Giai đoạn 2010-2015, huyện Mỹ Lộc có 4 xã: Mỹ Tân, Mỹ Hưng, Mỹ Thắng, Mỹ Phúc thực hiện xây dựng NTM; trong đó, Mỹ Tân là xã điểm của tỉnh. Đến nay tổng nguồn vốn thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của toàn huyện Mỹ Lộc là 313 tỷ 560 triệu đồng, trong đó nguồn vốn Nhà nước là 112 tỷ 896 triệu đồng, vốn huy động đóng góp của cộng đồng dân cư là 169 tỷ 412 triệu đồng; vốn huy động từ con em quê hương đang sinh sống, làm ăn ở trong và ngoài nước là 18 tỷ 39 triệu đồng.
Đến tháng 9-2014, cả 4 xã xây dựng NTM đều đạt 13-14 tiêu chí, hệ thống hạ tầng cơ bản như đường giao thông nông thôn, thủy lợi phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế và hạ tầng xã hội như trạm y tế, nhà văn hóa, trường học đều được tập trung đầu tư xây dựng, cải thiện rõ rệt diện mạo nông thôn từng bước nâng cao đời sống người dân. Một số tiêu chí khó như tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập bình quân, tỷ lệ người tham gia BHYT đều được các địa phương thực hiện các biện pháp tháo gỡ cụ thể và đã hoàn thành. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Trần Thanh Tám, Chủ tịch UBND xã Mỹ Phúc cho biết: “Đến nay, xã đã đạt được 14/19 tiêu chí, 5 tiêu chí còn lại cơ bản đạt. Xã phấn đấu kết thúc năm 2014 sẽ hoàn thành các tiểu mục còn lại của các tiêu chí như trung tâm văn hóa xã, phấn đấu 1 trường mầm non đạt chuẩn và tiêu chí về đường giao thông thủy lợi nội đồng”. Hiện tại, ở Mỹ Phúc hệ thống đường giao thông trục xã đã nhựa hóa được 3,25km, đường giao thông liên thôn, đường dong ngõ xóm đã được kiên cố hóa 100%. Đặc biệt trong năm 2013, được sự hỗ trợ kinh phí của UBND xã, các thôn đã đồng loạt tiến hành làm đường giao thông, thủy lợi nội đồng, xây kè, bê tông hóa được 962,4m kênh mương. Năm 2014, 12/15 thôn đồng loạt tổ chức làm đường giao thông dong ngõ, xóm. Đường trục chính nội đồng đã kiên cố hóa được 17,2km. Tỷ lệ kênh mương cấp 3 do xã quản lý được kiên cố hóa đạt 71,5%.
 |
| Bê tông hóa kênh mương cấp 3 tại thôn Cấp Tiến 1, xã Mỹ Phúc. |
Tuy nhiên, công tác xây dựng NTM tại các xã ở Mỹ Lộc đang gặp một số vướng mắc khó khăn, cần được tập trung tháo gỡ. Theo thống kê của Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện, hiện tại chưa có xã nào trên địa bàn huyện đạt tiêu chí về giao thông, chỉ có xã Mỹ Phúc cơ bản đạt. Theo đồng chí Trần Tất Nguyên, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: “Hiện tại, huyện đã cải tạo, nâng cấp được 88,79km đường giao thông trục huyện, xã, thị trấn, đường trục chính nội đồng với tổng kinh phí đầu tư trên 54 tỷ đồng; trong đó duy tu, sửa chữa 18,55km và cải tạo, nâng cấp 30,13km. Do đầu tư dàn trải, lượng kinh phí đầu tư cho giao thông quá lớn nên hiện tại các xã xây dựng NTM của huyện đều chưa hoàn thành tiêu chí về giao thông”. Theo đề án xây dựng NTM của các địa phương, trong giai đoạn đầu tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, tổng kinh phí cần huy động trong 5 năm của mỗi xã khoảng 100 tỷ đồng, cao nhất là xã Mỹ Tân cần 127,5 tỷ đồng, thấp nhất là xã Mỹ Hưng cũng cần tới 85,9 tỷ đồng. Mặc dù các xã trên đã có nhiều biện pháp để huy động nguồn lực, nhưng do mức kinh phí quá lớn nên đến nay các xã đều khó khăn trong việc hoàn thành các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa (nhà văn hóa thôn, xóm)… Kể cả xã Mỹ Tân có thu nhập bình quân đầu người, thu ngân sách cao nhất huyện cũng đang vấp phải khó khăn về kinh phí. Bên cạnh đó, chưa xã nào bố trí được quỹ đất khu trung tâm văn hóa xã, cùng với khó khăn về kinh phí nên hiện nay, chưa có xã nào đạt tiêu chí về văn hóa. Ngoài ra, tiến độ xây dựng NTM ở các xã thời gian qua chậm còn do tâm lý chủ quan của đội ngũ cán bộ xã chưa quán triệt chủ trương xây dựng NTM là “dân làm, dân hưởng”, mà ỷ lại, trông chờ ngân sách Trung ương, tỉnh “rót” về, chưa thực sự biết tận dụng và vận động nội lực từ người dân; chưa xác định rõ được ưu tiên đầu tư, phân kỳ nguồn lực phù hợp từng giai đoạn dẫn đến vốn ít, lại đầu tư dàn trải, thiếu tập trung nguồn lực cho phát triển sản xuất.
