Vụ cá Bắc thường bắt đầu từ tháng 9 và kết thúc vào cuối tháng 3 năm sau. Trong vụ cá Bắc năm 2014-2015, Sở NN và PTNT đã chỉ đạo Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản (KTBVNLTS) phối hợp với Phòng NN và PTNT, UBND các xã, thị trấn ven biển chỉ đạo, hướng dẫn ngư dân chuẩn bị tốt tàu, thuyền, ngư lưới cụ để ra biển sản xuất, phát huy tối đa năng lực đội tàu khai thác bằng hình thức tổ chức lại sản xuất chủ yếu theo tổ, đội, đoàn và liên kết với dịch vụ hậu cần, kịp thời hỗ trợ, giúp đỡ ngư dân ổn định sản xuất. Đến nay, toàn tỉnh có 44 đoàn, tổ, đội khai thác thủy sản với 1.185 tàu và 3.187 lao động. Từ khi các đoàn, tổ, đội được thành lập và đi vào hoạt động đã thấy được hiệu quả sản xuất và năng suất khai thác ngày một tăng cao. Nhờ có mô hình tổ, đội khi tham gia sản xuất trên biển, các tàu thường xuyên thông tin cho nhau về ngư trường, giúp tiết kiệm chi phí nhiên liệu trong chuyến đi, giúp đỡ, hỗ trợ nhau khi tàu, tổ khai thác bạn gặp tai nạn, rủi ro góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên biển. Do đó, ngư dân đã tích cực vươn khơi bám biển, tìm ngư trường mới. Anh Nguyễn Văn Dương, ngư dân Thị trấn Thịnh Long có tàu đánh bắt xa bờ trên công suất 300CV cho biết: “Vụ cá Bắc năm 2014-2015 tàu của chúng tôi vào tận khu vực Quảng Bình để đánh bắt cá và nhập sản phẩm cho các địa phương thuộc khu vực đánh bắt. Đến tận 28 Tết mới trở về đất liền ăn Tết”. Đến ngày mồng 4 Tết đã có cả trăm tàu thuyền của các huyện Giao Thuỷ, Hải Hậu đã tổ chức ra khơi đánh bắt. Ông Phạm Văn Tình, ngư dân xã Hải Chính (Hải Hậu) “nhổ neo” ra khơi từ ngày mồng 6 Tết. Ông cho biết: “Đánh bắt vụ cá Bắc khó khăn hơn nhưng sản phẩm chủ yếu là cá thu, thu ngàn... vừa ngon, vừa được giá nên các tàu cũng tập trung bám biển. Tính trung bình doanh thu mỗi chuyến ra khơi trong vụ cá Bắc năm nay tàu tôi cũng được 110 triệu đồng”. Thời tiết vụ cá Bắc năm 2014-2015 thuận lợi, không có nhiều biến động, ngư dân tích cực ra khơi, bám biển, tìm ngư trường mới nên một số tổ, đội của huyện Hải Hậu khai thác đạt hiệu quả cao. Tàu cá của ông Nguyễn Văn Tịnh, xã Hải Chính thuộc Hiệp hội khai thác hải sản xã Hải Chính đạt doanh thu 140 triệu đồng/chuyến. Tàu cá của ông Phạm Thanh Hòa, xã Hải Xuân đạt doanh thu 120 triệu đồng/chuyến… Theo báo cáo của Sở NN và PTNT, sản lượng khai thác thủy sản vụ cá Bắc năm 2014-2015 toàn tỉnh là 19.867 tấn, đạt 101,88% kế hoạch, bằng 104,2% so với cùng kỳ. Khai thác mặn lợ đạt 18.935 tấn, khai thác nội địa đạt 932 tấn; trong đó: sản lượng cá 13.412 tấn, sản lượng tôm 1.393 tấn, thủy sản khác 5.062 tấn.
