Trong 5 năm qua, kinh tế nông nghiệp, nông thôn tỉnh ta tiếp tục có bước phát triển. Cơ cấu sản xuất trong nông nghiệp, nông thôn tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực xuất hiện nhiều gia trại, trang trại, cánh đồng mẫu lớn mang lại thu nhập cao. Kết quả đó có sự đóng góp quan trọng của phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh (SXKD) giỏi do Hội Nông dân (HND) các cấp phát động trong những năm qua.
 |
| Nông dân xã Yên Thọ (Ý Yên) thu hoạch lúa mùa bằng máy gặt đập liên hợp. |
Phong trào “Nông dân thi đua SXKD giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu, giảm nghèo bền vững và xây dựng NTM” trong 5 năm qua được HND các cấp và ngành NN và PTNT tổ chức triển khai thực hiện nền nếp, hiệu quả đã đạt được những kết quả đáng phấn khởi. Đến nay, toàn tỉnh đã có 166.996 hộ đạt danh hiệu nông dân SXKD giỏi các cấp, đạt 39,9% so với hộ nông dân, tăng 4,7% so với năm 2009, trong đó hộ đạt danh hiệu sản xuất giỏi cấp Trung ương là 2.075 hộ, hộ đạt danh hiệu SXKD giỏi cấp tỉnh là 8.034 hộ, hộ đạt danh hiệu SXKD giỏi cấp huyện là 48.205 hộ và hộ đạt danh hiệu SXKD giỏi cấp xã là 108.682 hộ; có 3.648 hộ nông dân nghèo, cận nghèo vươn lên thoát nghèo, đặc biệt có 650 hộ vươn lên khá giàu đạt danh hiệu SXKD giỏi các cấp. Đồng chí Bùi Thị Thơm, Chủ tịch HND tỉnh cho biết: “Để có được kết quả này, HND các cấp trong tỉnh đã vận động hội viên nông dân hưởng ứng phong trào thi đua SXKD giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu, giảm nghèo bền vững và xây dựng NTM. Trong đó, trọng tâm là vận động, hướng dẫn nông dân tích cực tham gia chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đưa công nghệ khoa học kỹ thuật (KHKT) tiên tiến vào sản xuất. Đồng thời cấp ủy, chính quyền các địa phương cũng quan tâm thực hiện tốt các chính sách về ruộng đất, tạo điều kiện để nông dân phát triển CN-TTCN và dịch vụ, khuyến khích nông dân hợp tác với các doanh nghiệp, HTX, chủ trang trại để phát triển sản xuất, mở rộng quy mô, nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống; tăng cao hiệu quả sử dụng đất, tiêu thụ sản phẩm nông sản hàng hóa, hỗ trợ và khuyến khích nông dân học nghề, tiếp thu và áp dụng các thành tựu về KHKT mới vào sản xuất và đời sống”. Hằng năm, HND tỉnh đều giao chỉ tiêu thi đua về hộ nông dân đạt tiêu chuẩn hộ nông dân SXKD giỏi các cấp, chỉ tiêu giảm nghèo bền vững, nâng cao mức sống hộ nghèo… HND các cấp trong tỉnh đã phối hợp tổ chức hàng nghìn lớp tập huấn chuyển giao KHKT, công nghệ mới cho nông dân; tổ chức cho nông dân đi tham quan các mô hình SXKD giỏi, mô hình kinh tế trang trại trong và ngoài tỉnh. Ngoài ra, HND các cấp còn tổ chức tọa đàm trao đổi kinh nghiệm sản xuất cho trên 45 nghìn lượt người; tổ chức chương trình “Nhịp cầu nhà nông” tạo điều kiện cho hội viên nông dân trao đổi với các chuyên gia đầu ngành về nông nghiệp… Từ việc chuyển giao tiến bộ KHKT đã góp phần nâng cao năng suất lúa của tỉnh từ 117,9 tạ/ha (năm 2008) lên trên 119 tạ/ha (năm 2013). HND các cấp đã phối hợp xây dựng 156 mô hình cánh đồng mẫu lớn với diện tích 8.725ha, 9 mô hình sản xuất khoai tây bằng phương pháp làm đất tối thiểu…, mở ra hướng phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa bền vững, hiệu quả. Kết quả, giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2013 đạt 95 triệu đồng/ha canh tác, tiếp tục là tỉnh dẫn đầu về sản xuất nông nghiệp của đồng bằng sông Hồng, sản lượng lúa năm 2013 đạt khoảng 930 nghìn tấn trong đó có 350-400 nghìn tấn lúa hàng hóa. Điển hình các đơn vị làm tốt là Hải Hậu, Giao Thủy, Xuân Trường, Trực Ninh… Bên cạnh đó, HND các cấp đã phát động hội viên nông dân tích cực phát triển kinh tế hộ, kinh tế trang trại theo hướng sản xuất hàng hóa, đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học, đảm bảo ATVSTP, bảo vệ môi trường bền vững. Đến nay, toàn tỉnh đã có 453 trang trại đạt tiêu chí mới, tăng 147 trang trại so với năm 2009. Tổng doanh thu của các trang trại năm 2013 đạt 1.318 tỷ đồng, bình quân 1-1,2 tỷ đồng/trang trại, tăng gấp 1,5 lần so với năm 2009, nhiều trang trại có doanh thu từ 3-5 tỷ đồng trở lên.