Trước thực trạng trên, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện Mỹ Lộc đã chỉ đạo các xã xây dựng NTM giai đoạn 1 nhanh chóng rà soát, tự đánh giá thực trạng của từng tiêu chí, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phù hợp với thực tế địa phương. Trong đó tập trung ưu tiên về hạ tầng các tiêu chí về giao thông nông thôn, thủy lợi nội đồng, phục vụ các chiến lược phát triển kinh tế trọng điểm trong thời gian tới. Tăng cường học hỏi kinh nghiệm từ các xã đã xây dựng thành công NTM của các huyện bạn, đồng thời kiểm điểm nghiêm túc những tồn tại, bất cập trong tư duy lãnh đạo cũng như về năng lực chuyên môn của cán bộ. Tăng cường tập huấn, đổi mới tư duy lãnh đạo của các phòng chuyên môn, cán bộ phụ trách xây dựng NTM, yêu cầu đẩy mạnh hơn nữa công tác vận động, tuyên truyền huy động nguồn lực của người dân địa phương và con em thành đạt ở trong và ngoài nước. Theo đó, huyện sẽ tập trung xây dựng các tuyến đường giao thông huyết mạch trên địa bàn huyện trong năm 2015, bao gồm: 3 tuyến đường trục huyện vào đình Trần Quang Khải (xã Mỹ Thành), tuyến đường vào đình Sùng Văn (xã Mỹ Thuận), đường 63B đi chợ Đồn (xã Mỹ Hà). Đối với các tuyến đường giao thông nông thôn, yêu cầu các xã nhanh chóng hoàn thiện cơ bản đào đắp mặt đường đảm bảo đúng tiêu chí giao thông NTM; nhanh chóng hoàn thiện công tác DĐĐT ở các xã chưa hoàn thành; trong đó riêng xã Mỹ Hưng hoàn thành giao đất thực địa ở các xóm 5, 6, 9 trong tháng 12-2014 kết hợp với đào đắp giao thông nội đồng với chủ trương ưu tiên quy hoạch chỉnh trang đồng ruộng tại các khu vực có thể dồn đổi quy thành vùng sản xuất quy mô lớn tập trung; các thôn, xóm còn lại tập trung dồn đổi, cơ bản hoàn thành giao đất thực địa trong tháng 1-2015. Huyện tập trung xây dựng và phổ biến các mô hình sản xuất đạt hiệu quả cao trong nông nghiệp gắn với tái cơ cấu nông nghiệp như nhân rộng mô hình thử nghiệm giống lúa lai mới kháng bệnh bạc lá Arize TEJ Vàng với diện tích 68ha tại 2 xã Mỹ Thịnh, Mỹ Tân ra toàn huyện trong các vụ sản xuất tới. Mở rộng diện tích trồng hoa tại xã Mỹ Tân. Khảo nghiệm và đánh giá hiệu quả mô hình trồng ớt xuất khẩu ở xã Mỹ Tiến và mô hình nhà lưới trồng hoa và rau sạch ở xã Mỹ Thắng. Hỗ trợ các nông dân ứng dụng công nghệ của dự án hỗ trợ nông nghiệp các-bon thấp tại các địa phương. Tổ chức các lớp tập huấn cho các cán bộ chuyên trách công tác xây dựng NTM của 11 xã trên địa bàn huyện, quán triệt tư tưởng chỉ đạo và quy định rõ trách nhiệm của lãnh đạo địa phương trong công tác chỉ đạo thực hiện xây dựng NTM./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
