Xăng, dầu là loại hàng hoá bắt buộc phải quản lý theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đo lường, chất lượng, phòng, chống cháy nổ và các điều kiện khác để đảm bảo ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội và an toàn trong kinh doanh thương mại. Toàn tỉnh có 275 doanh nghiệp, cửa hàng kinh doanh xăng, dầu, sử dụng hơn 800 phương tiện đo phân bổ đều ở các huyện, thành phố. Tuy nhiên, theo tổng hợp của các cơ quan quản lý hầu hết các doanh nghiệp tư nhân sử dụng phương tiện đo cũ hoặc cải tạo không đồng bộ nên tuổi thọ thiết bị thấp, ảnh hưởng đến chất lượng đo đếm bán lẻ. Thời gian qua, vì lợi ích cá nhân, nhiều cơ sở kinh doanh xăng, dầu trong nước đã dùng các thủ đoạn gian lận về đo lường, chất lượng “móc túi” người tiêu dùng. Hình thức vi phạm chủ yếu là ghi nhãn hàng hóa không đúng chủng loại; nhập xăng, dầu không đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn công bố; pha xăng RON 92 vào xăng RON 95, pha dầu có hàm lượng lưu huỳnh 0,25% và 0,05% để hưởng chênh lệch giá; cài chíp điện tử; phá niêm phong, kẹp chì để điều chỉnh làm sai lệch đồng hồ đo; bơm nối, cài đặt làm tròn số bộ phận đặt trước số tiền và khối lượng xăng; sử dụng cột bơm không qua kiểm định hoặc quá thời hạn kiểm định...
 |
| Đoàn công tác liên ngành kiểm tra đo lường xăng, dầu tại cửa hàng xăng dầu Đông Ba, xã Thành Lợi (Vụ Bản). |
Để ngăn chặn tình trạng gian lận trên, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh xăng, dầu theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Các sở: Công thương, KH và CN, Xây dựng và UBND các huyện, thành phố đã tập trung rà soát quy hoạch hệ thống các cửa hàng kinh doanh xăng, dầu; tổ chức kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về điều kiện kinh doanh và đo lường, chất lượng. Nội dung kiểm tra tập trung vào tính hợp pháp của các phương tiện đo theo quy chuẩn Đo lường Việt Nam (ĐLVN 10:2013); kiểm tra đối với phép đo trong kinh doanh thương mại; chứng chỉ đào tạo theo quy định đối với người bán hàng; lấy mẫu xăng, dầu để kiểm tra nhanh chất lượng hoặc gửi Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn Khu vực I phân tích kiểm tra thành phần khi có nghi vấn và tập trung giám sát việc đo lường trong bán lẻ xăng, dầu… Qua thanh tra, kiểm tra, các cơ quan chức năng đã phát hiện vi phạm trong cả điều kiện kinh doanh, đo lường và chất lượng với các hành vi sai phạm chủ yếu là: Sử dụng phương tiện đo xăng, dầu không được kiểm định theo quy định; thiếu điều kiện kinh doanh, thiếu chứng chỉ bán hàng và các điều kiện phòng cháy, chữa cháy... Trong đó qua kiểm tra ngẫu nhiên 41 cửa hàng kinh doanh trên địa bàn toàn tỉnh có 8 đơn vị chưa thực hiện việc công bố chất lượng đối với xăng và dầu DO đang kinh doanh; 2 đơn vị chưa được cấp chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng, dầu; 4 đơn vị sử dụng 5 cột đo nhiên liệu không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật theo quy chuẩn Đo lường Việt Nam (ĐLVN 10:2013)… Cá biệt có nhiều cửa hàng kinh doanh xăng, dầu liên tục mắc nhiều lỗi vi phạm như hộ kinh doanh Trần Thị Liệu, Phan Văn Uyển (Hải Hậu); Nghĩa Lập, Trọng Lộc (Nam Trực); cửa hàng xăng, dầu Cty Vật tư Ý Yên ở thôn Cát Đằng, xã Yên Tiến (Ý Yên)... Từ tháng 10-2015 đến nay, lực lượng chức năng đã tiến hành xử phạt hàng trăm triệu đồng, nhắc nhở, niêm phong, đình chỉ bán hàng chục cửa hàng xăng. Tại buổi kiểm tra đột xuất 3 cửa hàng kinh doanh xăng, dầu trên tuyến Quốc lộ 10 vào thời điểm từ 20-24 giờ ngày 6-1-2016 của liên ngành Công thương, KH và CN, lực lượng chức năng đã phát hiện 2/3 cửa hàng gian lận về đo lường với tỷ lệ cao. Trong đó cửa hàng kinh doanh xăng, dầu Đông Ba, xã Thành Lợi (Vụ Bản) đã gian lận đo lường 2% trong mỗi lần bán từ 2 lít đến 20 lít. Tại cửa hàng xăng, dầu của Cty Vật tư Ý Yên, tình trạng gian lận lên tới 8%. Theo đó cứ 10 lít xăng, doanh nghiệp bán thiếu cho khách hàng 1,5 lít. Lực lượng chức năng đã niêm phong các cây xăng vi phạm, yêu cầu ngừng kinh doanh và hoàn thiện hồ sơ để xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo nhận định của cơ quan chức năng, bên cạnh lý do người dân không có kinh nghiệm, do giá bán lẻ xăng, dầu gần đây liên tục giảm, nên người tiêu dùng có tâm lý “lơ là” khi mua xăng, dầu. Lợi dụng tâm lý này, các gian thương gian lận về đo lường để móc túi khách hàng. Do đó cùng với việc tăng cường kiểm soát của cơ quan chức năng, người tiêu dùng phải thận trọng chọn những cửa hàng có uy tín để mua xăng, dầu; nên mua theo dung tích 1 lít, 2 lít… để tránh các chương trình gian lận đã được người bán hàng cài đặt sẵn trong máy; chú ý yêu cầu nhân viên bán hàng trả chỉ số đo lường về 0 trước khi bơm nạp nhiên liệu mới./.
Bài và ảnh:
Nguyễn Hương
