyết tâm đi đến cùng và trang bị kiến thức. Tri thức sẽ đẻ ra tiền. “Tôi muốn chia sẻ điều đó với các bạn trẻ bằng những trải nghiệm thực tiễn đã được chứng minh, để thuyết phục, động viên họ dám đứng lên khởi nghiệp”. Có người đã kinh doanh nhưng gặp thất bại đã nản chí, lùi bước. Theo ông, thành công quá sớm, quá nhanh hay chưa hề thất bại chưa chắc đã tốt; và thất bại sớm cũng không đáng ngại, có khi lại tốt hơn. Ông bà ta xưa đã có câu “giàu ba mươi tuổi chớ vội mừng, khó ba mươi tuổi cũng đừng có lo”. Không chỉ nói, ông luôn hành động cụ thể để nâng đỡ những ý tưởng, những mơ ước khởi nghiệp, có sẵn những chương trình, kế hoạch hỗ trợ một cách cụ thể những ý tưởng kinh doanh có tiềm năng, khả thi.
Đó chính là những điều tâm huyết mà đầu tháng 5 tới ông muốn mang đến cho thanh niên, sinh viên Nam Định trong chương trình diễn đàn khởi nghiệp do Cty cổ phần Babilons (đơn vị đào tạo) tổ chức. Tại đây, ngoài chương trình diễn thuyết trao đổi do ông và một số chuyên gia có uy tín thực hiện, TASCO cũng mang đến các cơ hội việc làm thực tập kỹ năng tại Cty cho sinh viên, cơ hội đưa đi đào tạo tại Nhật Bản và việc làm cho các vị trí quản lý và nhân viên điều dưỡng để chuẩn bị cho các dự án đầu tư bệnh viện mà Cty đang triển khai tại Hà Nội; chương trình tặng sách với những tác phẩm giá trị giành cho người kinh doanh. “Hiện nay, vấn đề khởi nghiệp không còn là câu chuyện của một cá nhân, địa phương mà là quốc gia khởi nghiệp. Chính phủ đang quan tâm và chỉ đạo quyết liệt vấn đề này”. Trao động lực khởi nghiệp cũng là giúp cho mỗi người chiếc cần câu để bắt cá và không chỉ bản thân họ bắt được cá mà còn giúp nhiều người bắt cá bằng việc tạo ra việc làm. Ông mong muốn qua các nỗ lực của mình sẽ truyền lửa để có nhiều bạn trẻ tự tin “dám khởi nghiệp - dám làm giàu”./.
Vân Anh