Toàn tỉnh có 15 thị trấn, trong đó có 9 thị trấn trung tâm huyện bao gồm: Mỹ Lộc (Mỹ Lộc), Lâm (Ý Yên), Gôi (Vụ Bản), Cổ Lễ (Trực Ninh), Nam Giang (Nam Trực), Liễu Đề (Nghĩa Hưng), Xuân Trường (Xuân Trường), Ngô Đồng (Giao Thủy), Yên Định (Hải Hậu) với diện tích chiếm 61% và dân số chiếm 65% của 15 thị trấn. Trong những năm qua, thực hiện kế hoạch sử dụng đất hằng năm, UBND các thị trấn huyện lỵ đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, tạo điều kiện cho người dân xây dựng nhà ở và tăng nguồn thu cho ngân sách để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật thiết yếu khác. Tuy nhiên, diện tích đất để bán đấu giá hạn chế nên số tiền thu được không cao và không hình thành được các khu dân cư đô thị tại các thị trấn trung tâm với hạ tầng đồng bộ. Do chưa có quy hoạch khu dân cư đô thị một cách khoa học nên hầu hết các thị trấn đều chọn đất dọc theo các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ, nội thị thực hiện đấu giá để trong khi hạ tầng kỹ thuật chưa được đầu tư đồng bộ, công tác quản lý xây dựng của các hộ dân thiếu chặt chẽ dẫn đến những bất cập như hệ thống thoát nước thải và nước mưa không đảm bảo dễ gây ngập úng cục bộ kéo dài. Thị trấn Mỹ Lộc (Mỹ Lộc) không có hệ thống đường trục thị trấn do phát triển hạ tầng bám theo trục quốc lộ, tỉnh lộ… Những năm tới, cùng với quá trình phát triển kinh tế của tỉnh, dự báo dân số đô thị ở các thị trấn sẽ phát triển nhanh hơn, nếu chỉ đấu giá đất theo các đường nội thị thì quỹ đất sẽ không thể đáp ứng được nhu cầu của người dân. Mặt khác, việc triển khai các dự án đầu tư hạ tầng, sản xuất, kinh doanh cũng cần có quỹ đất tái định cư với điều kiện sống tốt hơn cho người dân nằm trong vùng dự án. Do đó, yêu cầu phải đầu tư xây dựng các khu dân cư đô thị tại các thị trấn trung tâm huyện với kết cấu hạ tầng đồng bộ theo hướng văn minh, hiện đại là rất cần thiết.
Khu dân cư mới tại Thị trấn Liễu Đề (Nghĩa Hưng) được xây dựng khang trang, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. |
Năm 2011, UBND tỉnh đã chỉ đạo huyện Nghĩa Hưng làm điểm về đầu tư xây dựng một khu dân cư đô thị tại Thị trấn Liễu Đề với quy mô 3ha có hệ thống công trình hạ tầng kết cấu đồng bộ. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, huyện Nghĩa Hưng và Thị trấn Liễu Đề đã đầu tư xây dựng hạ tầng khu dân cư với tổng mức đầu tư 9 tỷ 337 triệu đồng, diện tích 1,2ha, đầy đủ các hạng mục đường giao thông, hệ thống thoát nước, san nền khu dân cư, điện sinh hoạt, điện chiếu sáng, cây xanh. Các đường giao thông trong khu dân cư mới đều rộng 7m, vỉa hè mỗi bên rộng 4m, mặt đường đều được rải nhựa đúng tiêu chuẩn đường đô thị; vỉa hè được lát gạch block lục lăng thông thoáng, sạch sẽ. Hệ thống thoát nước mặt đường và thoát nước sinh hoạt khu dân cư bằng cống hộp; kết nối đồng bộ với hệ thống thoát nước chung của thị trấn, đảm bảo thoát nước tốt với lượng mưa trên 100mm. Cùng với đó, Thị trấn Liễu Đề đã xây dựng tuyến đường dây 0,4kV cấp điện sinh hoạt và chiếu sáng đảm bảo cung cấp điện cho 100% hộ dân. Đồng chí Trần Văn Dương, Trưởng Phòng Công thương huyện cho biết: “Do hạ tầng kỹ thuật của khu dân cư mới được đầu tư đồng bộ nên rất thuận lợi khi huyện tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, 100% lô đất ở đây đã được bán. Mỗi lô đất có diện tích bình quân xấp xỉ 90m2. Mật độ xây dựng nhà ở của khu dân cư mới đã đạt 20%. Ngoài ra, tại khu dân cư mới này còn hơn 720m2 dự kiến xây dựng nhà văn hóa thị trấn và sân vận động rộng 1,4ha để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, vui chơi của người dân trong khu vực và địa bàn lân cận”. Mặt khác, số tiền thu được từ việc đấu giá quyền sử dụng đất trong khu vực này cũng cao hơn nhiều so với những khu vực lân cận. Từ nguồn kinh phí đấu giá quyền sử dụng đất này, ngân sách địa phương đã được bổ sung để xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật khác phục vụ phát triển kinh tế. Hiện tại, Thị trấn Liễu Đề đã hình thành được khu dân cư đô thị có mật độ xây dựng hợp lý giữa diện tích nhà ở, đường giao thông và các công trình hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, thuận lợi cho đời sống sinh hoạt của người dân và tạo diện mạo mới cho thị trấn huyện lỵ. Thị trấn Liễu Đề cũng đầu tư xây dựng được 1 chợ đầu mối nông sản, thực phẩm, 1 chợ dân sinh và 2 trung tâm thương mại tổng hợp và trụ sở UBND thị trấn mới với tổng kinh phí hơn 7 tỷ đồng. Hệ thống đường kênh mương thủy lợi nội đồng được kiên cố hóa; hoàn thiện hệ thống đường dong ngõ xóm có điện chiếu sáng. Sự đổi thay đồng bộ về cơ sở hạ tầng kỹ thuật đã góp phần tích cực thúc đẩy phát triển hoạt động kinh doanh, dịch vụ tiêu dùng đa dạng, đáp ứng nhu cầu giao lưu thương mại của 9 xã lân cận trung tâm huyện và là đầu mối giao thương với các huyện phía Bắc tỉnh như Trực Ninh, Ý Yên, Vụ Bản và các huyện ngoại tỉnh như Yên Khánh, Kim Sơn (Ninh Bình). Đồng thời, phát huy vị trí trạm trung chuyển, tiêu thụ nhóm hàng nông sản, đặc biệt là sản phẩm rau màu, cây vụ đông cho các xã miền hạ của huyện như Nghĩa Lạc, Nghĩa Phong, Nghĩa Phú, Nghĩa Hải…
Từ thực tiễn triển khai xây dựng khu dân cư đô thị ở Thị trấn Liễu Đề đã chỉ ra những kinh nghiệm, hiệu quả thực tiễn của chủ trương này; là cơ sở vững chắc để các ngành chức năng và các địa phương triển khai thực hiện Đề án xây dựng các khu dân cư tập trung tại các đô thị trung tâm huyện khi được HĐND tỉnh thông qua, tạo bước phát triển đột phá trong phát triển hệ thống đô thị vệ tinh trên địa bàn tỉnh theo đúng quy hoạch xây dựng tổng thể của tỉnh bảo đảm tính lâu dài, đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội./.
Bài và ảnh: Đức Toàn