Trước kia, công tác bảo vệ môi trường (BVMT) bị buông lỏng quản lý trong một thời gian dài dẫn đến tình trạng người dân tự ý xả rác bừa bãi, chưa quan tâm thực hiện các quy định phòng tránh, xử lý ô nhiễm môi trường trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp; làm xuất hiện, tồn tại nhiều địa điểm, khu vực bị ô nhiễm môi trường. Cá biệt, có nhiều điểm bị ô nhiễm nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến môi trường, điều kiện sống và sức khỏe, khiến nhiều người dân bức xúc.
Nhận thức rõ tầm quan trọng và tính đặc thù môi trường của tỉnh, trong những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, Sở TN và MT đã phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương triển khai làm tốt các biện pháp BVMT đồng bộ. UBND tỉnh cũng ban hành và tổ chức thực hiện Chiến lược Bảo vệ môi trường đến năm 2015 định hướng đến năm 2020. Tỉnh chỉ đạo các ngành, các địa phương củng cố tổ chức, bộ máy cán bộ quản lý môi trường; tập trung xử lý và giải quyết các điểm nóng về ô nhiễm môi trường, xây dựng năng lực ứng cứu sự cố về môi trường để kịp thời khắc phục hậu quả do ô nhiễm môi trường. Đồng thời tăng cường nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi về vốn, diện tích đất cho các doanh nghiệp vừa mở rộng sản xuất gắn với khắc phục và xử lý môi trường, đầu tư kinh phí và nguồn lực cho công tác BVMT. Trong đó, tỉnh tập trung xử lý nhanh, dứt điểm các điểm nóng về môi trường gây bức xúc trong nhân dân như tình trạng xả nước thải, khí thải gây ô nhiễm môi trường trong quá trình hoạt động sản xuất CN-TTCN, hỗ trợ kinh phí để xử lý rác thải sinh hoạt tập trung, từng bước giải quyết tình trạng tồn đọng rác thải tại khu vực nông thôn. Nhằm kiểm soát, ngăn chặn tình trạng phát sinh mới cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, trong những năm gần đây, Ban quản lý các KCN tỉnh đã từ chối, không tiếp nhận các dự án đăng ký đầu tư phát triển công nghiệp vào địa bàn có nhiều nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và yêu cầu 100% các dự án đầu tư vào KCN phải thực hiện nghiêm công tác BVMT theo đúng quy định. Tỉnh còn giao ngành chức năng tăng cường quản lý các cơ sở nằm xen kẽ trong khu đông dân cư; đồng thời tham mưu, trình UBND tỉnh và đề xuất lộ trình khắc phục. Đối với cơ sở sản xuất công nghiệp mới có nguy cơ gây ô nhiễm, Sở TN và MT đang tiếp tục rà soát, kiểm tra và đưa vào danh sách các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và yêu cầu xây dựng lộ trình để xử lý triệt để. Đồng thời tăng cường các biện pháp giám sát các đơn vị khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm; xử lý nghiêm cơ quan, tổ chức, cá nhân không thực hiện trách nhiệm khắc phục tình trạng phát sinh mới cơ sở gây ô nhiễm môi trường.
