Đến thời điểm này, các hộ nuôi trồng thủy sản (NTTS) trong tỉnh cơ bản hoàn thành công tác thả giống, tập trung vào chăm sóc và quản lý ao nuôi. Từ tháng 5 đến nay, thời tiết ban ngày nắng nóng, ban đêm mưa rào, tạo ra chênh lệch nhiệt độ trong môi trường ao nuôi, ảnh hưởng không nhỏ đến tốc độ sinh trưởng của các đối tượng nuôi. Tại các vùng nuôi cá nước ngọt, thời tiết nắng nóng làm giảm sức đề kháng của cá và cũng làm các khí độc trong ao sản sinh như H2S, NH3… Đây cũng là điều kiện thuận lợi để mầm bệnh dễ dàng có cơ hội xâm nhập vào cơ thể cá với các bệnh do ký sinh trùng như trùng bánh xe, trùng mỏ neo, nấm thủy mi; hoặc các bệnh do vi khuẩn, vi-rút như bệnh đốm đỏ, bệnh viêm ruột... Để chủ động chăm sóc, bảo vệ con nuôi thủy sản trong mùa nắng nóng, Sở NN và PTNT đã chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp với Phòng NN và PTNT các huyện, thành phố cử cán bộ tăng cường xuống cơ sở nắm bắt tình hình, giám sát và hướng dẫn các hộ nuôi thủy sản tuân thủ chặt chẽ quy trình, kỹ thuật nuôi và các quy định của Nhà nước về nuôi các đối tượng nuôi thủy sản. Hướng dẫn các chủ ao, đầm đang nuôi quản lý tốt môi trường; thường xuyên kiểm tra các yếu tố môi trường trong ao, vùng nuôi, tình trạng sức khoẻ của các đối tượng nuôi. Tùy điều kiện từng nguồn nước cấp, các hộ tính toán thả cá với mật độ vừa phải, cân đối cơ cấu giống cá hợp lý và thường xuyên quan sát ao nuôi, tình trạng con cá để kịp thời xử lý, không để bệnh lây lan. Đồng thời gia cố các bờ ao nuôi để chống xói lở bờ ao và chống nước mưa có thể kéo theo các chất thải hữu cơ vào trong ao. Trên thực tế, đã có không ít nông dân thực hiện khuyến cáo của ngành Nông nghiệp kết hợp với kinh nghiệm sản xuất của bản thân đã chủ động căn cứ vào tình hình thời tiết để tiến hành thả giống cũng như có chế độ chăm sóc thích hợp với các đối tượng nuôi nên hầu hết các đối tượng nuôi đều đang phát triển tốt, an toàn dịch bệnh.
Ông Vũ Đức Mạnh, xóm 2, xã Hải Phúc (Hải Hậu) kiểm tra sàng để điều chỉnh lượng thức ăn cho tôm. |
Anh Trần Văn Quyên, xóm 1, xã Mỹ Hà (Mỹ Lộc) có 0,7ha ao nuôi các loại cá truyền thống như: trắm, trôi, chép, mè… Anh cho biết: Ngay từ đầu vụ, trước khi xuống giống, anh đã vệ sinh ao bằng cách thả vôi bột xuống đáy ao. Từ khi thả giống đến nay, mỗi tháng anh rắc vôi bột 3 lần và sử dụng thêm một số loại chế phẩm sinh học để ổn định môi trường nuôi. Từ hôm xuất hiện nắng nóng tới nay, anh đã thả thêm bèo tây che chắn, giảm cường độ nắng xuống ao và chủ động dùng dụng cụ đo độ pH trong ao để theo dõi diễn biến môi trường nước. Theo anh, những ngày thời tiết biến động, người nuôi cần phải kiểm soát lượng thức ăn cho cá vừa phải, không để cá ăn quá no, gây hại đến đường ruột. Nhờ chăm sóc tốt nên qua gần chục năm nuôi, đàn cá nhà anh hầu như không xảy ra dịch bệnh nặng, mỗi năm gia đình anh xuất bán ra thị trường trên 4 tấn cá thương phẩm cho thu lãi trên 70 triệu đồng. Tại các vùng nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh mật độ cao, trong những ngày qua, các hộ nuôi đã và đang tích cực bổ sung nước cho ao nuôi, duy trì mức nước trong ao nuôi từ 1,2-1,4m trở