Từ đầu vụ mùa đến nay, cùng với việc điều tiết nước phục vụ gieo cấy lúa mùa, các Cty TNHH một thành viên KTCTTL trên địa bàn tỉnh và các địa phương đã chủ động chuẩn bị đầy đủ máy bơm, vật tư dự phòng, sửa chữa các cống dưới đê sẵn sàng phòng, chống úng bảo vệ sản xuất vụ mùa.
 |
| Vận hành điều tiết nước tại trạm bơm Vực Hầu thuộc hệ thống công trình thủy lợi do Cty TNHH một thành viên KTCTTL huyện Vụ Bản quản lý. |
Vụ mùa năm 2014, huyện Vụ Bản gieo trồng 8.580ha lúa và 480ha cây màu. Ngay từ đầu vụ, UBND huyện đã thành lập tiểu ban chống úng nội đồng và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên, xây dựng phương án phòng, chống lũ, bão, úng của đơn vị. Căn cứ vào kế hoạch sản xuất và lịch gieo cấy của huyện, Cty TNHH một thành viên KTCTTL Vụ Bản đã xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện tưới, tiêu từng đợt, trong đó trọng điểm là công tác tiêu úng. Cty thường xuyên, phối hợp với Cty KTCTTL Bắc Nam Hà điều hành tiêu nước đảm bảo đúng quy trình; các trạm bơm sẵn sàng vận hành hết số máy hiện có để bơm tiêu nước đệm khi có mưa lớn. Trong chiến dịch làm thủy lợi nội đồng vụ đông xuân năm 2013-2014, công tác duy tu, sửa chữa máy móc, thiết bị, nạo vét, sửa chữa nâng cấp các cống, đập đã được các HTX và Cty KTCTTL huyện thực hiện khá tốt. Đối với kênh cấp I, II do đơn vị quản lý Cty đã thực hiện chế độ khoán quản cho các hộ và các đơn vị trên địa bàn với yêu cầu trục vớt kịp thời bèo, rác ngay khi xuất hiện, nên trên các kênh tưới, tiêu luôn sạch sẽ thông thoáng, đảm bảo lưu thông dòng chảy. Với các tuyến kênh do địa phương quản lý, Cty đã phối hợp với Phòng NN và PTNT huyện chỉ đạo các cụm thủy nông cơ sở cùng các HTX thống kê những diện tích vi phạm, ách tắc để tham mưu cho UBND huyện ra quyết định giao chỉ tiêu kế hoạch cho các xã và phát động các HTX vớt bèo rác khơi thông dòng chảy thuộc địa bàn mình quản lý xong trước ngày 30-6-2014. Nhờ tập trung đôn đốc các địa phương thực hiện nên đến ngày 10-6-2014, Cty đã hoàn thành 100% kế hoạch với tổng khối lượng khơi thông dòng chảy là 22.465m2. Các xã, thị trấn, HTX cũng đã cơ bản hoàn thành công tác vớt bèo rác, rong rêu; tháo dỡ bè mảng, đăng đó, vó lờ trên nhiều tuyến kênh… Việc điều hành tiêu úng tại huyện Vụ Bản cũng được lập kế hoạch hợp lý, linh hoạt. Khi có bão, áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn, các trạm bơm Cốc Thành, Đế, Sông Chanh sẽ khẩn trương huy động hết số máy bơm tiêu hiện có để bơm tiêu nước đệm theo quy trình. Trong nội đồng, các HTX tập trung khoanh vùng giữ nước ở những chân ruộng cao, tiêu vùng ngập úng trước theo phương án đã xây dựng. Các trạm bơm nhỏ tập trung tiêu cho những vùng úng cục bộ. Thường xuyên kiểm tra bờ vùng, xử lý kịp thời những sự cố rò rỉ, sạt lở, tràn bờ, khơi thông dòng chảy. Các cụm thủy nông phân công công nhân xuống địa bàn phụ trách đôn đốc các HTX khơi thông dòng chảy; tham mưu cho các HTX thực hiện tốt phương châm “chôn, giữ, rải, tháo”. Thường xuyên báo cáo Cty TNHH một thành viên KTCTTL huyện về mực nước, lượng mưa, diện tích úng… bảo đảm an toàn cho 100% diện tích cây gieo trồng của huyện.