Để giúp nông dân SXKD có hiệu quả, 5 năm qua, HND các cấp và ngành NN và PTNT đã tích cực, chủ động phối hợp với các cấp, các ngành, các doanh nghiệp Cty trong và ngoài tỉnh tạo điều kiện hỗ trợ về nguồn vốn vay cho các hộ có điều kiện mở rộng và phát triển sản xuất. HND các cấp đã phối hợp với Ngân hàng NN và PTNT tín chấp cho 47.735 lượt hộ vay 3.017 tỷ đồng (tăng 1.200 tỷ đồng so với năm 2009); nhận ủy thác từ Ngân hàng CSXH 790 tỷ đồng cho 48 nghìn lượt hộ vay (tăng 210 tỷ đồng so với năm 2009). Vay từ Quỹ quốc gia hỗ trợ việc làm với 26 dự án số tiền 4,1 tỷ đồng cho 453 hộ vay để phát triển sản xuất và xây dựng các công trình phục vụ đời sống sinh hoạt… Ngoài ra, để tạo thêm nguồn vốn cho hội viên vay phát triển kinh tế, HND tỉnh đã chỉ đạo xây dựng 169 Ban Vận động Quỹ hỗ trợ nông dân cơ sở và 9 Quỹ hỗ trợ nông dân cấp huyện, 1 Quỹ hỗ trợ nông dân tỉnh với tổng số vốn là 16,962 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn do Trung ương HND Việt Nam ủy thác là 10,1 tỷ đồng, UBND tỉnh cấp 1,5 tỷ đồng, còn lại là vốn quỹ cấp huyện và cơ sở. Từ các nguồn vốn trên, hội viên nông dân đã đầu tư xây dựng các mô hình phát triển kinh tế hiệu quả như: Mô hình thâm canh lúa tăng năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm cao; Mô hình nuôi trồng thủy sản và kinh tế vườn; các mô hình chăn nuôi trang trại theo hướng sản xuất hàng hóa…
Từ hiệu quả của phong trào “Nông dân thi đua SXKD giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu, giảm nghèo bền vững và xây dựng NTM” đã góp phần làm cho bộ mặt nông thôn tỉnh ta có nhiều đổi mới, đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của nông dân được nâng lên rõ rệt. Bình quân thu nhập đầu người của dân cư nông thôn tăng từ 12,7 triệu đồng (năm 2010) lên 22,1 triệu đồng (năm 2013), tỷ lệ hộ nghèo còn 5,33%, 100% hộ nông thôn được dùng điện, 92% hộ nông dân được sử dụng nước hợp vệ sinh và nước sạch, 58,2% dân cư nông thôn có thẻ BHYT, 85% số hộ gia đình nông dân có đủ 3 công trình vệ sinh theo chuẩn, 100% xã có bác sĩ… Cơ sở hạ tầng nông thôn được xây dựng củng cố, đời sống kinh tế nông thôn có bước chuyển mạnh về chất.
Để tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, thời gian tới, HND các cấp trong tỉnh tăng cường phối hợp với các ngành, đoàn thể, đặc biệt là ngành NN và PTNT động viên, hỗ trợ nông dân thi đua SXKD giỏi theo hướng sản xuất hàng hóa, gắn sản xuất với bảo quản, chế biến và tiêu thụ theo chuỗi giá trị; ứng dụng nhanh các tiến bộ KHKT, từng bước ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ cao vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị của các sản phẩm nông nghiệp, thủy sản chủ lực có lợi thế một cách bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. Nâng cao thu nhập và cải thiện mức sống cho dân cư nông thôn, giảm tỷ lệ hộ nghèo, quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu về phát triển nông nghiệp và xây dựng NTM giai đoạn 2010-2015 và những năm tiếp theo. Phấn đấu đến năm 2019, toàn tỉnh có 42% số hộ nông dân đạt tiêu chuẩn hộ nông dân SXKD giỏi các cấp, 85% số hộ nông dân đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa. Phấn đấu đến năm 2020 có 60-70% số xã đạt tiêu chí NTM./.
Bài và ảnh: Hoàng Thanh Tuấn
