Ngay từ trung tuần tháng 8, khi lúa mùa bắt đầu đứng cái làm đòng thì tại nhiều địa phương trong tỉnh, không khí chuẩn bị sản xuất vụ đông 2014 đã bắt đầu sôi động.
Theo kế hoạch, vụ đông năm nay, toàn tỉnh gieo trồng 16.470ha, trong đó có 6.700ha cây vụ đông trên đất 2 lúa. Các địa phương đều tập trung trồng các loại cây dễ làm, có thị trường tiêu thụ ổn định và hiệu quả kinh tế như: khoai tây 2.400ha; bí xanh, bí đỏ 1.850ha; cà chua 800ha; đậu tương 800ha; ngô 2.500ha; khoai lang 850ha; các cây rau, đậu ngắn ngày 7.270ha. Tỉnh tập trung chỉ đạo các địa phương mở rộng diện tích trồng một số loại cây có hiệu quả kinh tế và thị trường tiêu thụ trên đất 2 lúa, không làm vụ đông theo phong trào. Ưu tiên phát triển các loại cây bí xanh, khoai tây Đức trồng theo phương pháp làm đất tối thiểu và các cây vụ đông làm nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu có khả năng tiêu thụ. Trên đất 2 lúa, những diện tích lúa mùa trỗ bông trước ngày 5-9, bố trí trồng các loại cây vụ đông sớm ưa nhiệt như: đậu tương, ngô lương thực, cà chua, dưa chuột, bí xanh; những diện tích trỗ bông trước ngày 10-9 bố trí trồng khoai tây, cải dầu, ngô ngọt, ngô bao tử, rau ăn lá… Trên đất chuyên màu thực hiện đa cây, đa thời vụ; trồng sớm, quay vòng nhanh, đảm bảo từ 2-3 lứa rau/1 vụ đông; tập trung gieo trồng các cây rau quả truyền thống ngắn ngày. Trên đất lúa - màu tập trung sản xuất khoai tây và lạc. Lựa chọn, sử dụng bộ giống rau, củ, quả có năng suất và chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Đối với cây ngô, nhóm ngô lương thực tập trung chọn các giống: LVN4, LVN145, C919, CP999; giống ngô nếp: nếp Lù, MX2, MX4, MX6; giống ngô ngọt: Sugar 75, Hoa Trân, lai 20. Không trồng các giống khoai tây của Trung Quốc mà sử dụng các giống Solara, Sinora (Đức), Diamant (Hà Lan) và KT2. Đậu tương sử dụng các giống ngắn ngày như DT84, ĐT12, ĐT122. Bí sử dụng các giống bí xanh đá lai số 1 và lai số 2, Thiên Thanh 5, TN448. Cà chua tập trung vào các giống cà chua Savior, Perfect 89, TN005, TN00, C155 và cà chua nhót Thúy Hồng, TN060; dưa chuột sử dụng giống Marinda và Mirabelle (Hà Lan) và các giống dưa to (dưa xanh Nhật, Phú Thịnh)… Để phục vụ cho sản xuất vụ đông, Trung tâm Giống cây trồng tỉnh chuẩn bị 10 tấn giống khoai tây Solara cung ứng cho các địa phương với giá 20 nghìn đồng/kg; Cty CP Giống cây trồng tỉnh cung ứng 50 tấn đậu tương giống với giá 26-28 nghìn đồng/kg. Ngoài ra, ngay từ đầu vụ mùa, nhiều đơn vị, doanh nghiệp của Trung ương và các tỉnh khác cũng tham gia cung ứng giống cây vụ đông cho nông dân như: Tổng Cty Rau quả nông sản (Hà Nội) cung cấp các loại cải, su hào Trung Quốc, xà lách, cải bắp Nhật từ 25-30 tấn; Trung tâm Chuyển giao công nghệ và khuyến nông thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (Hà Nội) cung cấp các giống khoai tây Solara, Atlantic, Diamant, các loại đậu tương giống DT84, ĐT12, Đ8, các loại bí xanh đá, bí đỏ, ngô đường lai 20, ngô nếp, LVN4, LVN45; Cty Nông nghiệp Quốc tế An Việt cung ứng giống khoai tây Solara, Marabel với số lượng không hạn chế; Cty Giống cây trồng Miền Nam cung ứng ngô nếp, ngô thực phẩm (DK8868, DK6919), ớt, cà chua với số lượng không hạn chế… Thời gian qua, các xã và các HTXDVNN đã sớm chủ động liên hệ với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh giống để ký kết hợp đồng, đảm bảo có đủ giống để gieo trồng cây vụ đông đạt kế hoạch. Hiện các hộ nông dân tại vùng chuyên canh cây cà chua như Hải Tân, Hải Tây, Hải Xuân (Hải Hậu); Nam Điền, Quỹ Nhất, Rạng Đông (Nghĩa Hưng)… đã hoàn thành gieo hạt cà chua được hơn chục ngày. Ở các xã: Nghĩa Hồng, Nghĩa Lạc (Nghĩa Hưng); Hải Tân, Hải Toàn (Hải Hậu)… cây bí xanh đã vào bầu trước ngày 20-9. Nông dân các xã: Trực Hùng, Trực Thái, Trực Nội (Trực Ninh); Yên Cường, Yên Thành (Ý Yên) đang tiến hành gieo hạt dưa chuột… để kịp trồng trước ngày 10-10. Tại các vùng đồng màu có truyền thống trồng cây vụ đông như các xã: Nam Hùng, Nam Giang (Nam Trực); Thành Lợi, Liên Minh (Vụ Bản); Yên Đồng, Yên Cường, Yên Nhân (Ý Yên); Giao Phong, Giao Yến (Giao Thủy)… diện tích trồng cây khoai tây giống Đức tiếp tục được mở rộng trong vụ đông này. Các địa phương không có đất màu cũng mở rộng diện
tích trồng khoai tây theo phương pháp làm đất tối thiểu trên đất 2 lúa.
 |
| Nông dân Thị trấn Nam Giang (Nam Trực) làm đất trồng khoai tây đông. |
Nút thắt lớn nhất trong việc phát triển mở rộng sản xuất cây vụ đông được tỉnh và các địa phương quan tâm hiện nay là vấn đề tiêu thụ, thu mua sản phẩm cũng đang dần được tháo gỡ. Thông qua các hội nghị và hoạt động xúc tiến thương mại, nhiều Cty đã tiếp cận thị trường trong tỉnh chủ động liên hệ với các địa phương để hợp đồng thu mua sản phẩm, nguyên liệu cây vụ đông. Hiện nay, việc tiêu thụ các sản phẩm khoai tây khá thuận lợi vì nhiều địa phương đã áp dụng phương thức liên doanh, liên kết sản xuất - tiêu thụ. Ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Cty CP Giống cây trồng Kiên Giang (Hải Dương) cho biết: “Vụ đông năm nay, Cty cung ứng 1.000 tấn giống khoai tây Solara, Sinnora, Aladin và cam kết thu mua toàn bộ khoai thương phẩm, dự kiến với giá 5.000 đồng/kg. Hiện Cty đang liên hệ với Phòng NN và PTNT các huyện, nhất là địa phương có truyền thống trồng khoai tây để ký hợp đồng với các xã và HTXDVNN phát triển cây khoai tây Đức. Ngoài ra, Cty còn nhận thu mua bí xanh theo giá thị trường với số lượng không hạn chế”. Ngoài khoai tây, năm nay hầu hết sản phẩm cây vụ đông đều hứa hẹn gặp nhiều thuận lợi trong tiêu thụ. Cty CP Xuất nhập khẩu thủ công mỹ nghệ Nam Định tham gia thu mua 400-500 tấn rau, quả, chủ yếu là dưa chuột và cà chua nhót để chế biến. Cty TNHH Minh Hiền (Hà Nam) đăng ký thu mua 500 tấn cà chua bi, 1.200 tấn dưa chuột, 1.000 tấn ngô ngọt. Cty TNHH Rau quả Hội Vũ (Hà Nam) đăng ký tiêu thụ 5.000 tấn dưa chuột bao tử với giá 6.000 đồng/kg và 1.000 tấn cà chua với giá 5.000 đồng/kg. Cty CP Sản xuất nông sản Hà Nội đăng ký mua dưa chuột bao tử, ngô bao tử với số lượng 30 nghìn tấn mỗi loại. Cty Chế biến nông sản Việt Xanh (Ninh Bình) đăng ký tiêu thụ 600 tấn dưa chuột bao tử với giá 5.000-6.000 đồng/kg. Cty CP Ớt Việt Nam (Ninh Bình) đăng ký thu mua 5.000-6.000 tấn ớt với giá 5.000 đồng/kg. Cty Rau quả nông sản Trung ương (Hà Nội) đăng ký thu mua hạt cải bẹ; Xí nghiệp Chế biến nông sản xuất khẩu Hùng Sơn (Hải Dương) đăng ký thu mua rau, quả xuất khẩu với số lượng không hạn chế. Hiện nay, tại các huyện, thành phố và các xã, thị trấn trong tỉnh đang chủ động liên hệ, thương thảo và xúc tiến ký kết các hợp đồng sản xuất, tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp. Đồng thời, tiếp tục tìm kiếm, giới thiệu các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ nông sản; phối hợp với doanh nghiệp tổ chức thu mua, tiêu thụ nông sản cho địa phương. Các địa phương thông qua các phương tiện thông tin đại chúng đang tích cực tuyên truyền, vận động các hộ nông dân hưởng ứng và tham gia sản xuất cây vụ đông. Thông báo công khai các chính sách khuyến khích phát triển sản xuất cây vụ đông của UBND tỉnh tới các xã, thị trấn và các hộ nông dân. Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh và Trạm Khuyến nông của các huyện, thành phố cũng đang phối hợp với các xã, thị trấn và các doanh nghiệp xây dựng quy trình kỹ thuật, tăng cường tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng các loại cây vụ đông cho các hộ nông dân.
Một điểm thuận lợi khác trong sản xuất vụ đông năm nay là hệ thống các công trình thủy nông, thủy lợi nội đồng đã được đầu tư nâng cấp, đáp ứng tốt hơn yêu cầu sản xuất. Đồng ruộng sau DĐĐT đã được chỉnh trang, kiến thiết tạo nhiều thuận lợi cho thâm canh và áp dụng cơ giới hóa. Các chính sách ưu đãi, khuyến khích hỗ trợ sản xuất cây vụ đông của tỉnh và các địa phương tiếp tục được thực hiện trong vụ đông 2014. Với những nỗ lực trên, toàn tỉnh quyết tâm giành vụ đông thắng lợi toàn diện về diện tích, năng suất và sản lượng, đặc biệt là tăng giá trị sản phẩm trên một đơn vị diện tích canh tác./.
Bài và ảnh:
Ngọc Ánh