Không chỉ riêng huyện Vụ Bản, mà tất cả các địa phương trong tỉnh đều chủ động thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống úng cho lúa và rau màu. Ngay từ đầu năm, các địa phương trong tỉnh đã tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình phòng, chống mưa, bão; tiến hành tu bổ, sửa chữa máy bơm và các công trình đầu mối, cống dưới đê, đập điều tiết… đảm bảo 100% công trình vận hành an toàn phục vụ phòng, chống úng năm 2014. Các Cty KTCTTL thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và phối hợp với các xã, thị trấn tổ chức khơi thông dòng chảy trên các trục sông, kênh tiêu, đảm bảo cho việc tiêu, thoát nước nhanh khi có mưa lớn xảy ra. Các xã, thị trấn, HTX cũng đã tích cực kiểm tra, nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy; củng cố tôn cao, khép kín các bờ vùng, bờ khoảnh; chuẩn bị cơ sở vật chất, phương tiện, máy móc thiết bị đảm bảo và sẵn sàng phòng, chống úng bảo vệ sản xuất vụ mùa. Với mục tiêu chống úng trong điều kiện vùng phía Bắc tỉnh mức nước lũ ngoài sông nhỏ hơn báo động III, điện đảm bảo ổn định; vùng phía nam tỉnh không trùng với thời kỳ nghén nước, phấn đấu đảm bảo an toàn cho 100% diện tích lúa mùa khi lượng mưa trong 3 ngày liên tục nhỏ hơn 200mm; 70 nghìn ha trở lên khi lượng mưa từ 200-250mm trong 3 ngày liên tục; 64 nghìn ha trở lên nếu lượng mưa trên 250mm trong 3 ngày liên tục. Tùy theo hiện trạng công trình thủy lợi và địa hình, thủy thế, mỗi vùng có các biện pháp tiêu khác nhau. Tại các vùng tiêu bằng động lực như các huyện Ý Yên, Vụ Bản, Mỹ Lộc tùy theo diễn biến cụ thể của lúa để có biện pháp chỉ đạo vận hành tiêu úng hiệu quả nhất và đảm bảo tiết kiệm điện. Tại các vùng tiêu bằng trọng lực như các huyện Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng, Xuân Trường, mọi phương án vận hành hệ thống trong từng thời kỳ dựa vào quy luật thủy triều, lịch thời vụ, quá trình sinh trưởng, phát triển của cây trồng theo từng giai đoạn, diễn biến thời tiết và các biến động của tự nhiên để chọn phương án vận hành đảm bảo tính tổng hợp, hiệu quả nhất. Để phục vụ tốt công tác PCLB, từ cuối tháng 3-2014, Cty TNHH một thành viên KTCTTL Hải Hậu đã lập đề án PCLB, xây dựng quy trình vận hành hệ thống cụ thể gắn với điều kiện có biến động như hoạt động thủy triều, điều kiện nguồn nước, lượng mưa trong vùng, yêu cầu sản xuất từng giai đoạn để chủ động ứng phó với một số trường hợp xảy ra. Phân công cán bộ phụ trách cụ thể từng công trình, tuyến kênh gắn với cụm công trình đầu mối; bố trí lực lượng kiểm tra đôn đốc, giải tỏa, khơi thông dòng chảy, thường trực thông tin liên lạc, lực lượng hậu cần… để nâng cao hiệu quả quản lý và điều hành hệ thống. Đồng thời chuẩn bị vật tư dự phòng, sửa chữa các công trình hư hỏng, xử lý kịp thời những sự cố đột xuất trong quá trình vận hành công trình. Do làm tốt công tác duy tu, bảo dưỡng công trình trước mùa mưa bão, trên cơ sở bám sát diễn biến của tự nhiên, lợi dụng tối đa mặt lợi, khắc phục mặt hại, chủ động các phương án vận hành công trình nên những năm qua Cty đã thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, hạn chế thấp nhất những thiệt hại do thiên tai gây ra, góp phần đảm bảo sản xuất vụ mùa của huyện thắng lợi.
Từ khi gieo cấy đến nay, toàn bộ diện tích lúa mùa của tỉnh được đảm bảo an toàn, không có diện tích bị ngập, úng. Hiện toàn tỉnh có trên 85% diện tích lúa sinh trưởng, phát triển tốt. Các địa phương đang tiến hành rút nước lộ ruộng ở những diện tích lúa tốt để lúa cứng cây, phát triển bộ rễ bám sâu, chống đổ và hạn chế lúa đẻ nhánh vô hiệu. Công tác chuẩn bị cơ sở vật chất thủy lợi, nhân lực phương tiện phục vụ việc phòng, chống úng vụ mùa năm 2014 đến thời điểm hiện tại cơ bản tốt. Ngành NN và PTNT sẽ thường xuyên cập nhật diễn biến thời tiết, thủy văn để có biện pháp ứng phó kịp thời, đảm bảo phục vụ tốt sản xuất trong mùa mưa bão, quyết tâm giành vụ mùa thắng lợi toàn diện cả về diện tích, năng suất và sản lượng./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