 |
| Nông dân xã Giao Hải (Giao Thủy) thu gom rác thải khu vực bờ biển. |
Đánh giá kết quả công tác BVMT hiện nay cho thấy: các cơ chế, chính sách và biện pháp được thực hiện trong thời gian qua đã đem lại hiệu quả tích cực. Người dân và các đơn vị, cơ sở, doanh nghiệp đã từng bước chuyển biến từ nhận thức đến hành động. Tiêu biểu như tại nhóm các cơ sở y tế đã vận hành lò đốt chất thải, đầu tư xây dựng các công trình xử lý nước thải. Những cơ sở, doanh nghiệp nằm trong danh sách gây ô nhiễm môi trường đã xác định BVMT là nhiệm vụ trọng tâm trong công cuộc phát triển sản xuất công nghiệp bền vững, tích cực thực hiện các biện pháp đổi mới công nghệ, cải tiến sản xuất, xây dựng cải tạo hệ thống xử lý nước thải, khí thải, chất thải rắn... Tình hình ô nhiễm công nghiệp đã được kiểm soát và cải thiện thông qua việc từng bước di dời các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường vào các khu, CCN. Tại các khu, CCN đã đi vào hoạt động được quan tâm đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung. Tỷ lệ thu gom chất thải rắn công nghiệp, chất thải nguy hại phát sinh từ các cơ sở sản xuất, dịch vụ, kinh doanh trong các khu, CCN đạt 100%. Hiện nay, vấn đề rác thải nông thôn đang được tập trung xử lý bằng phương pháp lò đốt; đã đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động lò đốt tại 14 xã, thị trấn; tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn trên toàn tỉnh đạt 74% tổng lượng rác thải phát sinh. Đặc biệt, các điểm ô nhiễm môi trường trọng điểm, gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân dân đã được các ngành chức năng, các địa phương tích cực vận động mọi nguồn kinh phí để đầu tư thực hiện các dự án khắc phục, xử lý như: làng nghề cơ khí nhôm Bình Yên, xã Nam Thanh (Nam Trực); phục hồi tài nguyên, hệ sinh thái bị suy thoái vùng ven bờ tỉnh; các dự án xử lý hóa chất thuốc BVTV tồn lưu tại xã Bình Hòa (Giao Thủy) và xã Nam Phong (TP Nam Định). Hiện nay, Sở TN và MT đang tập trung thực hiện các biện pháp đẩy nhanh tiến độ xử lý các điểm ô nhiễm môi trường do người dân kiến nghị. Cụ thể như, trường hợp người dân Thành phố Nam Định đề nghị tỉnh xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường kho thuốc sâu đã nhiều năm không sử dụng của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh trên địa bàn phường Lộc Hạ, Sở TN và MT sẽ phối hợp với Sở Y tế tiến hành các thủ tục cần thiết, đề nghị đưa vào danh mục Chương trình mục tiêu quốc gia, xin hỗ trợ nguồn kinh phí của Trung ương để xử lý. Trường hợp người dân huyện Mỹ Lộc đề nghị tỉnh có biện pháp xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường do từ nhiều năm nay các hộ làm nghề may mặc xã Mỹ Thắng liên tục đổ vải vụn bừa bãi dọc đường làng, ngõ xóm và bãi chôn lấp rác thải tập trung của xã gây nên tình trạng rác thải sinh hoạt và rác thải công nghiệp bị trộn lẫn, không phân hủy được bốc mùi xú uế trầm trọng, Sở TN và MT đang tập trung đôn đốc, hướng dẫn UBND huyện xử lý triệt để sai phạm trên theo đúng quy định…
Thời gian tới, ngành TN và MT tiếp tục nâng cao hiệu quả BVMT, phấn đấu đến năm 2025 bảo đảm thu gom, xử lý 100% chất thải rắn sinh hoạt đô thị, trong đó 90% được tái chế, tái sử dụng, thu hồi năng lượng hoặc phân hữu cơ; 100% chất thải công nghiệp; 100% lượng chất thải rắn y tế; 90% chất thải rắn xây dựng, trong đó có 60% được thu hồi để tái sử dụng hoặc tái chế; 90% chất thải rắn phát sinh tại các điểm dân cư nông thôn và 100% chất thải rắn phát sinh tại các làng nghề. Riêng trong năm 2015, Sở TN và MT sẽ tập trung hướng dẫn, đôn đốc UBND các xã, thị trấn đẩy mạnh thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn, phấn đấu thu gom, xử lý chất thải rắn đạt trên 90% ở đô thị, trên 80% ở nông thôn; không còn các xã, thị trấn xả rác thải bừa bãi. Thanh tra Sở, Chi cục BVMT tập trung thanh tra, kiểm tra việc khắc phục các hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ BVMT của UBND các huyện, thành phố; thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp, các CCN, làng nghề có phát sinh chất thải, khí thải, nước thải gây ô nhiễm môi trường./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