lên để tránh hiện tượng tôm bị sốc do nhiệt độ môi trường tăng cao. Đồng thời tăng thời gian sử dụng quạt đảo nước tạo ô-xy cho ao, làm tăng trao đổi chất, đảm bảo ô-xy cho tôm tránh hiện tượng ngạt khí. Ông Vũ Đức Mạnh, xóm 2, xã Hải Phúc (Hải Hậu) có 3ha diện tích tôm thẻ chân trắng đã thả giống được 40 ngày cho biết: Trong điều kiện nắng nóng liên tục như hiện nay, trước khi cho tôm ăn, tôi phải kiểm tra độ pH và nhiệt độ dưới ao, nếu nhiệt độ nóng quá, tôi sử dụng quạt nước tạo ô-xy, chờ trời mát mới cho tôm ăn và cho ăn thành nhiều bữa trong ngày. Đây là biện pháp giảm chất thải hữu cơ trong ao nuôi thông qua giảm lượng thức ăn dư thừa và thức ăn bị phân giải ngoài môi trường nước ao để tránh ô nhiễm môi trường nước, hạn chế các bệnh phát triển. Bên cạnh đó, tôi thường xuyên bổ sung chất khoáng và vitamin vào khẩu phần ăn nhằm tăng sức đề kháng của tôm. Định kỳ sử dụng vôi và một số loại chế phẩm sinh học cải thiện chất lượng nước phòng bệnh tổng hợp cho đàn tôm. Trong đợt mưa vào ngày 30 và 31-5, để tránh cho tôm bị sốc nhiệt, tôi đã tăng lượng quạt đảo khí và mỗi ao 1.000m2 bổ sung thêm 3kg khoáng đa vi lượng nên đến nay, toàn bộ diện tích nuôi tôm của tôi vẫn phát triển ổn định, đảm bảo an toàn dịch bệnh. Cùng với việc hướng dẫn các hộ nuôi, Sở NN và PTNT đã chỉ đạo Chi cục Thú y, Phòng NTTS thành lập các tổ công tác bám sát vùng nuôi, nắm chắc tình hình dịch bệnh và thiệt hại do dịch bệnh, báo cáo kịp thời về Sở NN và PTNT để có hướng xử lý phù hợp. Đồng thời tiếp tục tổ chức thu mẫu cảnh báo sớm môi trường và dịch bệnh, đặc biệt là các bệnh do vi-rút gây ra trên tôm như: bệnh đốm trắng, đầu vàng, hội chứng Taura, hoại tử gan tụy, hoại tử dưới vỏ và cơ quan tạo máu ở tôm, hoại tử cơ, vi-rút gan tụy… để phối hợp với các địa phương tổ chức triển khai tốt các biện pháp phòng dịch, không để mầm bệnh phát tán ra môi trường xung quanh. Tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về kinh doanh thức ăn, hóa chất cấm, chế phẩm sinh học không có trong danh mục được phép lưu hành, con giống không rõ nguồn gốc, không qua kiểm dịch. Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm thủy sản tiếp tục triển khai nghiêm túc, có hiệu quả chương trình giám sát chất lượng trong nuôi tôm thẻ chân trắng. Kiểm soát chặt chẽ các yếu tố nhằm đảm bảo an toàn dịch bệnh, an toàn môi trường, ATVSTP. Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư, Trung tâm Giống hải sản chủ động tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật chăm sóc, quản lý và phòng trừ dịch bệnh thủy sản, nâng cao nhận thức của nông, ngư dân về kỹ thuật và tính cộng đồng trong NTTS.
Năm nay, thời tiết dự báo sẽ có diễn biến phức tạp với sự xuất hiện của những đợt nắng nóng kéo dài kèm theo đó là những cơn mưa chuyển mùa với lượng mưa lớn gây ảnh hưởng đến NTTS, nhất là hoạt động nuôi tôm nước lợ. Do đó, các hộ nuôi thủy sản cần quan tâm theo dõi những bản tin dự báo thời tiết của Trung tâm Khí tượng thủy văn, chủ động hơn trong việc ứng phó, có những biện pháp, giải pháp phòng tránh thiệt hại cho tôm, cá nuôi./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh