Hải Hậu từ lâu đã nổi tiếng với nghề muối truyền thống. Trong khi diêm dân nhiều nơi phải bỏ nghề trước những khó khăn chưa có giải pháp tháo gỡ thì người dân ở nơi đây vẫn quyết tâm “đội nắng, bám đồng” để sản xuất muối.
Từ đầu tháng 3 đến nay, trên các đồng muối thuộc các xã Hải Đông, Hải Lý, Hải Chính, Hải Triều, bà con diêm dân tập trung ra đồng cải tạo ruộng muối, bước vào vụ sản xuất mới. Hiện nay, giá muối đang khá ổn định cộng với thời tiết diễn biến thuận lợi nên diêm dân càng thêm tin tưởng hy vọng vào một vụ sản xuất thắng lợi. Thời điểm đầu vụ, giá muối thường đang được thương lái thu mua ở mức trên dưới 1,2-1,3 triệu đồng/tấn, muối trải bạt (muối sạch) từ 1,5-1,8 triệu đồng/tấn, tăng từ 150-200 nghìn đồng/tấn so với đầu vụ muối năm trước. Tại đồng muối HTX sản xuất muối Đông Hải, xã Hải Đông
vào thời điểm này, diêm dân đang tập trung các phương tiện cơ giới để cải tạo đồng ruộng. Theo đồng chí Đỗ Văn Kinh, Chủ tịch HND xã Hải Đông cho biết: Nhờ giá muối ổn định nên bà con diêm dân địa phương đã bước vào vụ sản xuất sớm hơn mọi năm. Hiện, toàn xã còn gần 50ha ruộng muối; trong đó, HTX sản xuất muối Đông Hải có 17ha, HTX sản xuất muối Thống Nhất có trên 32ha chuyên sản xuất muối sạch. Các năm trước, giá muối đầu vụ thường chỉ ở mức từ 800-900 nghìn đồng/tấn, nhưng năm nay giữ ổn định ở mức từ 1-1,3 triệu đồng/tấn.
 |
| Diêm dân xã Hải Chính sản xuất muối mùa. |
Đồng chí Trần Văn Hồng, Phó trưởng Phòng NN và PTNT huyện Hải Hậu cho biết: Các HTX sản xuất muối được huyện hỗ trợ chuyển đổi sang sản xuất muối sạch đã tích cực thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao năng suất và chất lượng muối. Đến nay, huyện đã chuyển đổi được 1.235 chạt lọc truyền thống bằng chạt lọc nhựa và tăng diện tích sử dụng ô nề kết tinh trải bạt nhựa trên 4.300m2. Trong đó, 2 HTX sản xuất muối Hải Triều và Hải Chính có diện tích chuyển đổi được 3.000m2 ô kết tinh trên bạt bằng nhựa. Việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã góp phần giảm cường độ lao động, giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, nhờ đó năng suất và sản lượng muối tăng từ 15-20% so với phương thức sản xuất truyền thống. Anh Phạm Xuân Kình ở xóm Trung Châu, HTX sản xuất muối Hải Chính cho biết: “Sản xuất muối theo phương pháp truyền thống, quá trình kết tinh thường kéo dài 10-12 giờ nên bà con phải thu hoạch muối vào lúc chiều tối là thời điểm thường có giông gió nên rất vất vả. Hiện tại với ô kết tinh được trải bạt nhựa, thời gian kết tinh muối đã giảm được 2-4 giờ, hạt muối to và trắng, không lẫn tạp chất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm”. Tuy nhiên, giá đầu tư xây dựng ô nề trải bạt nhựa cao gấp đôi so với ô nề truyền thống, do đó chưa thể áp dụng rộng rãi vào sản xuất. Theo dự báo, năm nay trời nắng sớm, giờ nắng kéo dài nên diêm dân đang tranh thủ ra đồng củng cố lại các ruộng muối, mong một vụ muối mùa hiệu quả. Chị Phạm Thị Thêu, xóm 5, xã Hải Chính cho biết: “Người dân Hải Chính chỉ biết có ruộng muối nên tuy có vất vả nhưng nếu giá muối cứ ổn định ở mức cao như hiện nay thì diêm dân chúng tôi đã có công rồi”. Vụ sản xuất này, gia đình chị làm 5 sào muối. Hiện tại cũng đã có nhiều thương lái đến đề nghị mua muối với giá cao nên gia đình chị càng thêm yên tâm. Hiện toàn huyện còn gần 207ha để sản xuất muối, giảm so với năm trước do một số địa phương như Hải Hòa, Thị trấn Thịnh Long chuyển đổi một phần diện tích muối sang trồng màu và nuôi thủy hải sản. Các HTX lớn như Đông Hải, Tiến Thắng, Duyên Hải, Hưng Thịnh đã cố gắng huy động các nguồn vốn song lượng muối thu mua theo thoả thuận vẫn chỉ đạt 3.000-3.500 tấn/năm (khoảng 8-9%), Tổng Cty Muối cũng chỉ tiêu thụ được 10-20%, còn lại bán cho các Cty tư nhân nhưng giá rất thấp (200-300 đồng/kg). Hiện trên địa bàn huyện có 6 Cty chuyên thu mua và chế biến muối. Các Cty đã đầu tư hàng tỷ đồng vào dây chuyền sản xuất muối sạch đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao về vệ sinh an toàn thực phẩm, mẫu mã và bao bì đẹp nên đã được người tiêu dùng chấp nhận. Cty CP Muối và Thương mại Nam Định là đơn vị có số lượng mua nhiều nhất với trên 10 nghìn tấn/năm, trong đó có trên 1.500 tấn muối sạch. Hằng năm, Cty ký kết hợp đồng sản xuất và thu mua sản phẩm với HTX sản xuất muối Đông Hải, xã Hải Đông để sản xuất muối sạch. Để hỗ trợ diêm dân sản xuất muối, Cty đã cử cán bộ kỹ thuật xuống hướng dẫn diêm dân tổ chức sản xuất muối theo quy trình đảm bảo muối sản xuất sạch hơn. Năm 2015, Cty đang thử nghiệm sản xuất muối biển nhạt RoyAl. Đây là sản phẩm đã được cấp quyền bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, đảm bảo chất lượng với hàm lượng Natri giảm 18% so với muối thường. Ngoài ra, Cty vẫn tập trung vào sản xuất các mặt hàng như: muối tinh, muối i-ốt, muối sạch… Theo kế hoạch, để đảm bảo sản lượng muối cần thiết, Cty đang tích cực phối hợp với các HTX sản xuất muối trên địa bàn huyện Hải Hậu để chuyển giao kỹ thuật sản xuất muối sạch cho diêm dân. Dự tính, năm 2015, Cty sẽ thu mua được trên 14 nghìn tấn muối cho diêm dân.
Với những tín hiệu tích cực, diêm dân Hải Hậu đang tích cực xuống đồng, cải tạo ô nề, thống chạt... mong một vụ sản xuất muối thắng lợi./.
Bài và ảnh: Thanh Tuấn