 |
| Niềm vui được mùa vụ cá Bắc của ngư dân huyện Hải Hậu. |
Không chỉ chủ động tham gia bám biển, đánh bắt từ phía ngư dân, trong những năm qua Nhà nước cũng áp dụng nhiều chính sách khuyến khích tạo điều kiện cho các ngư dân đầu tư sắm tàu, mua máy lớn, nâng cấp, cải hoán tàu cá để đánh bắt xa khơi. Thực hiện Nghị định 67/2014/NĐ-CP ngày 7-7-2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản, Sở NN và PTNT đã chủ động, tích cực tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện, thành lập Ban chỉ đạo, tổ giúp việc, phân bổ số lượng tàu cá đóng mới bổ sung cho các huyện, hướng dẫn UBND các huyện ven biển về hồ sơ, trình tự thủ tục và các tiêu chí xét duyệt, lựa chọn các chủ tàu được hỗ trợ đóng mới tàu cá vỏ thép, tổ chức kiểm tra đánh giá điều kiện trình UBND tỉnh công bố danh sách các cơ sở đủ điều kiện đóng mới, nâng cấp, cải hoán tàu cá vỏ thép, dự toán ngân sách triển khai thực hiện. Dự kiến trong quý II-2015 sẽ hoàn thành các thủ tục và triển khai đóng mới thí điểm 50% số lượng tàu cá đóng mới được phân bổ, tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ khác của nghị định. Đặc biệt, thực hiện Quyết định số 1024/QĐ-BNN-TCTS ngày 7-5-2012 của Bộ NN và PTNT về việc phê duyệt tàu cá lắp đặt thiết bị kết nối vệ tinh MOVIMAR, Sở NN và PTNT chỉ đạo Chi cục KTBVNLTS phối hợp với Phòng NN và PTNT các huyện ven biển tích cực hỗ trợ nhà thầu VISHIPEL hoàn tất lắp đặt và hướng dẫn cách sử dụng, bảo quản thiết bị kết nối vệ tinh MOVIMAR cho 20 tàu cá. Thiết bị vệ tinh MOVIMAR đã góp phần hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý nghề cá hiện đại, giúp các tàu cá cập nhật liên tục thông tin về ngư trường, dự báo khí tượng hải văn, đặc biệt là thông tin về bão, áp thấp nhiệt đới, các hiện tượng thời tiết bất thường và định hướng nơi trú ẩn an toàn, đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH ngành thủy sản. Qua đó, giúp ngư dân và ngành chức năng quản lý tốt các hoạt động khai thác hải sản hiệu quả và an toàn, đảm bảo trật tự, an ninh và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên vùng biển. Thực hiện tổ chức lại sản xuất trong khai thác hải sản, tỉnh đã triển khai tổ chức lại sản xuất trên các vùng biển ven bờ và vùng lộng; vùng biển khơi; dịch vụ hậu cần nghề cá. Việc tổ chức lại sản xuất trong khai thác hải sản phù hợp với từng nghề, từng ngư trường của tỉnh là hướng đi đúng đắn, nhằm nâng cao hiệu quả và thu nhập của ngư dân, đồng thời hướng đến phát triển nghề khai thác hải sản hiệu quả và bền vững. Tuy nhiên vụ cá Bắc năm 2014-2015, tỉnh ta vẫn chưa khắc phục được những khó khăn tồn tại nhiều năm nay trong nghề khai thác hải sản như: Công tác thu thập dữ liệu khai thác và dự báo ngư trường chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất của ngư dân. Năng lực, trình độ của các thuyền trưởng, máy trưởng cũng như đội ngũ thuyền viên còn hạn chế do chưa được đào tạo bài bản, nên chủ yếu đánh bắt theo kinh nghiệm, chậm tiếp thu các tiến bộ kỹ thuật trong khai thác thuỷ hải sản. Tính đến ngày 15-3-2015, toàn tỉnh có 1.991 tàu, thuyền đánh cá với tổng công suất 115 nghìn CV nhưng số lượng tàu thuyền nhỏ khai thác ven bờ vẫn chiếm tỷ lệ lớn (65,8%), khai thác chủ yếu là cá én, cá lâm, cá trích, cá lục, cá cờ, moi, ghẹ, cua biển, tôm, sam, sứa… làm tăng cường lực khai thác, suy giảm nghiêm trọng nguồn lợi thủy sản và gây ô nhiễm vùng biển ven bờ.
Vượt qua những khó khăn, vụ cá Bắc năm 2014-2015 tỉnh đã giành thắng lợi và hiện ngư dân đồng loạt vươn khơi, bám biển khai thác vụ cá Nam 2015. Sở NN và PTNT đang phối hợp với chính quyền các địa phương và các đồn, trạm biên phòng tích cực bám sát địa bàn, triển khai các phương án hỗ trợ ngư dân sản xuất an toàn, hiệu quả trong mỗi chuyến biển./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
